باقرزاده و همکاران در سال ۱۳۸۶ به بررسی ارتباط توانایی­های حرکتی با آنتروپومتری و فعالیت جسمانی دانش آموزان ۱۲ تا ۱۵ ساله در شهر تهران پرداخت. به این منظور ۲۷۷ دختر و پسر ۱۲ تا ۱۵ ساله به شیوه تصادفی خوشه­ای انتخاب شدند. قد، وزن، شاخص توده بدن، ۹ مورد لایه سنجی پوستی، ۱۳ مورد دور اندام، ۸ مورد نسبت دراز و پهنا اندازه گیری شد. انواع تیپ بدنی مشخص شد. آزمون­های دو رفت و برگشت استقامتی ۲۰ متر، قدرت پنجه، پرش طول درجا، بارفیکس، دراز و نشست، دو رفت و برگشت ۱۰ در ۵ متر، ضربه زدن انگشت روی یک صفحه، انعطاف پذیری و حرکات تعادلی فیلامینگو برای سنجش توانایی­های حرکتی استفاده شد. ارتباط بین شاخص­ های آنتروپومتریکی و نتایج آزمون یوروفیت در حد متوسط بود که این مسئله بویژه در آزمون­های تحمل وزن معنی دار مشاهده شد. فعالیت جسمانی آزمودنی­ها به شاخص­ های آنتروپومتریکی آنها وابسته نبود. نتایج آزمون دو رفت و برگشت استقامتی در همه گروه ­های سنی در هر دو جنس ارتباط معنی داری با فعالیت جسمانی داشت (باقرزاده و همکاران، ۱۳۸۶).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

زرین در سال ۱۳۸۵ در تحقیقی با عنوان آمادگی جسمانی و سلامت روانی دانش آموزان سال سوم دبیرستان در مقایسه با پیش دانشگاهی­ها به این نتایج رسید: در تمامی عوامل GHQ، وضعیت دانش آموزان سال سوم از دانش آموزان پیش دانشگاهی بهتر است، همه اختلاف­ها در سطح ۰۸/۰ معنادار هستند، منتها اگر سطح معناداری را ۰۵/۰ را در نظر بگیریم تفاوت­ها تنها در اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی معنادار هستند آزمودنی­های دو گروه در عامل چابکی و درازونشست تفاوت معناداری ندارند ولی تفاوت آن­ها در سایر عوامل معنادار است. به عبارت دیگر دانش آموزان پیش دانشگاهی در نمره کل آمادگی جسمانی و نمرات دوی ۵۴۰ متر، بارفیکس، و انعطاف به طور معناداری از سال سومی­ها ضعیف­تر بوده ­اند. نمره کلی آمادگی جسمانی نه با نمره کلی GHQ و نه با هیچ کدام از خرده مقیاس­های آن ارتباط معناداری ندارد. به طور کلی، نتایج تحقیق حاضر نشان می­دهد در سنی که انسان باید بیشترین رشد، شادی و نشاط و کمترین استرس را داشته باشد، دانش آموزان پسر ما به شدت تحت فشار هستند، طوری که تمام مقیاس­های سلامت و رشد آن ها وارونه شده و از سال سوم به پیش دانشگاهی با رشد منفی مواجه هستیم (زرین، ۱۳۸۵).
باژن و همکاران در سال ۱۳۸۵ در مقاله خود تحت عنوان الگوی توزیع چربی بدن (نسبت دور کمر به دور باسن) و ارتباط آن با نمایه توده بدن در دختران دبیرستانی شهر لاهیجان به اندازه گیری شاخص­ های تن سنجی قد، وزن، دور کمر و دور باسن ۴۰۰ دختر پرداختند و به این نتایج دست یافتند: ۸/۱۴% دختران دارای اضافه وزن و ۳/۵% آنان چاق بودند. بر اساس شاخص دور کمر به باسن، ۵/۲۱% کل نمونه­های مورد بررسی و ۷/۶۶% دختران چاق، چاقی شکمی داشتند. همبستگی مثبت و معناداری بین نمایه­ی توده بدنی و دور کمر به دور باسن مشاهده کردند (۰/۰۰۰۱>P ،۰/۳۵ r =) (باژن و همکاران، ۱۳۸۵).
فولادگر در سال ۱۳۸۵ در پژوهش خود با عنوان مقایسه برخی ویژگی­های آنتروپومتریکی در دانش آموزان پسر دوره دبیرستان شهر اصفهان با سطوح فعالیت بدنی مختلف، ۱۳۶۱ نفر را از نظر قد، وزن، ضخامت چربی زیر پوستی ۴ ناحیه سه سر بازویی، ساق پا، شکم و فوق خاصره مورد اندازه گیری قرار داد. این محقق با بهره گرفتن از پرسشنامه فعالیت بدنی دانش آموزان را در سه طبقه غیرفعال، فعالیت متوسط و فعال طبقه بندی کرده و ارتباط بین ویژگی های آنتروپومتریکی و سطح فعالیت بدنی را بررسی کرد و به این نتیجه رسید که سطح فعالیت بدنی افراد می تواند روی قد، وزن، شاخص توده بدنی، مجموع چربی زیر پوستی در ناحیه سه سر بازویی و ساق پا و درصد چربی آن ها اثر گذار باشد. ضمن اینکه افزایش فعابیت از سطح متوسطه به فعال روی عوامل مذکور را چندان تأثیر گذار گزارش نکرد (فولادگر، ۱۳۸۵).
امینیان رضوی و همکاران (۱۳۸۵) به بررسی مقایه عوامل جسمانی و ترکیب بدنی کشتی گیران زبده با افراد غیروزشکار پرداختند. بدین منظور ۳۰ نفر در دو گروه تحت عنوان حجم نمونه از جامعه آماری کشتی گیران زبده و افراد غیر ورزشکار انتخاب شدند. فاکتورهای مورد نظر ارزیابی شد و نتایج را به این صورت اعلام کردند: درصد چربی بدن، قدرت، سرعت، چابکی کشتی گیران با افراد غیرورزشکار به صورت معناداری تفاوت داشت. با این حال در مقادیر توده بدون چربی و شاخص توده بدنی تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشد. همچنین در بررسی رابطه بین درصد چربی با سرعت، چابکی با سرعت و قد با چابکی همبستگی معناداری مشاهده نشد (امینیان رضوی و همکاران، ۱۳۸۵).
علیان در سال ۱۳۸۴ در تحقیقی با عنوان مقایسه هوش هیجانی قهرمانان و ورزشکاران رشته­ های گروهی و انفرادی با افراد غیر ورزشکار را انجام داد، در سطح ۹۵ درصد اطمینان نتایج حاکی از آن بود که تفاوت ورزشکاران از نظر هوش هیجانی کلی، هوش درون فردی، هوش بین فردی، سازگاری، کنترل استرس و خلق عمومی نسبت به افراد غیر ورزشکار معنادار است. همچنین تفاوت قهرمانان ورزشی در مقایسه با سایر ورزشکاران علاوه بر موارد فوق در خرده آزمون­های خودآگاهی هیجانی، ابراز وجود، احترام به خود، استقلال، همدلی، مسئولیت پذیری اجتماعی، حل مسئله، آزمون واقعیت، انعطاف پذیری، تحمل استرس، کنترل تکانه و خوش بینی معنادار بود. سطح هوش بین فردی در ورزشکاران رشته­ های گروهی بیشتر از ورزشکاران رشته­ های انفرادی بود. از نظر خلق عمومی (شادکامی و خوش بینی) تفاوت ورزشکاران نسبت به غیر ورزشکاران، همچنین سازگاری ورزشکاران به طور معناداری بالاتر از غیر ورزشکاران بود (علیان، ۱۳۸۴).
سلامی در سال ۱۳۸۳ به بررسی تغییرات عوامل آمادگی جسمانی حرکتی در طول نیمسال اول در دانشجویان دختر دانشگاه تربیت معلم پرداخت. در این تحقیق قابلیت ­های جسمانی حرکتی آزمودنی­ها شامل استقامت قلبی تنفسی، توان انفجاری دست برتر، استقامت عضلات شکم، انعطاف پذیری تنه (آزمون باز شدن تنه) تعادل، توان غیرهوازی سرعت و چابکی در ابتدا و انتهای نیمسال مورد بررسی قرار گرفت. یافته­های تحقیق نشان داد که شرکت در کلاس­های آمادگی جسمانی و شنا در نیسمال اول باعث افزایش معنا داری در استقامت قلبی و تنفسی و بهبود استقامت در عضلات شکم و کاهش توان بی هوازی شده است اما در قابلیت انعطاف پذیری تنه و تعادل تفاوت معنی داری مشاهده نشد (سلامی، ۱۳۸۳).
ملکی نظام آباد در سال ۱۳۸۳ در پژوهشی با عنوان تدوین مقیاس قد، وزن و نسبت­های طولی و عرضی کودکان ۱۱-۷ ساله میاندوآب به این نتیجه رسید که قد، وزن، طول بالاتنه و پایین تنه، عرض شانه و عرض لگن با بالا رفتن سن افزایش پیدا می­ کند ولی نسبت­های مورد بررسی نشان دادند که نسبت طول بالا تنه به قد با افزایش سن کاهش پیدا می­ کند و نسبت عرض لگن به عرض شانه با بالا رفتن سن تغییرات محسوسی پیدا نمی­کند. ولی مقایسه قد، وزن و نسبت وزن به قد کودکان آمریکایی با کودکان ایرانی نشان داد که قد و وزن کودکان میاندوآبی به طور معناداری بالاتر است (ملکی، ۱۳۸۳).
هشیری در سال ۱۳۸۲ در تحقیقی با عنوان هنجاریابی پرسشنامه هوش هیجانی بار- اُن (EQ) برای ارزیابی جنبه­ های مختلف هوش هیجانی دانشجویان دانشگاه­ های تهران، به این نتیجه رسید که بین دانشجویان پسر و دختر در نمره کل هوش هیجانی تفاوت معنادار وجود دارد و دختران به طور معناداری دارای نمره هوش هیجانی بالاتری هستند (هشیری، ۱۳۸۲).
احمدی سال ۱۳۸۱ پژوهشی را تحت عنوان بررسی میزان ناهنجاری­های اندام بالاتنه دانشجویان در دانشگاه شهید چمران اهواز انجام داده است و به این نتایج رسید که ۹۳ درصد غیر ورزشکاران دچار حداقل یک ناهنجاری بودند ولی در گروه ورزشکاران ۲۱ درصد ناهنجاری جسمی دیده شد. ضمنا درصد شیوع دانشجویان به ناهنجاری­ها بدین صورت بود که ۷۹ درصد افتادگی شانه، ۵۸ درصد لوردوز کمر، ۳۲ درصد لوردوز گردن، ۱۴ درصد عارضه کج گردنی، ۸۱ درصد کیفوز پشتی و ۳ درصد اسکولیوز داشته اند (احمدی، ۱۳۸۱).
دریانوش در سال ۱۳۸۰ در پژوهشی با عنوان بررسی رابطه برخی متغیر های آنتروپومتریکی و انعطاف پذیری با آزمون SIT & REACH در بین ۱۵۰ دانش آموز ۱۰ تا ۱۲ ساله، به اندازه گیری رابطه متغیرهای آنتروپومتریک شامل: قد، وزن، طول دست، طوی پا، طول قد نشسته و آزمون­های انعطاف پذیری ستون فقرات، مچ پا، ران و آزمون SIT & REACH پرداخته و نتیجه گرفت که طول قد تأثیر معناداری بر آزمون SIT & REACH دارد (P= 0/031). در مورد طول دست، طول پا و قد نشسته ارتباط معناداری با آزمون SIT & REACH مشاهده نکرد. بین انعطاف پذیری ران (عضلات همسترینگ) و مفصل مچ پا آزمون SIT & REACH ارتباط معنادار بود (دریانوش، ۱۳۸۰).
رحمانی نیا و سعیدی سال ۱۳۷۹ به تعیین ارتباط بین برآورد درصد چربی بدن با نتایج اندازه گیری ابعاد بدن در زنان ورزشکار و غیر ورزشکار پرداخت. گروه ۱ را دختران ورزشکار طراز اول کشور (اعضای تیم های ملی کشور) و گروه ۲ را دختران غیر ورزشکار قرار داد. نمونه گروه ۱ با میانگین سنی ۵±۲۲ سال از میان ورزشکاران رشته های دو و میدانی، والیبال، شنا، بسکتبال، ژیمناستیک و کاراته در دومین دوره مسابقات همبستگی بانوان کشورهای اسلامی و نمونه گروه ۲، ۱۰۰ نفر از دانشجویان غیر تربیت بدنی (با بهره گرفتن از کالیپر) و ابعاد بدن (اندازه دور باسن، دور کرم، دور شکم، دور ران، کمربند شانه ای ، طول پا، طول دست، دور مچ دست، مچ پا و طول تنه) با بهره گرفتن از متر نواری مورد سنجش قرار گرفت. از یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که بین برآورد درصد چربی بدن و اندازه گیری دور اندام در گروه دختران غیر ورزشکار ارتباط معنی داری وجود دارد. این ارتباط معنی دار در اندازه های دور باسن ۵۹/۰ دور کمر ۷۹/۰ دور مچ پا ۵۳/۰ دور شکم ۷۷/۰ دور ران ۷۸/۰ و دور مچ دست ۶۶/۰ و کمربند شانه ۲۲/۰ (۰۵/۰ ≤p برای همه) دیده می شود. در سایر اندام­ها ارتباط معناداری مشاهده نشد (رحمانی نیا و سعیدی، ۱۳۷۹).
کیهانی در سال ۱۳۷۵ به توصیف و مقایسه ناهنجاری­های ستون فقرات و اندام تحتانی دانش آموزان دختر ورزشکار و غیر ورزشکار در مدارس متوسطه شهر شیراز پرداخت و چنین گزارش کرد که ورزشکاران ۵/۸۱% و غیر ورزشکاران ۷۱/۹۲% دچار ناهنجاری جسمانی هستند. اصلی­ترین عارضه ورزشکاران و غیر ورزشکاران لوردوز کمری به ترتیب ۷/۳۴% و ۸/۷۰% گزارش شد. اصلی­ترین عارضه در اندام تحتانی ورزشکاران و غیر ورزشکاران زانوی پرانتزی به ترتیب ۹/۵۶% و ۱/۵۲% گزارش شد. بین تیپ بدنی و ناهنجاری­های انحراف جانبی سر، پشت کح، تیلت جانبی لگن، انحراف کمر به جلو وعقب، پشت گرد، پای صاف، پای گود و شست کج ارتباط معناداری گزارش نشد (کیهانی، ۱۳۷۵).
۲٫۸٫۲٫ تحقیقات انجام شده در خارج کشور
گاش و همکاران در سال ۲۰۱۰ تحقیقی با عنوان شاخص های آنتروپومتریکی و ترکیب بدنی در زنان هندی قبل و بعد از یائسگی را انجام دادند. در این تحقیق ۲۴۵ زن سالم ۲۵ تا ۶۵ ساله را مورد اندازه گیری قرار دادند. اندازه های آنتروپومتری مثل قد، وزن و درصد چربی بدن (%BF) و شاخص توده بدنی (BMI) اندازه گیری شدند. آزمودنی ها به دو گروه قبل و بعد از یائسگی تقسیم شدند و روش تحلیل واریانس یکراهه مشخص کرد که تفاوت معناداری برای سن و %BF و WHR بین گروه ها وجود دارد. از نتایج قابل توجه این تحقیق می توان به این مورد اشاره کرد که تفاوت معناداری برای وضعیت چاقی مرکزی بین دو گروه مشاهده شد (Ghosh & Etal, 2010).
گرید وسرونت در سال ۲۰۰۹ به ارتباط بین شاخص توده بدن و ترکیب بدن در ورزشکاران نخبه پرداختند. هدف این بود که آیا BMI یک ورزشکار به اجزاء آنتروپومتریک خاصی مرتبط است یا خیر. پارامترهای آنتروپومتریک بدن در ۳۹۷۱ قهرمان ورزشی مطابق با معادله های جامعه بین المللی برای بدن سنجی پیشرفته تعیین شد. مقادیر متوسط یافت شده در پارامترهای آنتورپومتریک مختلف به استثنای درصد توده استخوان، ارتباط با BMI را افزایش داد. قهرمانانی که BMI آنها نرمال و تا ۲۷ باشد و نیز آنهایی که مقادیر بالاتری تا ۳۰ الی ۳۳ نشان دادند یا درصد چربیشان افزایش مثبتی نشان داد اما درصد استخوان و ماهیچه هایشان افزایشی نشان نداد. نتایج نشان داد که در قهرمانان BMI همبستگی بالایی با میزان چربی دارد.
اندازه­ها نشان داد ورزشکارانی که خوب تمرین کرده ­اند، تمایل به نشان دادن محتوای عضلانی مطلوبی دارند و به هر حال ضرایب اصلاحی نشان دادند که BMI نمی تواند به عنوان اندازه گیری مستقیم محتوای چربی بدن در ورزشکاران استفاده شود.
چی یونگ در سال ۲۰۰۸ به بررسی آمار ناهنجاری های قامتی و فاکتورهای مرتبط در نوجوانان چینی پرداخت. این مطالعه بررسی کرد درجه شیوع ناهنجاری در قا مت مشترک در بین نوجوانان را و تعیین کرد آیا ارتباط معناداری بین تعداد قامت نابهنجار با اختلالات روانی و علائم اسکلتی عضلانی وجود دارد، نتایج نشان داد اغلب نابهنجاری قامتی شانه نابرابر (۳۶%) و به دنبال آن وضعیت سر به جلو (۲۵%) بود. شیوع پوسچر سر به جلو برای پسران دانش آموز از دختران بیشتر بود. همچنین گروه با فشار روانی بالا نسبت به گروه با فشار روانی پایین نشان دادند درصد شانه نابرابر بیشتری را. در نهایت همبستگی بالایی در بین نمرات قامت نابهنجار، فشار روانی و نشانه های عضلانی اسکلتی مشاهده نشد (Chiung, 2008).
جو و همکاران (۲۰۰۸) گزارش کردند که شاخص توده بدنی بیش از ۲۴ کیلوگرم در مجذور قد و یا نسبت دور کمر به دور لگن بیش از ۸۵% ممکن است باعث افزایش اندازه­ های انحناهای ستون فقرات و همچنین درد کمر شود. همچنین ارتباط معناداری بین شاخص توده بدنی و لوردوزیس کمری مشاهده کردند. در حالی که هیچ ارتباطی بین قد و وزن ولوردوزیس کمری زمانی که به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند مشاهده نکردند (Guo & Etal, 2008).
آیکادو در سال ۲۰۰۷ به بررسی فاکتورهای تأثیرگذار روی ثبات قامتی بزرگسالان جوان و سالم پرداخت. هدف از این پژوهش آزمایش ارتباط بین عملکرد تعادل بدن قابلیت ­های حرکتی در زمان واکنش بود. آزمودنی­ها ۳۳ نفر دانشجو و ۱۱ بازیکن نخبه بسکتبال بودند که به ۴ گروه ورزشکار و غیرورزشکار زن و مرد تقسیم شدند. قد و وزن شاخص توده بدنی و درصد چربی را محاسبه کردند. آزمون­های تعادل حرکتی بصورت ایستا و پویا استفاده شدند. آنالیز رگرسیون داده ­ها ارتباط خطی معنی داری بین دامنه نوسانات بدن و BMIرا در همه گروه­ ها معلوم کرد. همچنین همبستگی بالایی بین قدرت عضلات پشت و دامنه نوسانات بدن در بازیکنان بسکتبال یافت شد. برای مثال در ظرفیت استقامتی بالاتر کوچکتری از نوسانات بدن رخ داد. زمان واکنش نیز همبستگی معناداری با دامنه نوسانات فقط در گروه بسکتالیست­ها نشان داد. نتایج نشان داد که افزایش در BMI، قدرت عضلات پشت و ظرفیت استقامتی مرتبط است با ثبات قامتی بهتر. تعدادی از قابلیت های حرکتی (انعطاف پذیری مفصل ران، پرش عمودی) همبستگی معناداری را با تعادل بدن نشان ندادند. در حالیکه بعضی از عملکردهای حرکتی (آویزان شدن به حالت ایستا) و اندازه زمان واکنش همبستگی خوبی با نوسانات بدن تنها در بازیکنان بسکتبال نخبه نشان دادند (Okayed, 2007).
الیزاوت و همکاران در سال ۲۰۰۶ فرق زنان جوان ورزشکار را بر پایه اندازه­ های آنتروپومتریکی، پرش و قدرت عضلات بررسی کردند. هدف تعیین اندازه­ های آنتروپومتریکی، توانایی پرش و قدرت عضلانی در بین پرشکار با والیبالیست نشان داد که پرشکاران پهنای آرنج، پهنای زانو و محیط فوقانی دست، محیط ران درو از ته و نزدیک تنه، تجمع چربی زیرپوستی و عدد مزومورفی کمتری را نشان دادند. پرشکاران، پرش ارتفاع بیشتر و قدرت عضلات بالاتری نسبت به گروه والیبال داشتند. اندازه­ های محیط ران در هنگام دور از تنه و پر ارتفاع در تفاوت بین گروه­ ها دخالت داشتند. نتایج می ­تواند برای گسترش کمک به آموزش و راهنمایی زنان جوان ورزشکار بکار رود (Elisavet & Etal, 2006 ).
ابوت و کولینز سال ۲۰۰۴ طی تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که ورزشکاران ماهر و مستعد دارای یک سری خصوصیات روانشناسی برتر نسبت به دیگران هستند. از مهم ترین این پارامترها می توان به مهارت های ادراکی، مثل پیش بینی وقایع، تصمیم گیری، هوش تکنیکی و قوه ابتکار اشاره کرد.
فیلاردو و پیرزتو در سال ۲۰۰۱ به تحلیل متغیرهای ترکیب بدن و آنتروپومتری زنان و مردان ۲۰ تا ۴۰ سال پرداختند. قد، وزن، چربی زیرپوستی، درصد چربی و LBM آزمودنیها محاسبه شد. تفاوتهای معناداری با گزارشهای منتشر شده و نتایج این مطالعه نشان داده شد. در نهایت مردان تغییرات خیلی بزرگتری را در همه متغیرهای آماری نسبت به زنان شرکت کننده نشان دادند Filardo & - Piresneto, 2001 ).
۳٫۸٫۲٫ جمع بندی تحقیقات
با نگاهی به تحقیقات گذشته و نتایج حاصل از آنها پی می­بریم که در بیشتر تحقیقات ارتباط فاکتورهای آنتروپومتریکی با اجزای آمادگی جسمانی یا ناهنجاری های اسکلتی بررسی شده است و مطالعات کمی به صورت مقایسه ای بر روی افراد در رده­های سنی مختلف در این زمینه وجود دارد. تحقیقات نسبتاً خوبی در ارتباط با ناهنجاری­های اسکلتی و تعیین سطح آمادگی جسمانی در بین نوجوانان مدارس شهرهای مختلف کشور انجام شده است اما تحقیقات مربوط به مقایسه شاخص­ های اصلی آنتروپومتریکی، بیومکانیکی، فیزیولوژیکی، روانی و وضعیت قامتی، اسکلتی- عضلانی در بین رده­های سنی مختلف بسیار کم است. اگرچه در برخی از کشورها این فاکتورها بررسی شده ­اند و نورم مربوط به آن­ها گزارش شده است ولی با توجه به خصوصیات و ویژگی­های خاص هر کشور از نظر ژنتیک و مناطق جغرافیایی لزوم انجام این کار احساس می­ شود.
فصل سوم
روش تحقیق
۱٫۳٫ مقدمه
در این فصل به شرح روش شناسی تحقیق، معرفی ابزار‌های مورد نیاز برای جمع آوری اطلاعات، جامعه آماری، نمونه آماری و همچنین روش‌هایی که برای تجزیه و تحلیل یافته ‌های تحقیق به کار رفته­اند می­پردازیم.
۲٫۳٫ روش تحقیق
این تحقیق از نظر زمان، حال نگر، از نظر هدف، کاربردی، از نظر روش، مقایسه‌ای توصیفی و بر حسب نحوه­ گرد آوری داده ها، از نوع توصیفی میدانی است.
۳٫۳٫ جامعه آماری
جامعه آماری این پژوهش را دختران دانش آموز مقطع متوسطه (۱۷-۱۵ ساله) شهرستان میاندوآب تشکیل می‌دهند.
۴٫۳٫ نمونه تحقیق، روش و نحوه گزینش نمونه ها
۱۰۵ نفر از افراد جامعه به صورت تصادفی در دسترس انتخاب شدند. گروه سنی۱۵ سال شامل ۳۵ نفر، گروه سنی ۱۶ سال شامل ۳۵ نفر و گروه سنی ۱۷ سال ۳۵ نفر هستند.
۵٫۳٫ متغیرهای تحقیق
۱٫۵٫۳٫ متغیر مستقل
گروه های سنی ۱۵، ۱۶ و ۱۷ سال.
۲٫۵٫۳٫ متغیر وابسته

• • ویژگی‌های آنتروپومتریک (قد و وزن، طول اندام‌ها، محیط اندام‌ها، پهنای اندام‌ها و چربی زیرپوستی)

• • ویژگی‌های بیو مکانیک (انعطاف پذیری، استقامت عضلانی، قدرت، سرعت، چابکی، توان و تعادل)

• • ویژگی های فیزیولوژیک (ضربان قلب و اسقامت قلبی _ عروقی)

• • ویژگی‌های روانی (وضعیت سلامت عمومی و NEO-FFI)

• • ناهنجاری‌های اسکلتی- عضلانی (انحراف جانبی ستون مهره‌ها، کف پای صاف، کف پای گود، انحراف مچ پا به خارج، پای چرخیده به داخل، زانوی پرانتزی و زانوی ضربدری)

۶٫۳٫ ابزار جمع آوری اطلاعات
۱٫۶٫۳٫ وسایل مورد نیاز برای اندازه گیری ویژگی‌های آنتروپومتریکی

عنوان شاخص
ضریب آلفای کرونباخ
تعداد گویه (سؤال)
تعداد نمونه

مدیریت بودجه
۸۷/۰
۵
۲۰

بودجه هزینه
۹۱/۰
۴
۲۰

هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت
۸۸/۰
۵
۲۰

حسابداری مدیریت راهبردی
۸۴/۰
۳
۲۰

همان گونه که از جدول فوق پیداست ضریب پایایی (همسانی درونی گویه‌ها) توسط آلفای کرونباخ برای متغیرهای اساسی تحقیق سنجیده شده است. بر این اساس ضریب آلفای کرونباخ برای شاخص مدیریت بودجه ۸۷/۰، بودجه هزینه ۹۱/۰، هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت ۸۸/۰ و حسابداری مدیریت راهبردی ۸۴/۰ حاصل شده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ضریب پایایی برای کلیه متغیرها از درصد بالا و قابل قبولی برخوردار است. با این وجود ضریب بالای آلفای کرونباخ حاصل شده برای متغیر فوق حکایت از پایایی و همسانی فوق العاده بالای گویه‌ها دارد. به عبارت دیگر ضریب آلفای بالای ۸/۰ نشان دهنده قابلیت اعتماد بسیار خوب مؤلفه‌ها و گویه‌های پژوهش دارد. بنابراین با توجه به موارد فوق چنین استنباط می‌شود که پایایی (قابلیت اعتماد) و همسانی درونی گویه‌ها و سؤالات متغیرها و شاخص‌های مطرح شده در حد مناسب و قابل قبولی می‌باشد.

۳-۸- روش‌های آزمون فرضیات، نوع آزمون‌ها

متغیرهای پژوهش شامل:
الف: متغیر مستقل: حسابداری مدیریت، مدیریت هزینه، بودجه هزینه، هزینه‌یابی برمینای فعالیت، حسابداری مدیریت راهبردی
ب: متغیر وابسته: سرمایه فکری سازمان‌های دولتی
نحوه اندازه گیری متغیرها:

• متغیر مستقل:

حسابداری مدیریت: “فرایند تشخیص، اندازه گیری، تجمیع، تجزیه و تحلیل، تهیه و تفسیر و ارائه اطلاعات مالی مورد استفاده مدیریت به منظور برنامه‌ریزی، ارزیابی و کنترل عملیات در یک سازمان می‌باشد.
مدیریت هزینه: در این استراتژی مدیریت درصدد کاهش دادن هزینه‌ها بر می‌آید و می‌کوشد از طریق کاهش دادن هزینه‌ها در مقایسه با شرکت‌های رقیب به سهم بیشتری از بازار دست یابد. سازمان‌ها جهت دست‌یابی به مدیریت هزینه تاکتیک‌هایی متفاوتی را اعمال می‌نمایند که عبارتند از:
استفاده از امکانات در مقیاس وسیع، بهبود فرآیندها، مدیریت کیفیت جامع، الگوبرداری و کنترل هزینه‌های سربار، ‌استفاده بهینه از تمامی هزینه در جهت کنترل سربار (نوری فرد ‌).
هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت: یکی از سیستم‌های نوین هزینه‌یابی محصولات و خدمات است که نیازهایی از قبیل محایبه بهای تمام شده محصول، بهبود فرایند تولید، حذف فعالیت‌های زائد، شناخت نحرکهای هزینه، برنامه ریزی عملیات و تعیین را هبردهای تجاری را برای واحد‌های اقتصادی برآورده می‌سازد (نشریه داخلی دانشگاه فردوسی مشهد).
حسابداری مدیریت راهبردی: گرد آوری اطلاعات مربوط به رقبا، کاهش بهای تمام شده بر مبنای تصمیمات راهبردی، ‌استفاده از حسابداری بر مبنای راهبردی و در نهایت کسب مزیت رقابتی بر مبنای تصمیمات راهبردی از وظایف حسابداری مدیریت راهبردی می‌باشد (حیدرشاه^[۴۱] ۲۰۱۱).

• متغیر وابسته: سرمایه فکری سازمان‌های دولتی نماینده مجموعه دارایی‌های ناملموسی است که بعنوان دارایی‌های دانش معروف هستند یا به عبارتی ارزش بازار به ارزش دفتری یکی از روش‌های شناخته شده جهت اندازه گیری دارائی‌های نامشهود و سرمایه فکری است. این روش از اختلاف بین بازار و ارزش دفتری شرکت محاسبه می‌شود. ارزش دفتری بستگی به استاندارد ملی و یا بین المللی دارد که براساس آن حسابها تهیه شده‌اند که ممکن است در عمل ارزش دفتری را دستخوش تغیر نمایند. از طرف دیگر ارزش سهام در بازار در حال تغییر است که نتایج حاصله را صرفا برای زمانی کوتاه معتبر می‌سازد. در زمانیکه قصد داریم دارائی‌های فکری را با سایر رقبا بسنجیم از فرمول زیر استفاده می‌کنیم.

MTB _it: نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار شرکت در دوره مالی

۳-۴-۲- آزمایش‌های ته‌نشینی نیمه‌پیوسته
اصول طراحی تیکنر با روش نیمه‌پیوسته براساس افزایش سرعت بستر گل می­باشد. به گونه‌ای که استوانه را به صورت پیوسته خوراک دهی و سرعت افزایش بستر گل را محاسبه شد. با افزایش ارتفاع بستر گل درصد جامد افزایش یافته وبعد از یک مدت به حالت ثابت می­رسد.
این آزمایش با نرخ خوراک ورودی متفاوت انجام می­ شود و براساس نرخ خوراک ورودی تیکنر مورد نظر طراحی می­ شود. انجام آزمایش ته‌نشینی به صورت شماتیک در شکل ۳-۷ آورده شده است.]۱۸[
شکل (۳-۷): آزمایش‌های ته‌نشینی نیمه‌پیوسته]۱۸[
۳-۴-۳- آزمایش‌ها ته‌نشینی پیوسته
به منظور طراحی تیکنر به روش پیوسته به گونه ­ای عمل می­ شود که به طور مستقیم مدل‌سازی یک تیکنر است که هم خوراک ورودی و هم ته­ریز تیکنر به طور مداوم در حال کار هستند. در این حالت بستر گل قبل از باز کردن ته­ریز و خروج آن باید به حد مشخص برسد. برای ثابت نگه داشتن بستر گل در آزمایش ته‌نشینی پیوسته باید نرخ خروجی ته­ریز با نرخ افزایش خط گل یکسان باشد. انجام آزمایش ته‌نشینی به صورت شماتیک در شکل ۳-۸ آورده شده است]۱۸[.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل (۳-۸): آزمایش‌ها ته‌نشینی پیوسته]۱۸[
۳-۴-۴- ساخت دستگاه آزمایش‌های ته‌نشینی پیوسته
به دلیل دقت پایین آزمایش­های ناپیوسته و طراحی نسبی تیکنر با این روش طراحی تیکنر با روش نیمه‌پیوسته و پیوسته اهمیت ویژه­ای یافته است. به منظور انجام آزمایش ته‌نشینی نیمه‌پیوسته و پیوسته و طراحی دقیق تیکنر کارخانه بازیابی آب در مجتمع سنگ آهن گل­گهر طراحی و ساخت دستگاه آزمایش ته‌نشینی نیمه‌پیوسته و پیوسته انجام شد. شمای کلی این دستگاه در شکل(۳-۹) نشان داده شده است.
شکل (۳-۹): شمای کلی دستگاه آزمایش ته‌نشینی نیمه‌پیوسته و پیوسته
به منظور ساخت استوانه اصلی و مخزن فلوکولانت این دستگاه از جنس پلکسی گلاس استفاده شد و بر روی پایه­ای در بخش نیمه صنعتی مجتمع سنگ آهن گل­گهر نصب گردید و آماده­ی انجام آزمایش­های نیمه‌پیوسته و پیوسته شد و برای انجام آزمایش­های ته‌نشینی نیمه‌پیوسته و پیوسته آماده سازی شد.

شکل(۳-۱۰): عملیات ساخت دستگاه آزمایش ته‌نشینی نیمه‌پیوسته و ناپیوسته
۳-۵- تعیین شرایط بهینه آزمایش
در سال های اخیر روش های گوناگون آزمایش­های ته‌نشینی برای مطالعه خواص ته‌نشینی مواد توسعه داده شده است. این آزمایش­ها به منظور تعیین ابعاد تجهیزات مورد نیاز تغلیظ یا زلال سازی است. برای طراحی تجهیزات عمومی ته‌نشینی، آزمایش‌ها به اثبات رسیده و داده ­های مرتبط وجود دارد]۳[.
اطلاعاتی که برای طراحی یک تیکنر نیاز است و آزمایش‌های که برای رسیدن به این اطلاعات باید طراحی شود در زیر بیان شده است]۳[:
خواص جریان
دبی جریان خوراک
چگالی ته‌ریز یا میزان شفافیت سرریز
نوع فلوکولانت، غلظت محلول و میزان فلوکولانت مصرفی
شرایط فلوکولاسیون( درصد جامد، زمان مخلوط شدن و انرژی مورد نیاز)
مساحت و عمق تانک
رئولوژی جامد ته نشین شده( برای تعیین نوع طراحی مکانیزم پاروها و گشتاور مورد نیاز برای به حرکت در آوردن پاروها )
محل نصب تجهیزات: تعیین محل های زلزله خیز، شرایط آب و هوایی، قوانین طراحی مکانیکی محلی و استفاده از طراحی خاص اولیه
۳-۵-۱- تعیین بهترین نوع فلوکولانت
تعداد فلوکولانت‌های مصنوعی بسیار زیاد است. فلوکولانت‌های مصنوعی )پلیمرهای سنتز شده( به دو دسته فلوکولانت‌های یونی و فلوکولانت‌های غیر یونی تقسیم می‌شوند. فلوکولانت‌های یونی شامل فلوکولانت آنیونی و فلوکولانت‌های کاتیونی هستند. فلوکولانت‌های آنیونی پلی‌اکریلیت‌های سدیم و آمونیوم می‌تواند ترکیبات پلیمری با اکریل آمید یا پلی‌اکریل آمید تشکیل دهند و بدین ترتیب به یکی از معمول‌ترین اشکال فلوکولانت تبدیل شوند .پلیمرهای آنیونیک دارای گروه‌های اسید سولفونیک هستند و خاصیتی که دارند این است که در سطوح پایین pH نیز آنیونی باقی می‌مانند و بار آنیونی خود را در پالپ‌های اسیدی حفظ می‌کنند اما قادر نیستند در شرایط فیلتراسیون این خاصیت را حفظ کنند ]۱۹و۲۰[.
تعیین نوع فلوکولانت به منظور رسیدن به بهترین شرایط ته‌نشینی، آزمایش‌های ته‌نشینی با فلوکولانت­های مختلف انجام شد فلوکولانت‌های مورد آزمایش فلوکولانت‌های یونی هستند که پلی اکریل آمید هایی هستند که نام تجاری این فلوکولانت‌های مختلف در جدول ۳-۸ آورده شده است. به منظور تعیین بهترین فلوکولانت چندین فلوکولانت را مورد آزمایش قرار گرفت. آزمایش‌ها به صورت ناپیوسته و در استوانه مدرج یک لیتری صورت گرفتند.
جدول(۳-۷):انواع فلوکولانت­های مورد آزمایش به متظور تعیین بهترین فلوکولانت

همکاری و مساعدت مرد در امور منزل و تربیت فرزندان موجبات سعادت و رفاه خانواده و زمینه ساز فلاح جامعه می گردد. پیامبر اسلام صلی الله علیه و اله در تأکید بر همکاری داماد بزرگوارشان در امور خانه( پاک کردن عدس) اجر و ثواب فراوان و مطابق با صابران را برای ایشان بیان می کنند. البته پیامبر صلی الله علیه و آله خدمت به عیال را زمانی همراه با پاداش الهی می دانند که با اهانت به همسر مقرون نباشد و در این صورت است که نام آن فرد در دیوان شهداء نگاشته می شود و به اندازه هر شب و روزی ثواب هزار شهید برای او ثبت می گردد و به هر قدمی که در راه تشرک مساعی زن خود در خانه خود بر می دارد، ثواب حج و عمره می برد و خداوند به اندازه عرقی که می ریزد شهری در بهشت به او می بخشد . . . پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله خدمت نمودن به عیال را کفاره گناهان بزرگی و فرونشاندن آتش غضب الهی بر می شمارند و در نهایت بیان می دارندکه خدمت زن و زندگی را نمی کند مگر صدیق یا شهید باشد تا خیر دنیا و آخرت را خداوند بر او برساند. کلام امیر المؤمنین در این باره چنین است: «دَخَلَ عَلَیْنَا رَسُولُ اللَّهِ ص وَ فَاطِمَهُ جَالِسَهٌ عِنْدَ الْقِدْرِ- وَ أَنَا أُنَقِّی الْعَدَسَ- قَالَ یَا أَبَا الْحَسَنِ قُلْتُ لَبَّیْکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ- قَالَ اسْمَعْ مِنِّی وَ مَا أَقُولُ إِلَّا مِنْ أَمْرِ رَبِّی- مَا مِنْ رَجُلٍ یُعِینُ امْرَأَتَهُ فِی بَیْتِهَا- إِلَّا کَانَ لَهُ بِکُلِّ شَعْرَهٍ عَلَى بَدَنِهِ عِبَادَهُ سَنَهٍ- صِیَامٍ نَهَارُهَا وَ قِیَامٍ لَیْلُهَا- وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ مِنَ الثَّوَابِ- مِثْلَ مَا أَعْطَاهُ الصَّابِرِینَ- دَاوُدَ النَّبِیِّ وَ یَعْقُوبَ وَ عِیسَى ع- یَا عَلِیُّ مَنْ کَانَ فِی خِدْمَهِ الْعِیَالِ فِی الْبَیْتِ- وَ لَمْ یَأْنَفْ کَتَبَ اللَّهُ اسْمَهُ فِی دِیوَانِ الشُّهَدَاءِ- وَ کَتَبَ لَهُ بِکُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَهٍ ثَوَابَ أَلْفِ شَهِیدٍ- وَ کَتَبَ لَهُ بِکُلِّ قَدَمٍ ثَوَابَ حِجَّهٍ وَ عُمْرَهٍ- وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ بِکُلِّ عِرْقٍ فِی جَسَدِهِ مَدِینَهً فِی الْجَنَّهِ- یَا عَلِیُّ سَاعَهٌ فِی خِدْمَهِ الْبَیْتِ- خَیْرٌ مِنْ عِبَادَهِ أَلْفِ سَنَهٍ وَ أَلْفِ حِجَّهٍ وَ أَلْفِ عُمْرَهٍ- وَ خَیْرٌ مِنْ عِتْقِ أَلْفِ رَقَبَهٍ وَ أَلْفِ غَزْوَهٍ- وَ أَلافِ مَرِیضٍ عَادَهُ وَ أَلْفِ جُمُعَهٍ- وَ أَلْفِ جَنَازَهٍ وَ أَلْفِ جَائِعٍ یُشْبِعُهُمْ- وَ أَلْفِ عَارٍ یَکْسُوهُمْ- وَ أَلْفِ فَرَسٍ یُوَجِّهُهُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ- وَ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَلْفِ دِینَارٍ یَتَصَدَّقُ بِهَا عَلَى الْمَسَاکِینِ- وَ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ یَقْرَأَ التَّوْرَاهَ وَ الْإِنْجِیلَ- وَ الزَّبُورَ وَ الْفُرْقَانَ- وَ مِنْ أَلْفِ أَسِیرٍ أَسَرَ فَأَعْتَقَهُمْ- وَ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَلْفِ بَدَنَهٍ یُعْطِی لِلْمَسَاکِینِ- وَ لَا یَخْرُجُ مِنَ الدُّنْیَا حَتَّى یَرَى مَکَانَهُ مِنَ الْجَنَّهِ- یَا عَلِیُّ مَنْ لَمْ یَأْنَفْ مِنْ خِدْمَهِ الْعِیَالِ- فَهُوَ کَفَّارَهٌ لِلْکَبَائِرِ وَ یُطْفِی غَضَبَ الرَّبِّ- وَ مُهُورُ الْحُورِ الْعِینِ وَ تَزِیدُ فِی الْحَسَنَاتِ وَ الدَّرَجَاتِ- یَا عَلِیُّ لَا یَخْدُمُ الْعِیَالَ إِلَّا صِدِّیقٌ أَوْ شَهِیدٌ- أَوْ رَجُلٌ یُرِیدُ اللَّهُ بِهِ خَیْرَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ».^[۷۰۷]
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۱-۹-مراقبت ویژه در ایام خاص
یکی از وظایف خاص و منحصر به فرد مردان، مراقبت ویژه از همسر در دوران بارداری و ایام مخصوصی است که او دچار دگرگونی های هورمونی می گردد و نیازمند یاری، توجهات روحی و عواطف افزون تری از جانب همسر خود می باشد. مراعات حال او در این ایام که چند روز کوتاهی از هر ماه و نیز ایام بارداری می باشد، تحمل درد و رنج را برای او آسانتر و سلامت روح و روان خود و فرزندش را تأمین خواهد نمود و زمینه ساز ایجاد آرامش در خانواده خواهد شد. دین مبین اسلام نیز رعایت احوال زن در این ایام سفارش نموده: «وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحیضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِی الْمَحیضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى یَطْهُرْنَ. . .»^[۷۰۸]و به مهربانی و شفقت نسبت به آن ها امر کرده است«. . . فَإِنَّ لَهُنَّ عَلَیْکُمْ حَقّاً وَاجِباً لِمَا اسْتَحْلَلْتُمْ مِنْ أَجْسَامِهِنَّ وَ بِمَا وَاصَلْتُمْ مِنْ أَبْدَانِهِنَّ وَ یَحْمِلْنَ أَوْلَادَکُمْ فِی أَحْشَائِهِنَّ حَتَّى أَخَذَهُنَّ الطَّلْقُ مِنْ ذَلِکَ فَأَشْفِقُوا عَلَیْهِنَّ وَ طَیِّبُوا قُلُوبَهُنَّ حَتَّى یَقِفْنَ مَعَکُمْ»^[۷۰۹]
۲-۱-۱۰-آراستگی مرد برای همسر خود
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله یکی از سنت های انبیاء علیهم السلام را استفاده از عطر بیانی می نمایند «إِنَّ مِنْ سُنَّتِی وَ سُنَّهِ الْأَنْبِیَاءِ قَبْلِی النِّکَاحَ و . . . و الْعِطْرَ‌«^[۷۱۰] هم ایشان در مقابل اعتراض عده ای از زنان نسبت به همسران خود که از بوی خوش، زنان و خوردن گوشت اعراض می کردند، فرمود: من که رهبر شما هستم گوشت می خورم، نظافت میکنم و عطر استعمال می نمایم^[۷۱۱]ودر ادامه در دوری نمودن از زنان به آن ها هشدار داد و فرمود « وَ قَلِّمُوا الْأَظْفَارَ وَ لَا تَشَبَّهُوا بِالْیَهُودِ الْخَبَرَ‌ »^[۷۱۲]تنظفوا و لا تشبهوا بالیهود» نظیف باشید و خودتان را شبیه یهود قرار ندهید. سپس فرمود زنان یهود که زناکار شدند برای آن بود که شوهرانشان خود را تمیز نمی کردند تا زن ها بدان ها راغب شوند.^[۷۱۳]
اسلام مردان را موظف نموده تا به زیبایی و آراستگی ظاهر خود بپردازند و مردان بزرگ الهی را سرمشق این موضوع قرار می دهد. به عنوان نمونه حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام با رنگ مشکی خضاب می نمود و می فرمود: خضاب و آرایش در مرد موجب افزایش پاکدامنی در همسر اوست.^[۷۱۴]
۲-۱-۱۱-مراعات حال همسر
زنان دارای تحمل و ظرفیت خاصی هستند که نباید فوق طاقتشان از آن ها انتظار داشت، حضرت علی علیه السلام در سفار به مراعات حال بانوان، خطاب به مردان می فرماید : «فَإِنَّ الْمَرْأَهَ رَیْحَانَهٌ وَ لَیْسَتْ بِقَهْرَمَانَه»^[۷۱۵]
۲-۱-۱۲-پرداخت مهریه( یا هدیه مالی) به همسر
زن پس از ازدواج، مالک حقوقی می شود که همسرش باید در ادای آن بکوشد؛ از جمله آن که مهریه^[۷۱۶] او را با روی خوش و طیب خاطر پرداخت نماید«‌وَ ءَاتُواْ النِّسَاءَ صَدُقَاتهِِنَّ نحِْلَهً فَإِن طِبْنَ لَکُمْ عَن شىَ‏ْءٍ مِّنْهُ نَفْسًا فَکلُُوهُ هَنِیًا مَّرِیًا »^[۷۱۷]و قصد مطالبه آن را نداشته «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا یَحِلُّ لَکُمْ أَنْ تَرِثُوا النِّساءَ کَرْهاً وَ لا تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ ما آتَیْتُمُوهُنَّ إِلاَّ أَنْ یَأْتینَ بِفاحِشَهٍ مُبَیِّنَهٍ . . »^[۷۱۸]و هنگام ازدواج بر پرداخت آن پیمان محکمی داده باشد. « وَ کَیْفَ تَأْخُذُونَهُ وَ قَدْ أَفْضى‏ بَعْضُکُمْ إِلى‏ بَعْضٍ وَ أَخَذْنَ مِنْکُمْ میثاقاً غَلیظاً »^[۷۱۹]حضرت علی علیه السلام به مردان سفارش می نمایند که مهر زنان خود را بپردازند.«إِذَا دَخَلَ الرَّجُلُ بِالْمَرْأَهِ. . . فَقَدْ وَجَبَ لَهَا الْمَهْرُ کُلُّه^[۷۲۰] و آن را حق زن می داند.«. . . لِأَنَّ الْمَرْأَهَ أَحَقُّ بِمَهْرِهَا‌«^[۷۲۱] پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نیز اولین مجری این قانون الهی است. «‌یَأَیُّهَا النَّبىِ‏ُّ إِنَّا أَحْلَلْنَا لَکَ أَزْوَاجَکَ الَّتىِ ءَاتَیْتَ أُجُورَهُن‏. . »^[۷۲۲]
۲-۱-۱۳-عدم مرد سالاری و بی عدالتی
برخی مردان بر این باورند که پس از ازدواج، مالک همسر خود می باشند و زن مملوک و برده آن ها می شود. نظریه ای که در آن ازدواج به معنای بردگی،کنیزی و خدمتکاری زن است، گاه نیز تصوری عکس آن از سوی زن ایجاد می گردد. چنین باورهایی در اسلام جایگاهی ندارد. در حالی که تمام انسان ها آزاد به دنیا پا نهادند. امام باقر علیه السلام از قول حضرت علی علیه السلام آورده اند که در خطابی به مردم آفرینش انسان را بر اساس بنده یا کنیز بودن نمی داند، بلکه همه انسان ها را آزاد و حر می داند: «وَ مَا قَضَى بِهِ قَالَ قَالَ النَّاسُ کُلُّهُمْ أَحْرَارٌ»^[۷۲۳] به عبارت دیگر زن یا مرد پس از ازدواج از آزادی و انسانیت خود محروم نگشته و دیگری اختیارات او را برعهده نمی گیرد، بلکه دو انسان آزاد با عقد تعهداتی که موجب دوام ازدواج گردد، زندگی مشترک خود را شروع می کنند.
۲-۱-۱۴-توجه به همراهی خیر و برکت با زنان
زنان موجب نزول خیرات و برکات الهی می گردند. از امام صادق علیه السلام سؤال شد که آیا این حدیث صحیح است که مردی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آمد و از نیازش نزد ایشان شکایت کرد و پیامبر تا سه بار سؤال او، هر بار دستور به ازدواج داد. «اسحاق بن عمّار : قلت لابی عبد الله:الحدیث الذّی یروونه الناس حقّ؟انّ رجلا اتی النبیّ صلی الله علیه و آله و سلم فشکی الیه الحاجه فامره بالتزویج . . حتّی امره ثلاث مرّات» امام پس از تأیید این حدیث که فرمود:«هو حقّ» رزق و روزی را همراه با زنان دانستند و فرمودند « الرِّزْقُ مَعَ النِّسَاءِ وَ الْعِیَالِ. »^[۷۲۴]هم ایشان در سخنی دیگر بیشترین خیر را در زنان می دانند « أَکْثَرُ الْخَیْرِ فِی النِّسَاءِ»^[۷۲۵]بنابراین در اسلام همسر را وسیله افزایش رزق و روزی می داند و به مردان توصیه می نماید جهت رفع تنگدستی خود ازدواج نمایندوتشکیل خانواده دهند و ایشان، ازدواج را عاملی بر وسعت روزی مطرح می کند. از پیامبر صلی الله علیه و آله آمده است که ایشان فرمودند: « اتخذوا الاهل فانه ارزق لکم»^[۷۲۶]« یتزوجون حتی یغنهم الله من فضله»^[۷۲۷]و زنان را عامل خیر و برکت می دانند« تزوجوا للرزق فان لهن البرکه»^[۷۲۸]
۲-۱-۱۵-همسر، نعمتی الهی جهت آرامش مرد
همسران از جمله نعمت ها و هدایای خدا به افرادند. امام سجاد علیه السلام در تأکید این مطلب همسر را نعمتی از جانب خدا معرفی می نمایند که مایه آرامش و انس می باشد «و حق الزوجه ان تعلم ان الله عز و جل جعلها لک سکنا و أنسا و تعلم انّ ذلک نعمه من الله تعالی علیک»^[۷۲۹] البته لازم است انسان در مقابل وجود این نعمت مورد قدردانی نموده وحمد الهی را به جای آورد. «کل واحد منکما یجب ان یحمد الله علی صاحبه»^[۷۳۰] و همسر را نعمتی از نعمت های الهی می داند.
۲-۱-۱۶-امانت الهی دانستن همسر
زن امانت الهی است که مردان آن ها را به خانه های خود می آورند و به صورت ودیعه الهی نزد خود نگه می دارند«. . اتَّقُوا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِی النِّسَاءِ فَإِنَّهُنَّ عَوَانٍ بَیْنَ أَیْدِیکُمْ أَخَذْتُمُوهُنَّ عَلَى أَمَانَاتِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ . .»^[۷۳۱]همانطور که انسان در اسلام به حفظ امانت بسیار سفارش شده است، همسران را برای مردان همانند یک امانت می داند و آن یک امانت الهی که دقت در حفظ و نگهداری آن باید بیش از سایر امانت باشد. گرچه در اسلام حفظ امانات به ارزش امانت بستگی ندارد اما دریافت امانت از هر خدا بسیار دقت بیشتری را می طلبد.
۲-۱-۱۷-مرد محرم اسرار همسر
بر مرد لازم است که اسرار و معایب همسر خود را حفظ نماید و همچون لباس زینت بخش او باشد«. .هُنَّ لِباسٌ لَکُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُم. . . »^[۷۳۲]
۲-۱-۱۸-شاد نمودن همسر
یکی دیگر از وظایف شوهر در قبال همسر خود شاد نمودن اوست. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم پس از بیان مهربان تر بودن خداوند به دختران نسبت به پسران، ادخال سرور به قلب محارم را برابر با شادی فرد توسط خداوند در روز قیامت می داند و می فرماید: « إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى عَلَى الْإِنَاثِ أَرَقُّ مِنْهُ عَلَى الذُّکُورِ- وَ مَا مِنْ رَجُلٍ یُدْخِلُ فَرْحَهً عَلَى امْرَأَهٍ بَیْنَهُ وَ بَیْنَهَا حُرْمَهٌ- إِلَّا فَرَّحَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ».^[۷۳۳]
۲-۱-۱۹-چشم پوشی از خطا
از جمله حقوق زن، چشم پوشی و نادیده گرفتن خطای اوست« فاذا جهلت عفوت عنها»^[۷۳۴]تا صفا و صمیمیت در زندگی جریان یابد.
۲-۱-۲۰-احترام به حقوق همسر
همسران برای ایجاد یک رابطه مثبت و صمیمانه میان خود، باید حقوق یکدیگر را رعایت نمایند و به آن احترام گذارند و جهت احیای آن اقدام نمایند. حضرت علی به روایت امام کاظم علیهما السلام رعایت حقوق زنان را از جمله آخرین سخنان و تأکیدات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم بیان می فرماید:« . . الله الله فی النساء . . فانّ آخر ما تکلّم به نبیّکم ان قال : اوصیکم . . بالنساء. . »^[۷۳۵]بنابراین در دین اسلام رعایت حقوق همسر و احترام گذاشتن به آن بسیار سفارش شده است تا بنای خانواده تحکیم یابد.
۲-۱-۲۱-حمایت عاطفی از نیازهای همسر
زن و مرد هر دو دارای نیازهای عاطفی هستند که باید پس از شناسایی با دیده احترام نگریسته شده و به آن پاسخ مثبت و صحیح داده شود. حتی پس از مرگ به نیکی یاد کردن، احترامی نسبت به همسر است. عایشه، ثناء و احترام پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله را نسبت به همسرش خدیجه کبری سلام الله علیها بیان می نماید و می گوید:«کان رسول الله صلی الله علیه و آله لا یکاد یخرج من البیت حتّی یذکر خدیجه فیحسن الثّناء علیها . . »^[۷۳۶]بدین روی است که اسوه های دین همواره به رعایت اکرام و احترام نسبت به سایر افراد به خصوص همسران سفارش نموده اند. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بهترین افراد را کسانی می داند که با همسر خود بهترین باشد« خیارکم خیارکم لنسائهم »^[۷۳۷] ایشان در خطبه حجه الوداع مهمترین و آخرین سفارشات خود را به انبوهی از مسلمانان که در آن جا حضور داشتند، بیان فرمود و از جمله توصیه های مهم ایشان رعایت احترام و اکرام نسبت به زنان است و ایشان توجه به زنان و مراعات حقوق آن ها را سفارش نموده و می فرمایند: «ایها الناس ان لنساءکم علیکم حقاً و لکم علیهنّ حقاً . . .فاتّقوا الله فی النساء و استوصوا بهنّ خیرا . . .»^[۷۳۸]
۲-۱-۲۲-احترام به احساس هنری زن
زن در مقابل احترام مرد به احساس هنری خویش، آرامش می یابد و از داشتن همسری مانند او شاد و راضی است.^[۷۳۹]امام باقرعلیه السلام در باره گروهی از مسلمانان که به منزل سیدالشهداء حسین به علی علیه السلام آمدند، نقل می فرماید که آنان خطاب به حضرت گفتند: فرزند پیامبر! در خانه شما چیزهایی می بینیم که آن را خوش نداریم-در منزل امام فرش ها و بالش هایی دیده می شد-امام حسین علیه السلام در پاسخ فرمود: ما آن گاه که ازدواج کردیم، مهریه زنان را به آنان می پردازیم و ایشان با کابین خویش هرچه دوست داشتند می خرند، و ما در این کارها دخالت نمی کنیم: « «دَخَلَ قَوْمٌ عَلَى الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ علیهما السلام، فَقَالُوا: یَا ابْنَ رَسُولِ اللّهِ، نَرى فِی مَنْزِلِکَ أَشْیَاءَ نَکْرَهُهَا ، وَإِذَا فِی مَنْزِلِهِ بُسُطٌ وَنَمَارِقُ. فَقَالَ علیه السلام: إِنَّا نَتَزَوَّجُ النِّسَاءَ، فَنُعْطِیهِنَّ مُهُورَهُنَّ، فَیَشْتَرِینَ مَا شِئْنَ، لَیْسَ لَنَا مِنْهُ شَیْ‌ءٌ»^[۷۴۰]
۲-۱-۲۳-تحذیر از تحمل کار سنگین بر زن
توصیف فرد به زیبائی ها یکی از بهترین راه های ایجاد ارتباط عاطفی و احساسی است. حضرت علی دروصیت خود به امام حسن مجتبی علیهما السلام، زن را به زیباترین موجودات که گلی خوشبو است، توصیف می فرماید: «فانّ المرأه ریحانه و لیست بقهرمانه»^[۷۴۱]
۲-۱-۲۴-عدم آزار و خشونت نسبت به همسر
گاه مردان می پندارند بواسطه قدرت جسمانی می توانند همسر خود را مورد آزار و اذیت قرار دهند. در صورتی که مرد حتی اجازه ترشرویی با همسر خود را ندارد« . . وَ لَا یُقَبِّحُ لَهَا وَجْهاً . . »^[۷۴۲]در حدیثی آمده است: اگر مردی زن خود را بیازارد، هیچ عبادت و حسنه و عمل نیکی از او پذیرفته نیست تا این که همسرش را از خود خشنود نماید.^[۷۴۳] و اگر مرد، همسر خود را که رکن زندگی مشترک است، مورد آزار قرار دهد، قطعاً مورد اذیت واقع می شود «فایّ رجل لطم امرأته لطمه امر الله عزّ و جلّ مالکا خازن النّیران فیلطمه علی حرّ وجهه سبعین لطمه فی نار جهنّم»^[۷۴۴]و به قدری از جانب پروردگار در مورد زنان سفارش شده است که پیامبر می فرمایند من تصور کردم اف گفتن به آن ها نیز جایز نباشد «. . أَخْبَرَنِی أَخِی جَبْرَئِیلُ وَ لَمْ یَزَلْ یُوصِینِی بِالنِّسَاءِ حَتَّى ظَنَنْتُ أَنْ لَا یَحِلَّ لِزَوْجِهَا أَنْ یَقُولَ لَهَا أُفٍّ . . »^[۷۴۵]
۲-۱-۲۵-مهیا نمودن زمینه های کسب دانش
پیشوایان و بزرگان دین اسلام مرد و زن را به کسب دانش ترغیب می نمایند. امام صادق علیه السلام از قول پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله آورده اند که ایشان فرمودند: «طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِیضَهٌ عَلى کُلِّ مُسْلِمٍ»^[۷۴۶] واژه مسلم اسم جنس است که دلالت بر زن و مرد مسلمان دارد بدین علت است که در روایتی دیگر امام صادق علیه السلام از قول پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله طلب علم را به صورت مطلق بیان نموده اند که می فرمایند: «طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِیضَهٌ»^[۷۴۷]هم ایشان در تشویق زنان به آموزش احکام و فقه می فرمایند: زنان انصار، زنان خوبی هستند، حیا و شرم مانع فقه آموزی آنان نیست. «نعم النّساء نساء الانصار لم یمنعهنّ الحیاء ان یتفقّّهن فی الدّین»^[۷۴۸] تاریخ صدر اسلام نیز شاهد رواج علم و دانش در میان زنان است. برخی از این موراد عبارتند از:
۲-۱-۲۵-۱- پرسش زنان از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم
زینب عطاره که به خرید و فروش لوازم آرایش زنان اشتغال داشت، نزد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آمد و از چگونگی آفرینش جهان پرسید و حضرت به وی پاسخ داد. در روایت از امام صادق علیه السلام آمده است:«جاءت زینب العطاره الحولاء الی نساء رسول الله صلی الله علیه و آله و بناته و کانت تبیع منهنّ العطر فدخل رسول الله و هی عندهن، . . .فقالت: ما جئت بشیء من بیعی و انّما جئتک أسألک عن عظمه الله، فقال: جل جلال الله، ساحدثک عن بعض ذلک . . . »^[۷۴۹]
۲-۱-۲۵-۲-پرسش زنان از صحابه
عبد الله بن مسعود گوید: چرا کسانی را که خداوند در قرآن لعنت کرده، لعن نکنم، یعنی زنان خال کوبنده (واشمه ) و زنانی که نزد آنان برای خال کوبی(مستوشمه)می روند و آرایشگرانی که موی برخی زنان را به سر بعضی دیگر وصل می کنند(واصله ) و کسانی که نزد آن ها برای این کار می روند ( مستوصله) .
زنی این سخن را شنید، تمام قرآن را قرائت کرد و این گفته ابن مسعود را در قرآن نیافت. روز بعد نزد او آمد و گفت: شب گذشته تمام قرآن را خواندم و آن چه تو گفتی در قرآن نبود .
ابن مسعود گفت: مگر خداوند نفرموده است: «. . . وَ ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا. . »^[۷۵۰]و رسول خدا فرمود: خداوند زن های واشمه و مستوشمه را لعنت کرده است. «أن قال لعن الله الواشمه و المستوشمه»^[۷۵۱]
۲-۱-۲۵-۳- پرسش صحابه از زنان
پرسش هایی که صحابه از دختر گرامی پیامبر صلی الله علیه و آله داشتند. به عنوان مثال روزی ابن مسعود نزد فاطمه زهرا سلام الله علیها آمد و گفت: آیا پیامبر چیزی از دانش نزد شما گذارده است؟ حضرت فاطمه سلام الله علیها به کنیزش فرمود: برگه هایی را که از پدرم بر جای مانده، بیاور.^[۷۵۲]
۲-۱-۲۵-۴-پرسش زنان از زنان

(Petty and Guthrie, 2000) منبع :
۲-۲-۲) تعریف سرمایه فکری
به راستی سرمایه فکری چیست و علت توجه و تمرکز سازمانها برای شناسایی و اندازه گیری آن به چه علت است ؟
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

آیا ترازنامه می تواند ارزش واقعی یک شرکت یا سازمان را مشخص نماید ؟ آیا جایگاهی در ادبیات گزارشات مالی در خصوص حلقه اصلی خلق ارزش یعنی منابع انسانی وجود دارد ؟
یکی از عوامل مهم در الگوی رقابتی شرکتها استفاده و تربیت نیروهای متخصص، استفاده از دانش و تکنولوژی روز در صنعت می باشد، لذا عامل تبدیل منابع به حداکثر ارزش همان حلقه ارزش آفرین در سازمانهاست. ادبیات حسابداری این مفهوم را به عنوان سرمایه فکری می شناسد. سنجش کمی سرمایه فکری سازمانها به معنای میزان منابع ارزش آفرین در سازمان است و این خود نشان دهنده ارزش سازمان می باشد لذا ضرورت اندازه گیری سرمایه فکری برای سازمان و گزارشگری آن برای ذینفعان بر اندیشمندان عرصه مالی پوشیده نیست. در مورد سرمایه فکری، تعریف مشترکی وجود ندارد و پژوهشگران تعاریف گوناگونی ارائه داده­اند، که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهد شد:
سرمایه فکری، دانش، اطلاعات، اموال دانشی و تجربیاتی است که با بکارگیری آنها می­توان تولید ثروت نمود. این سرمایه جمع نیروهای فکریست، از اینرو شناسایی آن دشوار و بکارگیری مؤثر آن دشوارتر است.(استوارت، ۱۹۹۷)^[۴۱]۱
سرمایه فکری، زبانی است جهت فکر کردن، صحبت کردن و انجام اقداماتی که به محرک­های درآمد آتی سازمان مربوط می‌شوند که شامل روابط با مشتریان و شرکا، تلاشهای نوآوری، زیرساختار سازمانی و دانش و مهارت­ های کارکنان سازمان است. به عنوان یک مفهوم، سرمایه فکری با تکنیک­هایی همراه است که مدیران را در جهت تقویت مدیریت توانمندتر می‌سازد.(رز و دیگران،۱۹۹۷)^[۴۲]۲
سرمایه فکری پنهان است ولی پس از کشف شدن و بکارگیری آن، منابع جدیدی برای سازمان به ارمغان خواهد آمد که موجب افزایش توان رقابتی و پیروزی خواهد شد. (بونیتز، ۱۹۹۶)
سرمایه فکری واژه‌ای است که به ترکیبی از دارایی نامشهود بازار، اموال فکری، انسانی و زیرساختار اطلاق می شود که سازمان را جهت انجام وظایفش یاری می رسانند.(بروکینگ، ۱۹۹۷)^[۴۳]۳
سرمایه فکری شامل همه دارایی­ ها و فرآیندهایی است که به شکل مرسوم در ترازنامه سازمان مورد توجه قرار نمی­گیرند. همچنین همه دارایی­ های نامشهود (نظیر نشان‌های تجاری) و جمع دانش همه اعضای سازمان و تغییر شکل عملی دانش آنها را شامل می­ شود. (رز و دیگران، ۱۹۹۷)
سرمایه فکری شامل مواد هوشمند، دانش، اطلاعات، اموال فکری و تجربه‌هایی است که با بکارگیری آنها می­توان تولید ثروت نمود. در نهایت سرمایه فکری، خرد جمعی یا مجموعه‌ای از دانش­های مفید در نظر گرفته می­ شود.(استوارت،۱۱۹۷)
سرمایه فکری، پیگیری و استفاده موثر از دانش(محصول نهایی) در تقابل با اطلاعات و مواد خام است.(بونیتز، ۱۹۹۸)
سرمایه فکری به عنوان یک المان از ارزش بازاری سازمان در نظر گرفته‌ می­ شود.(الویت و دیگران، ۱۹۹۹)^[۴۴]
سرمایه فکری یک موجودیت پیچیده و گریزان^[۴۵] است اما زمانی­که کشف شود و مورد استفاده قرار گیرد سازمان را قادر می­سازد تا با یک منبع جدید در محیط رقابت کند.(بونیتز، ۱۹۹۶)
سرمایه فکری به مجموعه منحصر بفردی از منابع مشهود و نامشهود شرکت اطلاق می­ شود. (گوپتا و دیگران^[۴۶]،۲۰۰۱)
سرمایه فکری یک ماده فکری است که جمع­آوری و شکل­بندی شده و برای تولید دارایی­ هایی با ارزش­ بیشتر مورد استفاده قرار می­گیرد.(کلین و دیگران^[۴۷] ، ۱۹۹۴)
سرمایه فکری مجموعه ­ای از اطلاعات و دانش کاربردی برای خلق یک ارزش در سازمان است. (ادوینسون و دیگران^[۴۸]، ۱۹۹۷)
سرمایه فکری دانش سازمانی وسیع و گسترده ای است که برای هر شرکت منحصر بفرد است و به شرکت اجازه می­دهد تا بطور پیوسته خود را با شرایط در حال تغییر و تحول انطباق دهد. (موریسن^[۴۹]، ۱۹۹۸)
سرمایه فکری جریان دانش در درون شرکت ها است. (دایرکس و کول^[۵۰]، ۱۹۸۹)
سرمایه فکری مجموعه ­ای از دارایی­ های دانش محور است که به یک سازمان اختصاص دارند و در زمره ویژگی­های یک سازمان محسوب می­شوند و از طریق افزودن ارزش به ذینفعان کلیدی سازمان، به طور قابل ملاحظه­ای به بهبود وضعیت رقابتی سازمان منجر می­شوند(مر، ۲۰۰۴).
سرمایه فکری اصطلاحی برای ترکیب دارایی ناملموس بازار، دارایی فکری، دارایی انسانی و دارایی ساختاری است که سازمان را برای انجام فعالیت­هایش توانمند می­سازند(بروکینگ و دیگران^[۵۱]۱، ۲۰۰۱).
سرمایه فکری جمع همه چیزهایی است که افراد سازمان می­دانند و برای سازمان در بازار، مزیت رقابتی ایجاد می کند(استوارت، ۱۹۹۱).
سرمایه فکری دانشی است که قابل تبدیل شدن به ارزش باشد.(ادوینسون^[۵۲]۲،۱۹۹۱)
بنابراین از دید حسابداری دارایی های فکری مانند حق اختراع یا اموال فکری دارای مانده ی بدهکار است در حالی که سرمایه فکری جمع ثروت بنگاه است که در دارایی فکری سرمایه گذاری شده است ودارای مانده ی بستانکار است (ویدا مجتهد زاده، ۱۳۸۱).
در پایان باید گفت که پیدایش اقتصاد دانش محور باعث افزایش اهمیت سرمایه فکری به عنوان یک موضوع تحقیقاتی شده است. اکنون زمان مناسبی برای انجام تحقیقات در زمینه سرمایه فکری است. امروزه جامعه محققان سرمایه فکری در جایگاه مهمی قرار دارند. این محققان از سال‌ها پیش نبرد و مبارزه‌ای را برای قبولاندن اهمیت سرمایه فکری آغاز نموده و سمینارها و مقالات و کتب زیادی را در این زمینه ارائه کرده‌اند و بیشتر تلاش‌های صورت گرفته در زمینه توسعه چارچوب سرمایه فکری بوده است. اکنون این ضرورت بوجود آمده است که آنها بر روی اندازه‌گیری و مدیریت و افشاء آن تمرکز کنند. باید گفت که موضوع علم سرمایه فکری یک موضوع بین رشته‌ای است و در بر گیرنده علوم مختلفی مانند حسابداری، مدیریت دانش، اقتصاد و مدیریت منابع انسانی و… است. هر چند امروزه این اعتقاد وجود دارد که مطالعه سرمایه فکری بیشتر به عنوان یک هنر توصیف می‌شود تا یک علم و در بر گیرنده عوامل روانی و خلاقیت است و بیشتر شامل ادغامی از مطالعات رفتاری (رفتارهای مشتری و سازمانی) است (لیم ودیگران^[۵۳]۳، ۲۰۰۴).
۲-۲-۳) انواع طبقه بندی اجزای سرمایه فکری
در زمینه طبقه ­بندی اجزاء سرمایه فکری تاکنون مدل­های زیادی ارائه شده است. در ادامه این طبقه ­بندی­ها را با نام محققان آنها ذکر می­کنیم و به شرح اجزای این طبقه بندی ها می پردازیم ولی باید توجه کرد که همانند تعریف سرمایه فکری، هنوز یک طبقه بندی جهانشمول درباره اجزای سرمایه فکری وجود ندارد.
طبقه بندی Bontis در سال ۱۹۹۸ و ۲۰۰۰
طبقه بندی Stewart در سال ۱۹۹۷
طبقه بندی Goran Roos در سال ۱۹۹۷
طبقه بندی Amie Brooking
طبقه بندی Sveiby در سال ۱۹۹۷
طبقه بندی Eustace و همکارانش
طبقه بندی Edvinsson و Malone
طبقه بندی Chen و همکارانش
طبقه بندی Hannas و Lowendahl
طبقه بندی Petty و Guthire
طبقه بندی سازمان برای همکاری و توسعه اقتصادی
طبقه بندی Lim و Dallimore در سال ۲۰۰۴
طبقه بندی Norton و Kaplan در سال ۱۹۹۲
و سایر طبقه بندیهای دیگر که ارائه شده
بونتیس^[۵۴]۱ (۱۹۹۸) ابتدا به سه نوع سرمایه انسانی، ساختاری و مشتری اشاره کرد و در سال ۲۰۰۰ طبقه بندی خود را بصورت سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری، سرمایه ارتباطی ^[۵۵]۲ و دارایی یا مالکیت معنوی تغییر داد. منظور از سرمایه انسانی سطح دانش فردی است که کارکنان یک سازمان دارای آن می­باشند که این دانش معمولاً بصورت ضمنی می­باشد. منظور از سرمایه ساختاری کلیه دارایی­ های غیرانسانی یا قابلیت ­های سازمانی^[۵۶]۳ است که برای برآورده کردن نیازهای بازار مورد استفاده قرار می­گیرد و منظور از سرمایه ارتباطی کلیه دانش به کار گرفته شده در روابط یک سازمان با محیط خود شامل مشتریان، عرضه کنندگان، مجامع علمی و غیره است که به عقیده ایشان مهمترین جزء یک سرمایه فکری، سرمایه مشتری است بخاطر اینکه موفقیت یک سازمان در گرو سرمایه مشتری آن است و منظور از مالکیت معنوی، آن قسمت از دارایی­ های نامشهود است که بر اساس قانون، مورد حمایت و شناسایی قرار گرفته است مانند کپی رایت، حق اختراع و حق امتیاز(بونیتس و همکاران^[۵۷]۱ ، ۱۹۹۸)
ردیف اول
سرمایه فکری
سرمایه انسانی
سرمایه ساختاری
سرمایه مشتری