۲-۴-۴ علل اختلالات دوقطبی
دلیل قطعی برای این اختلالات شناخته نشده، اما تحقیقات نشان می‌دهد که:اختلالات دوقطبی منشاء ارثی دارد. به عبارتی ژن‌ها بیشتر از تربیت در این اختلالات موثرند.ممکن است مشکل فیزیکی در قسمتی از مغز که کنترل حالات روحی را به عهده دارد عامل این اختلالات باشد. به این دلیل است که این اختلالات با دارو قابل درمان هستند.نوسانات خلقی ممکن است گاهی توسط استرس و یا بیماری بوجود بیایند. (کاپلان و سادوک به نقل از پورافکاری،۱۳۷۶ )

۲-۴-۴ علایم اختلالات دو قطبی
علائم بیماری بستگی به این دارد که خلق بیمار به سمت افسردگی یا شیدائی تغییر کرده باشد.

1. افسردگی: احساس افسردگی احساسی است که همه ما در طول زندگی آنرا تجربه کرده ایم. این احساس می‌تواند به ما در شناخت و برخورد با مشکلات زندگی کمک کند. اما در افسردگی بالینی یا اختلالات دوقطبی این احساس افسردگی بسیار شدید تر است. در این حالت احساس افسردگی برای مدت طولانی باقی می‌ماند و حتی انجام امور عادی زندگی را سخت یا غیر ممکن می‌سازد. تغییراتی که در یک فرد افسرده رخ می‌دهد به قرار زیر است:

احساس غمگینی که از بین نمی‌رود
احساس نیاز به گریستن بدون هیچ دلیلی
از دست دادن تمایل و رغبت به همه چیز
عدم لذت بردن از چیزهایی که قبلا لذت می‌بردید
احساس بی قراری و آشفتگی
از دست دادن اعتماد به نفس
احساس بی ارزشی و ناامیدی
زودرنجی و تحریک پذیری
فکرکردن به خود کشی
از دست دادن قدرت فکر کردن مثبت و امیدوارانه
از دست دادن قدرت تصمیم گیری حتی در موارد ساده
مشکل تمرکز کردن
کم شدن اشتها و وزن. (روزنهان، دیویدال به نقل از سید محمدی۱۳۸۰)

2. شیدایی یا هیجان: شیدایی یک احساس خوشحالی، افزایش انرژی و خوش بینی بیش از اندازه است. این حالت می‌تواند آنقدر شدید باشد که فکر کردن و قضاوت را تحت تاثیر قرار دهد. ممکن است شخص تفکرات عجیبی راجع به خود داشته باشد، تصمیمات بدی بگیرد و به صورت شرم آور، مضر و گاهی خطرناک رفتار کند.مانند حالت افسردگی، در این حالت هم زندگی فرد مختل می‌شود و می‌تواند روابط و کار فرد را تحت تاثیر قرار دهد. در حالتی که این حالت خیلی شدید نباشد به آن شیدائی خفیف می‌گویند.در صورتی که شخصی شیدا شود ممکن است حالات زیر را در خود مشاهده کند:

بسیار شاد و مهیج
عصبی و برانگیخته شدن توسط کسانی که در خوش بینی شخص شریک نمی‌شوند
حساس برتر بودن بیش از اندازه
پر از ایده‌های جدید و مهیج
پریدن از یک ایده یه ایده دیگر
شنیدن صداهایی که افراد دیگر نمی‌شنوند
بی میل یا ناتوان از خوابیدن
پر انرژی
افزایش تمایل به رابطه جنسی
برنامه ریزی‌های بلندپروازانه و غیر واقعی
رفتارهای نا معمول مانند حرف زدن سریع که دیگران ممکن است متوجه صحبت‌های فرد نشوند
تصمیمات عجولانه و گاهی با نتایج مصیبت بار
ولخرجی
بروز بیش از حد احساسات. (روزنهان، دیویدال به نقل از سید محمدی۱۳۸۰)
۲-۵ جنون^[۵۹]
اگر دوره‌های شیدایی و یا افسردگی خیلی جدی شود، فرد ممکن است دچار علایم جنون شود.
۲-۵-۱ حالت شیدایی
علایم این حالت شامل احساس خود بزرگ بینی است -اینکه مسئول انجام یک ماموریت مهم بوده یا از یک قدرت بسیار زیاد برخوردار است.

سید برهان‌الدین محقق ترمذی، مرید پاکدل پدر مولانا بود و نخستین کسی بود که مولانا را به وادی طریقت راهنمایی کرد. وی سفر کرد تا با مرشد خود، سلطان‌العلما در قونیه دیدار کند؛ اما وقتی که به قونیه رسید، متوجه شد که او جان باخته‌است. پس نزد مولانا رفت و بدو گفت: در باطن من علومی است که از پدرت به من رسیده. این معانی را از من بیاموز تا خلف صدق پدر شوی. مولانا نیز به دستور او به ریاضت پرداخت و نه سال با او همنشین بود تا اینکه برهان‌الدین جان باخت.

۳-۲-۲- مؤمنه خاتون

مؤمنه خاتون همسر بهاءالدین ولد و مادر جلال الدین محمد مولاناست. گور او در قرامان / لارنده کشف شده، بنابر این باید بین سالهای ۶۲۶-۶۱۹/۱۲۲۹-۱۲۲۲ از دنیا رفته باشد.
در سالهای بعد از ۶۱۷ هجری یعنی اواسط دهه ۱۲۲۰ میلادی بهاءالدین ولد و خانواده‌اش که جلال الدین محمد بلخی (مولوی) نیز در آن بود به آناتولی مرکزی، روم رسیدند. لقب رومی جلال الدین از اینجاست. آنان مدتی در لارنده / کرمن کنونی توقف کردند. مردم آن سامان هنوز هم به دیدن مسجد کوچکی که به افتخار او – مؤمنه خاتون – ساخته شده می‌روند.
کرمن، پایتخت سلجوقیان روم، در حدود یکصد کیلومتری جنوب خاوری قونیه واقع است، علاالدین کیقباد که عالمان و عارفان سراسر دنیا را گرد خود جمع کرده بود، بهاءالدین ولد پدر مولوی را به این شهر فرخواند. قونیه شهری بود که بهاءالدین ولد و خانواده اش پس از چهار سال اقامت در لارنده در سال ۶۲۶ یا ۶۲۷ هجری = ۱۲۲۸ میلادی در آنجا سکنی گزیدند.
شرع اسلام ازدواج با چهار زن را به طور همزمان مجاز می‌داند. نمی‌دانیم بهاءالدین چند زن را همزمان در عقد خود داشته‌است، اما از زن‌های متعدد نام می‌برد که والاترینشان مؤمنه خاتون، مادر مولانا جلال الدین است؛ در مسافرت به سوی غرب همراهش بوده و قبل از رسیدن به قونیه مرده‌است. معارف از زنی به نام بی بی علوی سخن می‌گوید که زرین کوب آن را نام خودمانی مؤمنه خاتون می‌داند، اما «مایر» آن را نام همسری دیگر می‌خواند. مولویه او را مادر سلطان می‌نامند.
به گفته­ی بعضی دیگر، سلطان العلماء بهاءالدین ولد: فقیه، واعظ و عارف، دستکم سه همسر اختیار کرد؛ از جمله مؤمنه خاتون. در باره فرزندانش از وجود فاطمه خاتون و علاء الدین محمد و جلال الدین محمد آگاهی داریم.(از تعلیقات رساله سپهسالار)
به گفته­ی بعضی دیگر، بهاءالدین ولد دو همسر به طور هم‌زمان داشته‌است. بهاءالدین نیز در یادداشت‌های خود مانند پسرش، بندرت ذکری از مؤمنه خاتون می‌کند و به جایش از آن دو تای دیگر نام می‌برد. در کنار دختر قاضی شرف به خود می‌گوید که «الله» خوشی او را در راحات و عقوبات بدین وسیله بدو فرستاده است و این هرد و سری در آن سوی دارد. در کنار بی بی علوی به دل او می‌آید که انسان اینجا نیز مقهور اراده «الله» است و در برابر «الله» نباید امر صواب را از نظر دور دارد. در مورد سوم که از او هم در روابط خاص زناشویی ذکری به میان می‌آید و ترکان نام دارد که به معنای بانو است و نیز ممکن است اسم خاص برای زنان باشد چیزی روشن نیست.
ظاهراً مولانا و برادرش علاءالدین – که بعدها مولوی یکی از پسرانش را به نام او نامگذاری کرد – از دختر قاضی مشرف بوده‌اند و بهاءولد زن و یا زنان دیگری داشته و احتمالاً از آنها نیز صاحب فرزندانی بوده‌است. بهاءولد در معارف خود از دو زن یاد کرده‌است.
بهاءالدین در جایی دیگر بدون شرمساری از میل جنسی خود نسبت به دختر قاضی شرف الدین سخن می‌کند، که تصور می‌کنیم زن دیگر او باشد. همچنین بی پرده از میل خود به جماع با ترکان نامی سخن می‌گوید که شاید نام همسر چهارمین، یا شاید لقب و نام خودمانی یکی از همسرانی باشد که در بالا نام بردیم. نظر بهاءالدین نگرش اسلام را نسبت به مسائل جنسی نشان می‌دهد؛ بهاءالدین حکایت می‌کند که یک روز صبح چشم به تنور خشت پزان دوخته از سر معنا در صفات آتش به تفکر می‌پرداخت؛ در این میان سگ بانگ کرد و او را مشوش ساخت. آنگاه بی بی علوی برخاست و صبحدم پیش او رفت، و در این وقت شهوتی به قوت در او پدید آمد. کوشید تا با جنبش نفس بستیزد، اما به دلش آمد که این میل از الهام «الله» است؛ پس جنبانیدن او شر نباشد.
بعضی مدعی شده‌اند که خانواده پدری بهاءالدین از احفاد ابوبکر، خلیفه اول اسلام هستند، این ادعا چه حقیقت داشته باشد و چه نداشته باشد، در باره پیشینه قومی این خانواده هیچ اطلاع مسلمی در دست نیست. نیز گفته شده که همسر بهاءالدین از خاندان خوارزمشاهیان بوده‌است که در ولایات خاوری حدود سال ۳-۴۷۲ هجری حکومت خود را پایه‌گذاری کردند، ولی این داستان را هم می‌توان جعلی دانست و رد کرد. خوارزمشاه در سال ۳-۶۰۲ هجری قمری بلخ موطن جلال الدین را که در تصرف غوریان بود تسخیر کرد.
اسلاف مولانا – چنانکه فرزند او سلطان ولد نیز بدین معنا اشارت دارد از تباری عظیم و بزرگ بودند. البته شاید روایتی که در انتساب سلطان العلما به خلیفه اول یعنی ابوبکر بن ابی قحافه به افواه افتاده و رواج یافته، از آن باشد که نام جد مادری وی«ابوبکر»بوده‌است، و بعدها نام شمس الائمه ابوبکر محمد، با نام ابوبکر – نخستین خلیفه راشدین در آمیخته باشد. خاندان بهاءولد هم نسبت صدیقی و بوبکری داشت و هم نسبت علوی ادعا می‌کرد.

۳-۲-۳- شمس تبریزی

شاعر پارسی‌گوی مولانا، در ۳۷ سالگی عارف و دانشمند دوران خود بود و مریدان و مردم از وجودش بهره‌مند بودند تا اینکه شمس‌الدین محمد بن ملک داد تبریزی روز شنبه ۲۶ جمادی‌الثانی ۶۴۲ نزد مولانا رفت و مولانا شیفته او شد. در این ملاقات کوتاه وی دوره پرشوری را آغاز کرد. در این ۳۰ سال مولانا آثاری برجای گذاشت که از عالی‌ترین نتایج اندیشه بشری است. و مولانا حال خود را چنین وصف می‌کند:

لجستیک

لگ لگ متمم

پواسون

الگوی لجیت

۲-۴ پروفایل چیست؟
در بسیاری از مسائل کنترل فرایند آماری، کیفیت فرایند یا عملکرد محصول می‏تواند به وسیله توزیع یک مشخصه کیفی توصیف شود و بوسیله نمودارهای کنترل تک متغیره کنترل گردد و یا در حالت کلی به وسیله توزیع چندین مشخصه کیفی توصیف و به وسیله نمودارهای کنترل چند متغیره کنترل شود. گاهی کیفیت محصول یا عملکرد فرایند به وسیله رابطه بین یک متغیر پاسخ و یک یا چند متغیر مستقل توصیف می‏شود که محققان این رابطه را پروفایل می‏نامند. در بسیاری از کاربردها همچون کالیبراسیون این رابطه بوسیله یک پروفایل خطی توصیف می‏شود در حالی که در موقعیت های دیگر مدل های پیچیده‏تری نیاز است. لذا توسعه روش هایی برای پایش پروفایل‏ ها که کیفیت محصول یا عملکرد فرایند را توصیف می‏کنند لازم و ضروری است.

۲-۴-۱ انواع مختلف پروفایل ها
۲-۴-۱-۱ پروفایل خطی ساده
در این پروفایل یک رابطه خطی ساده بین متغیر پاسخ و یک متغیر مستقل وجود دارد و این رابطه عملکرد فرایند و کیفیت محصول را نشان می دهد. به دلیل اینکه این رابطه خطی یک رابطه رگرسیونی می باشد مقادیر متغیر مستقل مقادیری ثابت هستند.
(۲-۶)
۲-۴-۱-۲ پروفایل خطی چندگانه
در این پروفایل، یک رابطه خطی چندگانه بین متغیر پاسخ و چند متغیر مستقل وجود دارد. در این پروفایل ها نیز همانند پروفایل های خطی ساده، مقادیر متغیرهای مستقل، مقادیری ثابت هستند. این رابطه به صورت زیر است.
(۲-۷)
۲-۴-۱-۳ پروفایل های چندجمله ای
در این پروفایل، یک رابطه چند جمله ای بین متغیر پاسخ و یک یا چند متغیر مستقل وجود دارد. بالاترین توان متغیر مستقل در این رابطه، رتبه چندجمله ای را تعیین می کند. به عنوان مثال، رابطه زیر یک رابطه چند جمله ای با رتبه ۲ و یک متغیر مستقل و رابطه بعدی یک رابطه چندجمله ای با رتبه ۲ و دو متغیر مستقل است.
(۲-۸)
(۲-۹)
۲-۴-۱-۴ پروفایل غیر خطی
در این پروفایل، یک رابطه غیر خطی بین یک متغیر پاسخ و یک یا چند متغیر مستقل وجود دارد. منظور از رابطه غیر خطی در رگرسیون این است که اگر نسبت به پارامترها مشتق گرفته شود بازهم پارامتر در رابطه باقی بماند. در مدل رگرسیون غیر خطی نیز، مقادیر متغیرهای مستقل مقادیری ثابت هستند. رابطه کلی مدل رگرسیون غیر خطی ساده در زیر نشان داده شده است.
(۲-۱۰)
۲-۴-۲ پروفایل پواسون
در کنترل فرایند آماری، توزیع پواسون مطابق رسوم به منظور مدل کردن تعداد نقص در یک واحد بازرسی مشخص بکار می رود. این تحقیق به بررسی شرایطی می پردازد که ارزش انتظاری متغیر پاسخ از طریق مدل رگرسیون پواسون با مجموعه ای از متغیرهای مستقل قابل توضیح است. مدل رگرسیون پواسون زیرمجموعه ای از مدل های خطی تعمیم یافته است. مایرز و همکاران(۲۰۰۲) مدل رگرسیون پواسون را به صورت زیر بیان کردند:
(۲-۱۱)
به طوریکه بردار ضرایب مدل را نشان می دهد و می باشد. رابطه بالا به صورت زیر قابل بازنویسی است:
(۲-۱۲)
آلبرت و اندرسون (۱۹۸۴) برای تخمین بردار پارامترهای مدل پواسون  ابتدا تابع احتمال را به صورت زیر محاسبه می کنند:
(۲-۱۳)
(۲-۱۴)
با گرفتن لگاریتم از معادله بالا و استفاده از رابطه (۲-۱۲) به رابطه زیر می رسیم:
(۲-۱۵)
کولاگ و نلدر(۱۹۸۹) بیان کردند که با مشتق گرفتن از رابطه بالا نسبت به  و استفاده از روش حداقل مربعات وزنی تکرار شونده پارامترهای رگرسیون پواسون به صورت زیر تخمین زده می شوند:
(۲-۱۶)
به طوریکه  ماتریس  و ماتریس قطری  است و  می باشد. روند تکرار مطابق شکل زیر می باشد.

شکل۲-۳: روند تخمین پارامترهای رگرسیون پواسون (شرفی وهمکاران،۲۰۱۳)

بهره وری: که با تعریف سنتی نسبت خروجی به ورودی معرفی شده است.

کیفیت زندگی کاری: که بهبود آن کمک زیادی به عملکرد سازمانی میکند

نوآوری: یکی از اجزای کلیدی برای بهبود عملکرد است.
سودآوری که هدف نهایی هر سازمانی است.
۳- کیفیت
سیستم پایین دست
داده
فرایند تبدیل

ستاده
سیستم بالا دست
۱- اثربخشی ۶- نوآوری ۲- کارآیی
۵- کیفیت زندگی کاری
۴- بهره وری
۷- سودآوری نگاره(۲-۷) مدل ارزیابی عملکرد سینک و تاتل(۱۹۸۹)
اگرچه نسبت به زمان ارائه این مدل تغییرات بسیاری در صنعت رخ داده است، اما همچنان این ۷ شاخص از اهمیت بالای در عملکرد سازمانی برخوردارند. باوجود این، این مدل دارای یکسری محدودیتهای اساسی نیز هست. به عنوان مثال در این مدل به «انعطاف پذیری» که یکی از ضروریات بازارهای دهه اخیر است توجهی نمیشود. همچنین محدودیت دیگر مدل بیتوجهی به مشتریان سازمان است(تانگو،۲۰۰۴).
۲-۱۰-۵-۲- ماتریس عملکرد
کیگان^[۷۶] در سال ۱۹۸۹ ماتریس عملکرد را معرفی کرد که این ماتریس در نگاره ۲-۸ نشان داده شده است. نقطه قوت این مدل آن است که جنبه­ های مختلف عملکرد سازمانی شامل جنبه­ های مالی و غیر مالی و جنبه­ های داخلی و خارجی را به صورت یکپارچه مورد توجه قرار میدهد. اما این مدل بخوبی و به صورت شفاف و آشکار روابط بین جنبه­ های مختلف عملکرد سازمانی را نشان نمیدهد(نیلی و همکاران،۲۰۰۰).
غیر مالی مالی
- سیکل زمانی طراحی - تعداد محصولهای جدید
- درصد تحویلهای به موقع
- وضعیت هزینه های رقابتی
- هزینه های مربوط به R&D
- تعداد تکرر خرید - میزان سهم بازار
- تعداد شکایتهای مشتریان
- هزینه طراحی - هزینه تولید
- هزینه مواد
خارجی
داخلینگاره(۲-۸) مدل نتایج و تعیین کنندهها
یکی از مدلهایی که مشکل ماتریس عملکرد را مرتفع میسازد، «چارچوب نتایج و تعیین
کنندهها» است. این چارچوب بر این فرض استوار است که دو نوع شاخص عملکرد پایه در هر سازمانی وجود دارد؛ شاخصهایی که به نتایج مربوط میشوند و آنهایی که بر تعیین کنندههای نتایج تمرکز دارند. دلیل این جداسازی و تفکیک بین شاخصها، نشان دادن این واقعیت است که نتایج بدست آمده تابعی از عملکرد گذشته کسب و کار بوده و با توجه به تعیین کنندههای خاص حاصل میگردند. به بیان دیگر، نتایج از نوع شاخصهای تاخیردار^[۷۷] هستند در حالیکه تعیین
کنندهها شاخصهای اساسی و پیشرو هستند.
۲-۱۰-۵-۳- هرم عملکرد
یکی از نیازهای هر سیستم ارزیابی عملکرد وجود یک رابطه شفاف بین شاخصهای عملکرد در سطوح سلسله مراتبی مختلف سازمان است، به گونهای که هر یک از واحدها در جهت رسیدن به اهداف یکسان تلاش کنند. یکی از مدلهایی که چگونگی ایجاد رابطه را دربرمیگیرد مدل هرم عملکرد است. هدف هرم عملکرد ایجاد ارتباط بین استراتژی سازمان و عملیات آن است.
همانگونه که در نگاره ۲-۹ مشاهده میشود، این سیستم ارزیابی عملکرد شامل چهار سطح از اهداف است که بیان کننده اثربخشی سازمان(سمت چپ هرم) و کارآیی داخلی آن( سمت راست هرم) است. در واقع این چارچوب تفاوت بین شاخصهایی را که به گروه های خارج سازمان توجه دارند( مانند رضایت مشتریان، کیفیت و تحویل بهموقع) و شاخصهای داخلی کسب و کار( نظیر بهره وری، سیکل زمانی و اتلافات) آشکار میسازد. ایجاد یک هرم عملکرد سازمانی با تعریف چشم انداز سازمان در سطح اول آغاز میشود که پس از آن به اهداف واحدهای کسب و کار تبدیل میشود. در سطح دوم، واحدهای کسب و کار به تنظیم اهداف کوتاه مدتی نظیر سودآوری و جریان نقدی و اهداف بلند مدتی نظیر رشد و بهبود وضعیت بازار میپردازند. سیستم های عملیاتی کسب و کار، پل ارتباطی بین شاخصهای سطوح بالا و شاخصهای عملیاتی روزمره هستند( رضایت مشتریان، انعطاف پذیری و بهره وری). در نهایت چهار شاخص کلیدی عملکرد( کیفیت، تحویل، سیکل کاری و اتلافها) در واحدها و مرکز کاری و به شکل روزانه استفاده
میشوند(تانگو،۲۰۰۴).
نگاره(۲-۹) هرم عملکرد
مهمترین نقطه قوت هرم عملکرد تلاش آن برای یکپارچه سازی اهداف سازمان با شاخصهای عملکرد عملیاتی است. اما این رویکرد هیچ مکانیسمی‌برای شناسایی شاخصهای کلیدی عملکرد ارائه نمیدهد و همچنین مفهوم بهبود مستمر در این مدل وجود ندارد.
۲-۱۰-۵-۴- فرایند کسب و کار
این چارچوب بسیار مناسب و کاربردی است چرا که تفاوت بین شاخصهای ورودی، فرایند، خروجی و نتایج را برجسته کرده است. این مدل توسط براون^[۷۸] در سال ۱۹۹۶ پیشنهاد شده است. وی برای تشریح مدل خود از مثال پختن کیک استفاده کرده است. در این مثال شاخصهای ورودی عبارتند از : میزان آرد و کیفیت تخممرغها و . . .، شاخصهای فرایند نیز بر روی مواردی همچون دمای اجاق و مدت زمان پخت تمرکز دارند. شاخصهای خروجی مواردی همچون کیفیت کیک را شامل شده و شاخصه های نتایج مواردی چون رضایت خورنده آن را در بر
میگیرد. بر اساس این مدل در یک سازمان، ورودیها، فرایند، خروجی ها و نتایج برای تعیین شاخصها و ارزیابی عملکرد عبارتند از:

ثبات احساسی۸۷۳/۰۷۱۴/۰

تمایل کلی به خرید آنی۹۳۲/۰۹۱۲/۰تمایل به خرید آنی پوشاک۹۱۸/۰۹۲۱/۰درگیری ذهنی۸۷۸/۰۸۱۵/۰تصمیم خرید آنی پوشاک۰۰/۱۰۰/۱ارزیابی هنجاری۸۱۱/۰۷۹/۰

شاخص‌های پایایی ترکیبی(CR) و آلفای کرونباخ جهت بررسی پایایی پرسشنامه استفاده می‌شوند و لازمه تایید پایایی بالاتر بودن این شاخص‌ها از مقدار ۷/۰ می‌باشد. تمامی این ضرایب بالاتر از ۷/۰ می‌باشند و آلفای کرونباخ کل پرسشنامه نیز ۹۴۴/۰ است که همگی نشان از پایا بودن ابزار اندازه گیری دارند.

روایی
روایی پژوهش به طور کلی عبارت است از توان تعیین یا تشخیص دقیق و صحیح ارتباط بین عوامل یا متغیرهای پژوهش در جامعه آماری مربوط، از طریق اطلاعات جمع‌ آوری شده برای پاسخگویی به فرضیه‌های پژوهش (عبادی زاده،۱۳۸۰‌: ۳۲۶). روایی از واژه روا به معنای جایز و درست گرفته شده و مقصود از آن این است که وسیله اندازه‌گیری بتواند خصیصه و ویژگی مورد نظر را اندازه بگیرد. اهمیت روایی از آن جهت است که اندازه‌گیری‌های نامناسب و ناکافی می‌تواند هر پژوهش علمی را بی ارزش و ناروا سازد (خاکی، ۱۳۸۴‌: ۲۸۸).
در تأمین روایی پرسشنامه‌ مورد استفاده در این پژوهش، روایی محتوا و روایی سازه مدنظر است. روایی محتوا، نوعی اعتبار است که معمولاً برای بررسی اجزای تشکیل دهنده یک ابزار اندازه‌گیری بکار می‌شود، در واقع این نوع اعتبار فرایند تعیین معرف بودن سؤالات ابزار با توجه به ویژگی‌ها، مهارت‌ها، دانش و آنچه مورد اندازه‌گیری واقع می‌شود، می‌باشد. که در این پژوهش، روایی محتوای پرسشنامه توسط اساتید راهنما و مشاور تایید گردیده است.
روایی سازه نیز با بهره گرفتن از تحلیل عاملی تأییدی انجام شده است. نتایج روش تحلیل عاملی تأییدی در فصل تجزیه و تحلیل داده‌ها بیان خواهد شد.
روش های تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیات:
قبل از این که اقدام به تجزیه و تحلیل داده‌ها کنیم، اقدام به بررسی و سنجش پایایی پرسشنامه طراحی شده کردیم. برای این منظور یک نمونه ابتدایی ۳۰ تایی پرسشنامه جمع‌ آوری شد. آلفای کرونباخ حاصل از این نمونه بیانگر پایایی مناسب پرسشنامه طراحی شده می‌باشد. سپس بعد از جمع‌ آوری ۳۸۴ عدد پرسشنامه، اقدام به تحلیل داده‌ها کردیم. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، ابتدا برای بررسی نرمال بودن داده‌ها از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف استفاده شد. پس از اثبات نرمال‌بودن داده‌ها، اقدام به تحلیل عاملی تاییدی برای سنجش روایی سازه و سنجش برازش مدل کردیم. در نهایت نیز برای آزمون فرضیات مد نظر از مدل معادلات ساختاری و به طور اخص تکنیک تحلیل مسیر با بهره گرفتن از نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شده است. نسخه ۲ نرم افزار اسمارت پی ال اس برای تدوین مدل معادله ساختاری و اس پی اس اس نسخه ۱۹ برای تی یک نمونه‌ای استفاده شده است.
نتیجه‌گیری فصل سوم
در این فصل به بیان روش‌شناسی تحقیق حاضر پرداخته شد. در شروع فصل، نوع روش تحقیق به طور خلاصه بیان شد، که از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی و پیمایشی است. در ادامه به بیان جامعه و نمونه آماری مورد مطالعه و توضیح روش نمونه‌گیری پرداخته شد. سپس توضیح داده شدکه برای جمع‌ آوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است و در اینجا شاخص‌های مورد استفاده برای سنجش هر یک از متغیرها توضیح داده شد. سپس روایی و پایایی ابزار سنجش مورد بررسی قرار گرفت. در پایان نیز روش‌های مورد استفاده برای تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها (روش تحلیل عاملی تأییدی و همچنین مدل معادلات ساختاری) مورد اشاره واقع شد.