اساتید راهنما :
 

دکتر مجید عمیدپور
 

دکترحسین صیادی

فهرست مطالب:
فصل اول     مقدمه   .     1
مقدمه .    2
1-1- مدلسازی و شبیه سازی      2
1-2- کاربردهای شبیه سازی     3
1-2-1- کاربردهای شبیه سازی در پژوهش و توسعه فرایندها         3
1-2-2- کاربردهای شبیه سازی در طراحی فرایند   .    3
1-2-3- کاربردهای شبیه سازی در بهره برداری مطلوب ازتاسیسات موجود .    4
فصل دوم       تئوری            6
2-1- شرح کلی   .   7
2-2- چگالی و اندازه ذرات    8       2-3- فعالیت (Activity)   9
2-4- مقدار کربن بر روی کاتالیست (Carbon content)   .   9
2-5- تبدیل (Conversion)   .   10
2-6- مشابه سازی واحد کت گراکر   .   10
2-7- واکنشهای شیمیایی کراکینگ   11
2-8- مدل سینیتیکی کراکینگ    12
.2-9- شرح کلی واحد FCCU آبادان    15
2-9-1- سیستم پیش گرم کننده خوراک (Feed preheater system) .   16
2-9-2- راکتور (Reactor)      17
2-9-3- تزریق خوراک به راکتور(Feed injection to reactor)      17
2-9-4- منطقه واکنشReaction zone ) )   .   18
2-9-5- بازیابی کننده کاتالیست در راکتور(Reactor catalyst recovery)    19
2-9-6- عریان کننده کاتالیست مصرف شده (Spent catalyst stripper) .   20
2-9-7- لوله ایستاده کاتالیست مصرف شده و شیرهای لغزنده
(Spent catalyst stand pipe & slide valves)    21
2-9-8- احیاء کننده کاتالیست (Regenerator section) .   22
2-9-9- دمنده هوا (Air blower)      22
2-9-10- احیاء کننده   .   23
2-9-11- کاترل ((cottrell percipitator      25
2-9-12- بخش تفکیک محصولات راکتور(Fractionation section)    25
2-9-13- سیستم ته مانده برج (Slurry system) .   26
2-9-14- ته نشین کننده دور(Dor settler)    26
2-9-15- سیستم گازوییل سنگین (Heavy cycle oil system) .   27
2-9-16- سیستم گازوییل سبک (Light cycle oil system) .   27
2-9-17- سیستم برگشتی گردشی بالای برج (Top circulating reflux system)    28
 
فصل سوم                  پیشینه   .     29
فصل چهارم               اشکال و جداول.        31
فصل پنجم               نتایج و بحث   .  74
5-1- بحث و نتیجه گیری .   75
5-2- خوراک  75
5-3- رایزر (Riser)      76
5-4- راکتور      78
5-5- کاتالیست      79
5-6- داده های تجربی      80
فصل ششم               نتیجه گیری  84
منابع   .       86
 
فهرست اشکال
1-1: مدل سه تکه ای      13
2-1: مدل چهار تکه ای   .    14
a1-4: شمای کلی مشابه سازی واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان        32
b 1-4: شمای کلی مشابه سازی واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان        33
2-4: بخش های مختلف واحد کت کراکر وارتباط بین آنها      34
3-4: بخش های جانبی مربوط به واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان    34
۴-4: شخصات هندسی مربوط به طراحی واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان .   35
5-4: مقدار هدر رفتگی گرما در طراحی واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان   .   35   6-4: اطلاعات عملیاتی مربوط به بالا برنده خوراک واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان      36
7-4: اطلاعات عملیاتی مربوط به برج احیاء واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان   .   36
8-4: اطلاعات عملیاتی مربوط به راکتور واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان .   37 9-4: فشار های عملیاتی موجود در واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان        37
10-4: اطلاعات مربوط به خوراک واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان   .     38
11-4: اطلاعات مربوط به کاتالیست مورد استفاده در واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان   .     38 12-4: فاکتورهای تصحیح واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان      39
برگه وضعیت جریان های موجود بر روی واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان   .   39 13-4:
14-4: وپزگیهای جریان های موجود بر روی واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان        40
15-4: ترکیب درصد محصول خروجی از واحد کت کراکر      40   16-4: نتایج مربوط به وضعیت واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان      41
17-4: نتایج مربوط به برش های گرفته شده از کت کراکر پالایشگاه آبادان    42
18-4: نتایج مربوط به وضعیت بالابرنده های خوراک در واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان . 43
19-4: نتایج مربوط به برج احیاء واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان   44
20-4: نتایج مربوط به وضعیت کاتالیست پالایشگاه آبادان   . 45
21-4: نتایج مربوط به وضعیت کک در واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان      46 22-4: نتایج مربوط به وضعیت راکتور و عریان کننده کاتالیست   .   47
23-4: نتایج مربوط به وضعیت فشار در واحد کت کراکر پالایشگاه آبادان   .   48 24-4: ارتباطات موجود در برج تفکیک پالایشگاه آبادان      49
4: نمایش وضعیت و محاسبات مربوط به برج تفکیک واحد کت کراکر      50 -25
26-4: مشخصات مربوط به برج تفکیک واحد کت کراکر      51
27-4: مشخصات مورد استفاده در محاسبات مربوط به برج تفکیک واحد کت کراکر   .     52
28-4: تغیرات دما و فشار در سینی های مربوط به برج تفکیک واحد کت کراکر   .     53
29-4: تقریب های مورد استفاده در سینی های مختلف برج تفکیک واحد کت کراکر   .   53
30-4: وضعیت محصولات جانبی برج تفکیک واحد کت کراکر   .   54
31-4: مشخصات فیزیکی سینی های برج تفکیک واحد کت کراکر   .   54
32-4: میزان افت فشار در سینی های مختلف برج تفکیک واحد کت کراکر      55
33-4: شرایط عملکردی مربوط به جریان های مرتبط با برج تفکیک واحد کت کراکر   .   55
34-4: خصوصیات مربوط به جریان های مرتبط با برج تفکیک واحد کت کراکر   .   56
35-4: ترکیب در خوراک و محصولات مربوط به برج تفکیک واحد کت کراکر .     56
های مورد استفاده در محاسبات مربوط به برج تفکیک واحد کت کراکر      57 spec : 36-4
37-4: خلاصه ای از عملکرد سینی های مختلف مربوط به برج تفکیک واحد کت کراکر      57
44-4: عملکرد pinch در سینی های مختلف برج تفکیک واحد کت کراکر   .       61
45-4: برگه مربوط به تنظیم جریان های موجود در برج تفکیک واحد کت کراکر   .   61
46-4: محیط مربوط به برج تفکیک و جریان های ورودی و خروجی واحد کت کراکر      62

1-2 بیان مسئله. 6
1-3  اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 8
1-4 اهداف تحقیق. 10
1- 5 سوالات تحقیق. 10
1 –  6 شرح واژه ها و اصطلاحات بکار رفته در تحقیق. 10
1 – 6 -1 کارایی 10
1 –6-2 تحلیل پوششی داده ها (DEA) 12
1 -6-2- 1 مزایای تحلیل پوششی داده ها 13
1 –  7 درآمد خانوار. 13
1 – 8 رگرسیون چند متغیره 14
1 – 9 قلمرو تحقیق. 14
1- 9 -1 قلمرو موضوعی 14
1 –9- 2 قلمرو مکانی 14
1- 9- 3 قلمرو زمانی 15
فصل دوم مروری بر تحقیقات انجام شده. 16
2- 1 مقدمه. 17
2 – 2 مبانی نظری تحقیق. 18
2 – 2 – 1 نقش درآمد خانوار در مصرف انرژی 18
2-2-1-1 نظریه مصرف کینز یا تئوری درآمد مطلق. 20
2-2-1-2 نظریه درآمد نسبی 21
2-2-1-3 نظریه درآمد دائمی 21
2-2-1-4 نظریه سیکل زندگی 22
2-2-1-5 نتایج مهم نظریه های مصرف 23
2-2-2 نقش فرهنگ جامعه بر روی الگوی مصرف خانوار. 23
2-2-2-1 عوامل فرهنگی موثر بر نوع و میزان مصرف 26
2-2-2-1-1جهانی شدن. 26
2-2-2-1-2 مصرف تفاخری 26
2-2-2-1-3 مصرف چشم و هم چشمی 27
2-2-2-1-4 مد اجتماعی 27
2-2-2-1-5 تبلیغات بازرگانی 27
2-2-2-2 رویکرد دین اسلام در رابطه با مصرف 28
2-2-3 نقش دمای هوا بر مصرف انرژی 29
2-3 مبانی تئوری تحقیق. 30
2-3-1 پیشینه تحقیقات داخل کشور: 30
فصل سوم : روش تحقیق 37
3-1 مقدمه. 38
3-2 نوع تحقیق. 38
3-3 مدل تحقیق. 38
3- 4 فرضیه های تحقیق. 93
3- 5 متغیرهای تحقیق. 40
3-5-1 متغیرهای مستقل. 40
3-5-2- متغیرهای وابسته. 40
3- 6 تاریخچه تحلیل پوششی داده ها 40
3 – 7 تعریف تحلیل پوششی داده ها 42
3- 8 ویژگی ها و قابلیت های کاربردی مدلهای تحلیل پوششی داده ها 44
3 – 9 محدودیت ها و مسائل خاص در مورد رویکرد DEA 45
3 – 10 انواع مدلهای تحلیل پوششی داده ها 48
3-10- 1 مدل CCR 48
3-10- 2 مدل BCC 49
3-11 دیدگاه های ورودی- محور و خروجی – محور در حل مدلهای DEA 50
3- 12 بازگشت نسبت به مقیاس. 51
3-13 تاریخچه رگرسیون. 52
3- 14 رگرسیون خطی 53
3-15رگرسیون چند متغیره 55
3-16ارزیابی اوزان شاخص ها به روش آنتروپی.55
3 – 17 روش گرد آوری اطلاعات56
3- 18 جامعه آماری تحقیق.57
3 – 19 روش نمونه گیری.57
3-20 روش تجزیه و تحلیل داده ها .57
فصل چهارم نتایج 60
4- 1 مقدمه: 61
4-2 پاسخ به سوالات تحقیق61
4-2-1 پاسخ به سوال پژوهشی اول61
4-2-2 پاسخ به سوال پژوهشی دوم62
4-2-3 پاسخ به سوال پژوهشی سوم.62
4-2-4 پاسخ به سوال پژوهشی چهارم.62
4- 2 آمار توصیفی داده ها 62
4-2-1 آمار توصیفی مربوط به درآمد سالیانه خانوارها: 62
4-2-2 آمار توصیفی مربوط به شاخص فرهنگی نواحی تابعه: 63
4-2-3 آمار توصیفی مربوط به شاخص نیروهای عملیاتی و ماشین آلات جهت وصول مطالبات در نواحی تابعه: 65
4-2-4 آمار توصیفی مربوط به شاخص میانگین دمای هوای سالیانه  نواحی تابعه شرکت گاز استان اردبیل: 66
4-2- 5 آمار توصیفی مربوط به خروجی اول که بیانگر نسبت مبلغ فیش های واریز شده به مبلغ فیش های صادره نواحی تابعه شرکت گاز استان اردبیل: 67
4-2-6 آمار توصیفی مربوط به خروجی دوم که بیانگر نسبت تعداد فیش های واریز شده به تعداد فیش های صادره نواحی تابعه شرکت گاز استان اردبیل: 68
4 – 3 مدل برنامه ریزی شده برای تحلیل پوششی داده ها در نرم افزارGAMS69
4- 4  آمار توصیفی حاصل از نتایج حل مدل توسط روش تحلیل پوششی داده ها: 70
4-5 وزن های بهین ورودی ها و خروجی ها برای هر یک از نواحی تابعه:72
4- 6 تصویر هر DMU  بر روی مرز کارا : 73
4-7 نتایج حاصل از حل مدل توسط رگرسیون : 77
فصل پنجم  بحث و نتیجه گیری 80
5-1 مقدمه81
5-2 بحث و تفسیر نتایج 81
5-3 پیشنهادات 83
5-4 محدودیت های تحقیق. 84
5-5 پیشنهادات برای تحقیقات آتی.85
فهرست منابع. 87
چکیده انگلیسی91
 
فهرست جداول
جدول 4-1 در آمد سالیانه خانوار. 63
جدول 4-2  شاخص فرهنگی ناحیه. 64
جدول 4-3 شاخص نیروهای عملیاتی و ماشین آلات 65
جدول 4-4 شاخص میانگین دمای هوای سالیانه. 66
جدول 4-5 نسبت مبالغ واریزی  به مبالغ صادره 67
جدول 4-6 نسبت تعداد فیش واریزی به تعداد فیش صارده 68
جدول 4-7 نمرات کارایی وصول مطالبات 71
جدول4-8  اوزان ورودی ها و خروجی های مدل تحلیل پوشش داده ها 73
جدول4-9  تصویر هر DMU  بر روی مرز کارا 74
جدول 4-10متغیر های وابسته و مستقل. 77
جدول4-11 نتایج رگرسیون. 78
جدول4-12 نمرات کارایی وصول مطالبات 79
 
 
فهرست نمودار
نمودار 3-1 چارچوب مفهومی مدل پژوهش.39
نمودار3-2 الگوی بهبود کارایی 50
نمودار 3-3 مرز تولید مدل CCR 52
نمودار 3-4 مرز تولید مدل BCC 52
نمودار 4-1 نمرات کارایی وصول مطالبات 72
 
چکیده:
امروزه اهمیت و آگاهی از میزان کارایی و سنجش آن جهت بهبود عملکرد و نهایتاً حفظ و ادامه حیات سازمان با توجه به شرایط متغیر محیطی ، پیچیدگی تکنولوژی، کمبود منابع،رقابت شدید، تنوع خدمات و سرعت بالای تبادل اطلاعات و ارتباطات ضرورتی اجتناب ناپذیر است. لذا شرکتهای وابسته به دولت به منظور رقابت در عرصه های داخلی و بین المللی نیازمند تلاش مستمر در راستای بوجود اوردن شرایط مناسب اقتصادی برای کلیه سرمایه گذارانشان هستند. در این میان شرکت ملی گاز با توجه به ماهیت خدماتی شرکت نیازمند تامین منابع مالی به منظور افزایش حوزه های گازرسانی در مناطق فاقد گاز خانگی می باشد. این امر محقق نمی شود مگر با وصول مطالبات گاز بهاء مشترکین در مناطق تحت پوشش، بنابراین ارزیابی کارایی وصول مطالبات در صنعت گاز دارای اهمیت به خصوصی می باشد بویژه بعد از هدفمند کردن یارانه در سالهای اخیر در کشور و افزایش بهای منابع انرژی . تحلیل پوششی داده ها یکی از شاخه های علم تحقیق در عملیات می باشد که در سالهای اخیر پیشرفتهای زیادی را در محاسبه کارایی واحدهای تصمیم گیری دارد. هدف عمده این پایان نامه ، محاسبه نمره کارایی وصول مطالبات گاز بهای مصرفی توسط مشترکین در شرکت گاز استان اردبیل می باشد. و بدین منظور در این پایان نامه از دو روش تحلیل پوششی داده ها و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. چهار ورودی و دو خروجی به ترتیب تحت عناوین I1 تا I4 و O1 تا O2 جهت محاسبه کارایی شناسایی و محاسبه شده اند که ورودی اول تا چهارم به ترتیب بیانگر درآمد خانوار، شاخص فرهنگی ناحیه، شاخص نیروی انسانی و ماشین آلات و میانگین دمای سالیانه بوده و خروجی اول و دوم بیانگر نسبت مبالغ واریزی به مبالغ صادره در فیش ها و نسبت تعداد فیش های واریزی به صادره می باشد. برای حل مدل عنوان شده با  روش تحلیل پوششی داده ها از نرم افزار GAMS استفاده کرده و نمرات کارایی و وزن های ورودی ها و خروجی ها مدل محاسبه شده و در ادامه به منظور محاسبه کارایی توسط روش رگرسیون چند متغیره از نرم افزار SPSS بهره گرفته و پس از یافتن معادله خط رگرسیونی نمره کارایی نواحی تابعه مشخص می شود. پس از محاسبه نمره کارایی توسط روش تحلیل پوششی داده ها هفت ناحیه دارای نمره کارایی یک شده و در روش رگرسیون چند متغیره یک ناحیه نمره کارایی یک را کسب می نماید.
کلمات کلیدی : ارزیابی کارایی، تحلیل پوششی داده ها، وصول مطالبات،رگرسیون چند متغیره
 

1-1 مقدمه
امروزه اهمیت ارزیابی[1] عملکرد[2] و آگاهی از میزان کارایی و بررسی و سنجش آن جهت بهبود عملکرد و نهایتاً حفظ و ادامه حیات سازمان با توجه به شرایط متغیر محیطی ، پیچیدگی تکنولوژی، کمبود منابع،رقابت شدید، تنوع خدمات و سرعت بالای تبادل اطلاعات و ارتباطات ضرورتی اجتناب ناپذیر است.علی رغم ضرورت و اهمیت ارزیابی عملکرد و محاسبه کارایی، برنولاک[3] مدیر مؤسسه بهره وری کانادا مدعی است که (( بیشتر مدیران معانی واقعی بهره وری و کارایی را نمی دانند و مطلع نیستند که این مفاهیم تا چه حد برای سازمان آن ها حیاتی است.)) همچنین آن ها نمی دانند که چقدر می توانند بهره وری و کارایی خود را بهبود داده ، چگونه آن ها را مورد سنجش قرار داده ، تجزیه و تحلیل کنند و یا چه عواملی بر آنها تاثیر گذارند.
در عصر کنونی ، تحولات شگرف دانش مدیریت وجود نظام ارزیابی را اجتناب ناپذیر کرده است؛ به گونه ای که فقدان ارزیابی در ابعاد مختلف سازمان اعم از ارزیابی استفاده از منابع و امکانات ، کارکنان، اهداف و استراتژی ها، یکی از علائم بیماری سازمان قلمداد می شود. هر سازمان به منظور آگاهی از میزان مطلوبیت و کیفیت فعالیت های خود به ویژه در محیط های پیچیده پویا ، نیاز مبرم به نظام ارزیابی دارد.از سوی دیگر نبود نظام ارزیابی و کنترل در یک سیستم به معنای عدم برقراری ارتباط با محیط درون و برون سازمان تلقی می شود؛ که پیامد آن کهولت و در نهایت مرگ سازمان است. ممکن است بروز پدیده مرگ سازمانی به علت عدم وقوع یکباره آن از سوی مدیران عالی سازمان احساس نشود اما مطالعات نشان می دهد نبود نظام کسب بازخورد،توسعه و بهبود فعالیتهای سازمان را غیر ممکن می کند و سرانجام این پدیده مرگ سازمانی است.
از نگاه دیگر با ملاحظه نظام آفرینش می توان دریافت که ارزیابی در بطن آن قرار دارد. وجود نظم بسیار موزون در جهان خلقت حکایت از حلقه بازخورد کاملا حساب شده ای دارد و نظام ارزیابی به عنوان یکی از عناصر این حلقه مطرح است.هر چند ممکن است بشر به علت نقص دانش و

فصل اول: کلیات
1-1    مقدمه    2
1-2    تعریف مسأله و ضرورت انجام تحقیق 3
1-3    سؤالات و اهداف پژوهش 3
1-4    فرضیات مورد آزمون 4
1-5    روش تحقیق 4
1-6    ساختار گزارش 5
فصل دوم: مروری بر مفاهیم مدیریت استراتژیک و ارتباط آن با مزیت رقابتی  
2-1    مقدمه    6
2-2    مدیریت استراتژیک. 7
2-3    رویکردهای تدوین استراتژی 10
2-3-1     تئوری سازمان صنعتی 12
2-3-2     رویکرد مبتنی بر سناریو. 12
2-3-3     نگرش جبرگرایی محیطی 13
2-3-4     نگرش اعمال قدرت. 13
2-3-5     نظریه اقتصادی چامبرلین 13
2-3-6     نظریه اقتضایی 13
2-3-7     رویکرد تدوین استراتژی مبتنی بر ذینفعان. 14
2-3-8     تجزیه و تحلیل SWOT 15
2-3-9     رویکرد مبتنی بر منابع. 19
2-4    مزیت­های رقابتی 27
2-4-1     مزیت رقابتی پایدار. 29
2-4-2     چارچوب VRIO. 32
2-4-3     تعیین وضعیت رقابتی منابع توسط چارچوب VRIO. 34
2-5    جمع­بندی 36
فصل سوم: معرفی مدل پیشنهادی تدوین استراتژی   
3-1    مقدمه    37
3-2    سابقه پژوهش 37
3-3    شرح مدل پیشنهادی تدوین استراتژی 42
3-3-1     تعیین مأموریت و چشم­انداز سازمان. 42
3-3-2     تعیین عوامل چهارگانه. 42
3-3-3     غربال­سازی عامل­ها 44
3-3-4     حیطه­بندی منابع سازمان. 44
3-3-5     تعیین منابع در هر حیطه. 44
3-3-6     اجرای چارچوب VRIO. 45
3-3-7     تعیین ارتباطات بین عوامل و منابع در هر حیطه. 45
3-3-8     تعیین اهداف کلان. 47
3-3-9     تعیین گزینه­های استراتژی در هر حیطه. 47
3-3-10   اولویت­بندی گزینه­ها و انتخاب استراتژی­های اصلی 49
3-3-11   هدف­گذاری وضعیت رقابتی منابع. 49
فصل چهارم: پیاده­سازی مدل پیشنهادی در شرکت بین ­المللی مهندسی سیستم­ها و اتوماسیون  
4-1    مقدمه    51
4-2    معرفی شرکت بین ­المللی مهندسی سیستم­ها و اتوماسیون 52
4-2-1     تاریخچه شرکت. 52
4-2-2     زمینه‌های فعالیت شرکت. 53
4-2-3     اهداف کیفی شرکت. 55
4-2-4     سهامداران، توزیع پرسنل و چارت سازمانی شرکت. 56
4-3    نتایج پیاده­سازی مدل پیشنهادی 58
4-3-1     تعیین مأموریت و چشم­انداز. 58
4-3-2     تعیین عوامل داخلی و خارجی 60
4-3-3     غربال کردن عوامل چهارگانه. 63
4-3-4     حیطه­بندی منابع سازمان. 77
4-3-5     شناسایی منابع. 78
4-3-6     اجرای چارچوب VRIO. 79
4-3-7     تعیین ارتباطات بین منابع و عوامل چهارگانه. 80
4-3-8     تعیین اهداف کلان. 82
4-3-9     تعیین گزینه­های استراتژی 82
4-3-10   اولویتبندی گزینه­ها و انتخاب استراتژی­های اصلی 92
4-3-11   هدف­گذاری وضعیت رقابتی منابع. 109
فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری   
5-1    مقدمه    111
5-2    تحلیل و ارزیابی مدل پیشنهادی 111
5-2-1     معیار ثبات و سازگاری 113

نه
5-2-2     معیار هماهنگی 114
5-2-3     معیار امکان­پذیر بودن. 114
5-2-4     معیار منابع و مزیت رقابتی 115
5-2-5     معیار فرآیند تدوین و بروز رسانی 115
5-2-6     وزن دهی به معیارها 116
5-2-7     پیاده­سازی SAW 117
5-3    نتیجه­گیری 119
5-4    نوآوری­های تحقیق 121
5-5    محدودیت­های تحقیق 122
5-6    پیشنهاد برای تحقیقات آتی 122
پیوست: پرسشنامه­های تحلیل عوامل داخلی و خارجی 123
پ-1- پرسشنامه تحلیل عوامل داخلی 123
پ-2- پرسشنامه تحلیل عوامل خارجی 126
مراجع  128
  
فهرست جداول
 
عنوان صفحه
جدول 2-1 : تقسیم­بندی منابع از دیدگاه والنتین 24
جدول 3-1 : مثالی فرضی از تعیین ارتباط بین منابع و عوامل در حیطه اول. 46
جدول 3-2 : مثالی فرضی از تعیین گزینه­های استراتژی در حیطه1. 48
جدول 4-1 : اجزاء اصلی بیانیه مأموریت 58
جدول 4-2 :  لیست نقاط قوت. 60
جدول4-3 : لیست نقاط ضعف. 61
جدول4-4 : لیست فرصت­ها 62
جدول4-5 : لیست تهدیدها 62
جدول4-6  : توزیع پرسشنامه­های برگشت داده شده به تفکیک سمت افراد 64
جدول 4-7 :  نتایج آماری بررسی نقاط قوت 65
جدول 4-8 : نتایج آماری بررسی نقاط ضعف .  67
جدول 4-9 : نتایج آماری بررسی فرصت­ها. 69
جدول 4-10 : نتایج آماری بررسی تهدیدها 70
جدول 4-11: طبقه ­بندی نقاط قوت بر اساس آزمون­های آماری 72
جدول 4-12: طبقه ­بندی نقاط ضعف بر اساس آزمون­های آماری 73
جدول 4-13: طبقه ­بندی فرصت­ها بر اساس آزمون­های آماری. 74
جدول 4-14: طبقه ­بندی تهدیدها بر اساس آزمون­های آماری. 75
جدول 4-15: فهرست عوامل کلیدی 76
جدول 4-16: منابع شناسایی شده در سازمان. 78
جدول 4-17 : نتایج اجرای چارچوب VRIO. 79
جدول 4-18: ارتباطات بین عوامل چهارگانه و منابع. 80
جدول 4-19: اهداف کلان 82
جدول 4-20: تعیین گزینه­های استراتژی در حیطه­ی “مالی” 83
جدول 4-21: تعیین گزینه­های استراتژی در حیطه­ی “تجاری”. 84
جدول 4-22: تعیین گزینه­های استراتژی در حیطه­ی “شهرت و اعتبار” 86
جدول 4-23: تعیین گزینه­های استراتژی در حیطه­ی “سازمانی” 87
جدول 4-24: تعیین گزینه­های استراتژی در حیطه­ی “انسانی”. 88
جدول 4-25: تعیین گزینه­های استراتژی در حیطه­ی “دانش و تکنولوژی”. 89
جدول 4-26: تعیین اوزان معیارها. 97
جدول 4-27: اولویت­بندی گزینه­های استراتژی بر اساس معیار “تأثیر در وضعیت رقابتی منابع”. 98

یازده
جدول 4-28: اولویت­بندی گزینه­های استراتژی بر اساس معیار “بهره­ گیری از سایر منابع سازمان”. 99
جدول 4-29: اولویت­بندی گزینه­های استراتژی بر اساس معیار “همسویی با عوامل چهارگانه”. 100
جدول 4-30: اولویت­بندی گزینه­های استراتژی بر اساس معیار “قابلیت اجرا” 101
جدول 4-31: اولویت­بندی گزینه­های استراتژی بر اساس معیار “هزینه­ های لازم برای اجرا” 102
جدول 4-32: اولویت­بندی گزینه­های استراتژی بر اساس معیار “زمان لازم برای اجرا”. 103
جدول 4-33: اولویت­بندی گزینه­های استراتژی بر اساس معیار “همسویی با سیاست­های کلی سازمان” 104
جدول 4-34: تعیین نمره کل گزینه­های استراتژی 105
جدول 4-35: اولویت­بندی نهایی گزینه­های استراتژی. 107
جدول 4-36: تعیین استراتژی­های اصلی از بین گزینه­های استراتژی. 108
جدول 4-37: هدف­گذاری وضعیت رقابتی منابع 109
جدول 5-1: معیارها و زیرمعیارهای استفاده شده. 112
جدول 5-2 : وزن­دهی معیارها و زیرمعیارها. 117
 
 
 
فهرست اشکال
 
عنوان صفحه
شکل 2-1 : ماتریس SWOT . 17
شکل2-2  : زنجیره ارزش پورتر  . 25
شکل 2-3 : چارچوب 7S   . 25
شکل 2-4 : مدل گرانت به صورت خلاصه شده 26
شکل 2-5 : مدل هانت و مورگان. 27
شکل 2-6: چگونگی تعیین وضعیت رقابتی منابع  توسط چارچوب VRIO. 35
شکل 3-1: چارچوب کلی مدل پیشنهادی تدوین استراتژی 43
شکل 4-1 : تقسیم­بندی بخش­های شرکت 53
شکل4-2 : چارت سازمانی شرکت. 56

استاد راهنما:
 

علی معقول

فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات پژوهش 1
1-1-مقدمه 2
1-2-بیان مساله .2
1-3-اهمیت موضوع .5
1-4-اهداف وسوالات تحقیق .7
1-4-1-هدف اصلی تحقیق .7
1-4-2-اهداف فرعی تحقیق 7
1-4-3-سوال اصلی تحقیق 7
1-4-4-سوالات فرعی تحقیق 7
1-5-فرضیه های تحقیق.7
1-5-1-فرضیه اصلی تحقیق .7
1-5-2-فرضیه های فرعی تحقیق 7
1-6-بررسی اجمالی پیشینه داخلی وخارجی 8
1-6-1-پیشینه داخلی .8
1-6-2-پیشینه خارجی .10
1-7-تعریف واژه های کلیدی 12
1-8-خلاصه فصل .13
فصل دوم: ادبیات موضوع 14
2-1-مقدمه 15
2-2-مبانی نظری .15
2-2-1-سرمایه اجتماعی .18
2-2-2-تعاریف سرمایه اجتماعی 18
2-2-3-سرمایه اجتماعی از نگاه صاحب نظران 20
2-2-4- سرمایه اجتماعی از نگاه پیر بوردیو .21
2-2-5-سرمایه اجتماعی از نگاه جیمز کلمن .21
2-2-6-کمک .22
2-2-7-ایدئولوژی 23
2-2-8- اطلاعات 23
2-2-9-هنجارها 23
2-2-10- سرمایه اجتماعی از نگاه فرانسیس فوکویاما 23
2-2-11- سرمایه اجتماعی از نگاه گلن لوری .24
2-2-12- سرمایه اجتماعی از نگاه رابرت پاتنام .24
2-2-12-1-اعتماد 25
2-2-13-هنجارهای معامله متقابل 25
2-2-13-1-شبکه های اجتماعی 25
2-2- 14-روش های اندازه گیری سرمایه اجتماعی 26
2-2-14-1- تلفیق رویکرد های مختلف و ارائه الگوی نوین 28
2-2-14-2-بعد اجتماعی .31
2-2-14-3-اعتماد 31
2-2-14-5-روابط متقابل .31
2-2-14-6-مشارکت 31
2-2-15-آگاهی عمومی اطلاعات 32
2-2-15-1- اخلاقیات .32
2-2-15- 2-مسئولیت اجتماعی 33
2-2-15-3-بعد فرهنگی .33
2-2-15-4-مقررات رفتاری 33
2-2-15-5- نرم ها و هنجارها 34
2-2-15-6- ارزش ها 34
2-2-15-7- دین و ایدئولوژی 35
2-2-15-8- نمادها .35
2-2-15-9- مثل ها و استعاره ها .36
2-2-15- 10-جو و فضا 36
2-2-15-11-بعد سیاسی 37
2-2-15-12-امنیت 37
2-2-15-13- نهادهای عمومی و مدنی .37
2-2-15-14-انتخابات .38
2-2-15-15- قانون مداری .38
2-2-15-16-روزنامه و رسانه ها 38
2-2-15-17-بعد اقتصادی 39
2-2-15-17-1-ارزش روز شرکت .39
2-2-15-17-2-میزان هزینه ها .39
2-2-16-وضعیت سرمایه اجتماعی در ایران . 40
2-2-16-1-اعتماد .40
2-2-16-2-صداقت 43
2-2-17-دیدگاه های مطرح در سرمایه اجتماعی .45
2-2-17-1-دیدگاه اجتماع گرایی .45
2-2-17-2-دیدگاه شبکه 46
2-2-17-3- دیدگاه همیاری 47
2-2-17-4- سطح سرمایه اجتماعی .47
2-2-17-4-1-سطح ملی .47
2-2-17-4-2-سطح سازمانی 48
2-2-17-4- 3-سطح فردی 48
2-2-17-4-4- سطح گروهی 48
2-2-17- 4-5-سطح اجتماعی .48
2-2-18-کیفیت خدمات .49
2-2-18-1- روش های حادثه مدار .52
2-2-18-2- روش های ویژگی مدار .52
2-2-18-3-مقیاس های تک بعدی 53
2-2-18-4-مدل ( SERVQUAl ) .
2-3- پیشینه داخلی 63
2-3-1- تحقیقات انجام شده در داخل کشور 63
2-3-1-1- طراحی و ارائه الگوی اندازه گیری سرمایه اجتماعی .63
2-3-1-2- بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی در عملکرد انجمن اعتبار گردشی زنان 64
2-3-1- 3-تاثیر عملکرد سازمان های بخش دولتی بر سرمایه اجتماعی 64
2-4 –پیشینه خارجی 65
2-4-1-مطالعه رابرت پاتنام درباره نقش سرمایه اجتماعی در عملکرد شوراهای منطقه ایتالیا 65
2-4-2- پژوهش توماس کوساک .67
2-4-3- تحقیق تام رایس و الکساندر سامبرگ .68
2-4-4- تحقیقات NSW در استرالیا 69
2-4-5- تحقیقات سرمایه اجتماعی در انگلستان .72
2-4-6- تحقیق دیگری در مورد فقر و محرومیت اجتماعی هزار ساله انگلستان .72
2-5- خلاصه فصل73
فصل سوم روش شناسایی تحقیق .74
3-1- مقدمه 75
3-2- سوالات تحقیق .75
3-3-چگونگی تدوین فرضیه‌ ها 75
3-4- روش تحقیق .76
3-5- جامعه آماری، چگونگی نمونه‌گیری و نمونه 77
-1-5-3جامعه آماری 77
3-5-2-چگونگی نمونه گیری 77
3-5-3-حجم نمونه 77
3-5-4- روایی و پایایی داده های آماری 78
3-5-5- تعیین پایایی (قابلیت اعتماد) داده های آماری .78
3-5-6- تعیین روایی (اعتبار) داده های آماری .78
3-6- داده های مورد نیاز، متغیرهای تحقیق و روش محاسبه آنها . 79
3-7- طرح آزمون آماری فرضیه های تحقیق .80
3-8- خلاصه فصل . 81
فصل چهارم تجزیه وتحلیل داده ها وآزمون فرضیه ها .82
4-1-مقدمه .83
4-2-بررسی روایی و پایایی پرسشنامه 83
4-2-1- نتایج بررسی روایی83
4-2-2-نتایج بررسی پایایی 87
4-3-آمار توصیفی داده ها و متغیرهای تحقیق .87
4-3-1-سیمای آزمودنی‌ها87
4-3-1-1-جنسیت پاسخ‌دهندگان .87
4-4-مؤسسه آموزش عالی .88
4-4-1-مقطع تدریس/ تحصیل پاسخ‌دهندگان .88
4-4-2-گروه تحصیلی پاسخ‌دهندگان 89
4-4-3-همبستگی بین متغیرها 90
4-5-آمار استنباطی .90
4-5-1-مدل ساختاری تحقیق .90
4-5-2-تحلیل مدل ساختاری 91
4-5-3-آزمون فرضیه‌های تحقیق :93
4-6-خلاصه فصل95
5-1- مقدمه 97
5-2-یافته ها تحقیق 97
5-2-1تفسیر نتایج حاصل از اطلاعات دموگرافیک نمونه پژوهش .97
5-2-2 فرضیه های تحقیق .97
5-2-2-1- فرضیه اصلی .97
5-2-2-2-فرضیه های فرعی .98
5-3- بحث در مورد یافته ها و مقایسه نتایج با مبانی نظری و نتایج تحقیقات پیشین 99
5-4-محدودیتهای تحقیق 100
5-5 -کاربردهای نتایج و استفاده کنندگان از آنها .101
5-6 -پیشنهادهایی برای انجام تحقیقات آتی 102
الف) منابع فارسی .104
ب)منابع انگلیسی 107
پیوست ها 110

عنوان:
 

بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر عملکرد مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران
 

استاد راهنما:
 

دکتر داریوش دموری

چکیده:
هدف این پژوهش تأثیر فرهنگ سازمانی بر عملکرد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای سنجش فرهنگ سازمانی از پرسشنامه کامرون و کویین 2006 و برای سنجش عملکرد مالی از شاخص بازده دارایی با بهره گرفتن از داده های موجود در صورت های مالی شرکت ها در دوره 1388 الی 1392 استفاده شده است. روش این پژوهش کاربردی و توصیفی پیمایشی است و نمونه آماری 64 شرکت از شرکت هایی که از لحاظ سرمایه بیشترین سرمایه اولیه را در طبقه بندی گروه صنعت خود داشته اند انتخاب شده اند. رابطه اجزای فرهنگ سازمانی با عملکرد مالی شرکت ها با بهره گرفتن از ضریب همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت مدل رگرسیونی مناسب برازش گردید. نتایج نشان داد که به جز ارتباط مثبت و معنادار بین فرهنگ ویژه سالاری با عملکرد مالی، بین فرهنگ سلسله مراتبی، طایفه ای و بازار رابطه معناداری تایید نگردید.
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
فرهنگ سازمانی موضوعی است که به تازگی در دانش مدیریت و در قلمرو رفتار سازمانی راه یافته است. امروزه، فرهنگ سازمانی دارای اهمیت روزافزونی شده و یکی از مباحث اصلی مدیریت را تشکیل داده است. فرهنگ سازمانی عبارت است از الگوی منحصر به فرد از مفروضات، ارزش ها، هنجارهای مشترک که فعالیت های جامعه پذیری، زبان، سمبل ­ها و عملیات سازمان را شکل می ­دهد. مقصود از آن سیستمی از استنباط مشترک است که اعضا نسبت به یک سازمان دارند و همین ویژگی موجب تفکیک دو سازمان از یکدیگر می ­شود. آگاهی از فرهنگ برای مدیران اهمیت ویژه ای دارد زیرا آنها می توانند از نتایج این شناخت بهره ببرند و با آگاهی بیشتر از عناصر فرهنگی، راه مقابله آسان تر با تغییرات فرهنگی را دریابند. بی تردید تمایز بین فرهنگ ها، امری معمول است و توجه به این تمایز، ما را در شناخت بهتر سازمان یاری می ­دهد. علاوه بر این، توجه به این تمایز موجب دسته بندی فرهنگ­ ها می­شود. یکی از مهم ترین مزایای دسته بندی فرهنگ ها این است که توان مقایسه آنها را افزایش می ­دهد. 
2-1- تشریح و بیان مسئله
همانند افراد، سازمان ها نیز دارای شخصیت هایی می باشند، که این قالب شخصیتی سازمان را، فرهنگ آن سازمان می گویند (قدمی و آذری، 1389). وجود هویت فرهنگی، باورها، ارزش ها و هنجارهای رفتاری مشترک اعضای سازمان ها، موجب انسجام و یکپارچگی در کوشش ها، تعهد درونی به سازمان و درک روشن از فلسفه وجودی و جهت گیری اقدامات و در نتیجه موفقیت سازمان ها می شود. به عبارت دیگر موفقیت چشمگیر سازمان ها در عوامل غیرملموس قدرتمند فرهنگ سازمانی، در ارزش ها و باورهای کارکنان نهفته است (زاهدی، 1381). در یک سازمان فرهنگ نقش های متفاوتی را ایفا می­ کند؛ نخست اینکه فرهنگ، تعیین­کننده مرز سازمان است. دوم اینکه، نوعی احساس هویت در وجود اعضای سازمان تزریق می کند. سوم فرهنگ باعث می شود که در افراد نوعی تعهد نسبت به چیزی به وجود آید که بسیار بیشتر از منافع شخصی اهمیت دارد (اعرابی، 1386).
تعریف فرهنگ سازمانی در قالب مشخصی امکانپذیر نیست یعنی تعریفی که به طور عام مورد پذیرش باشد وجود ندارد (شریف زاده و کاظمی، 1385). دنیسون (2000)، فرهنگ سازمانی را نیروی قدرتمند می داند که نحوه عمل کردن و چگونگی عملیات ها را تعیین می کند. او عقیده دارد فرهنگ سازمانی به ارزش های اساسی، باورها و اصولی ارجاع می شود که همچون شالوده ای محکم به نظام مدیریتی خدمت می کنند. علاوه بر آن، هم ارزش ها و باورها و هم نظام مدیریتی، باعث تقویت آن اصول اولیه می گردند. این   اصول ها و ارزش ها ماندگارند، زیرا برای اعضای سازمان، حاوی معانی و مفاهیم خاصی هستند. وی معتقد است که پیام و برداشت فرهنگ سازمانی به طور نزدیکی با استراتژی های سازمانی مرتبط هستند و تأثیر بسیار زیادی بر افرادی که در سازمان کار می کنند، دارند. دنیسون بیان می دارد فرهنگ به آسانی قابل رؤیت و تماس نیست؛ اما افراد سازمان به گونه ای با اهمیت، آن را به خوبی می شناسند و قانون فرهنگ از هر قانون دیگری قوی ­تر است. در بسیاری از سازمان ها این مهمترین پیام و برداشت از فرهنگ است (ایران زاده و محمودی، 1389). تمامی این برداشت ها و نگاه ها می توانند بر عملکرد یک سازمان تأثیرگذار باشد. تأثیر هنجارها و ارزش های یک سازمان که در درون افراد نمود پیدا می کند، بر عملکرد سازمان در حوزه های متفاوت تأثیرگذار است و در حوزه عملکرد مالی یک سازمان، نیز می توان این موضوع را مشاهده نمود. بر این اساس، سؤالی که در این پژوهش مورد بحث است چگونگی تأثیرگذاری فرهنگ سازمانی بر عملکرد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.
3-1- ضرورت انجام تحقیق
در یک سازمان، فرهنگ نقش های متفاوتی ایفا می‌ کند و وظایف گوناگونی دارد. این وظایف عبارتند از:
فرهنگ سازمانی به کارکنان سازمانی هویتی سازمانی می ‌بخشد: آنچه که سازمان های موفق را برجسته    می ‌سازد و آنها را از دیگران متمایز می ‌کند، توانایی آنها در جذب، پرورش و نگهداری کارکنان بااستعداد و خلاق است و کارکنان نیز به نوبۀ خود وابستگی عمیقی نسبت به سازمان پیدا خواهند کرد.
فرهنگ سازمانی تعهد گروهی را آسان می ‌سازد: سازمان هایی که دارای فرهنگ قوی و توانمند هستند، کارکنان نسبت به ارزش ها و اهداف سازمانی احساس تعهد و مسئولیت می ‌کنند. منظور از تعهد سازمانی، پیوند و وابستگی روانی به سازمان است. که در آن احساس درگیر بودن شغلی، وفاداری و باور به     ارزش های سازمانی جای دارد (عطایی، 1376). فرهنگ قوی مشخص‌کنندۀ توافق در میان اعضای یک سازمان در اهمیت به باورها و ارزش های فرهنگ است. اگر رضایت و توافق در مورد اهمیت ارزش ها و باورها وجود داشته باشد، آن فرهنگ یک فرهنگِ قوی و اگر توافق اندک باشد، فرهنگ ضعیف است.
بنابراین سازمان هایی که در آنها ارزش های کلیدی سازمان بیشتر مورد قبول واقع گردد و باعث شود کارکنان تعهدشان به آن ارزش ها بیشتر شود، آن فرهنگ قوی ‌تر است. تمامی این موارد خود را بایستی در عملکرد سازمان نشان دهند؛ به خصوص این موضوع بایستی در عملکرد مالی شرکت نمود داشته باشد (طوسی، 1377).
4-1- اهداف اساسی تحقیق
1. سنجش تأثیر فرهنگ طایفه ای بر عملکرد مالی شرکت
2. سنجش تأثیر فرهنگ سلسله مراتبی بر عملکرد مالی شرکت
3. سنجش تأثیر فرهنگ ویژه سالاری بر عملکرد مالی شرکت
4. سنجش تأثیر فرهنگ بازاری بر عملکرد مالی شرکت
5-1- فرضیه های تحقیق
1. میان فرهنگ طایفه ای و عملکرد مالی شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.
2. میان فرهنگ سلسله مراتبی و عملکرد مالی شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.
3. میان فرهنگ ویژه سالاری و عملکرد مالی شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.
4. میان فرهنگ بازاری و عملکرد مالی شرکت رابطه معنی داری وجود دارد.
6-1- قلمرو زمانی و مکانی تحقیق
قلمرو مکانی این پژوهش، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که سهام آنها در طی سال های 92-1388 مورد معامله قرار گرفته است و قلمرو زمانی آن نیز از فروردین آغاز و تا شهریور ماه سال 1393 به پایان رسیده است.
7-1- تعریف عملیاتی واژه ها
عملکرد مالی: عملکرد مالی شرکت با بهره گرفتن از نرخ بازدهی های دارایی ها سنجیده می شود. بدین منظور با بهره گرفتن از تقسیم سود خالص بر کل دارایی های شرکت به دست می آید (زارعی، 1374).
در این پژوهش این متغیر همانند تعریف بالا از تقسیم سود خالص بر کل دارایی های شرکت به دست می­آید.
فرهنگ سلسله مراتبی: فرهنگ سازمانی متناسب با این شکل سازمانی یک محیط کار رسمی و دارای ساختار است. رویه ها بر آنچه که افراد انجام می دهند حاکم هستند. رهبران اثربخش کسانی هستند که بتوانند به خوبی هماهنگی ایجاد کرده، سازماندهی کنند. آنچه که سازمان در بلندمدت در پی آن است، پایداری، قابلیت پیش بینی و کارآیی است. قواعد و خط مشی های رسمی سازمان را سرپا نگه می دارند (طوسی، 1377). فرهنگ گروهی در ربع دایرهای که تاکید بر تمرکز داخلی و قابلیت انعطاف ­پذیری دارد قرار دارد. ارزش هسته بارز این فرهنگ، کارهای گروهی، باز بودن، مشارکت و رشد و توسعه کارکنان می ­باشد. سازمان بر روی رشد محیط کار کارکنان تأکید دارد. جایی که کارکنان، مشارکت، تعهد و وفاداری، داشته باشند کارها تسهیل می ­شود (کوچکی سیاه خاله و دیگران، 1391).
در این پژوهش این متغیر از طریق پاسخ به پرسش ­های مرتبط با آن که در پرسشنامه قرار داده شده است اندازه گیری می شود.
فرهنگ بازاری: واژه بازار در اینجا مترادف با کارکرد بازارشناسی نبوده، مرتبط با مصرف کنندگان در بازار نیز نیست. بلکه به گونه ای از سازمان گفته می شود که خود به مثابه یک سازمان عمل می کند. این نوع از سازمان به جای امور داخلی به سوی محیط خارجی جهت گیری دارد. تمرکز بر تعامل با ذی مدخلان خارجی مشتمل بر ارائه کنندگان، مشتریان، پیمانکاران، اتحادیه ها و . . . است (ایران زاده و محمودی، 1389). فرهنگ بازار در ربع دایرهای که تاکید بر تمرکز خارجی و ثبات دارد قرار دارد. ارزش هسته ای این فرهنگ، رقابت، دستیابی به هدف و تولید است. سازمان هایی که این فرهنگ را می ­پذیرند با رقیبان خود آماده رقابت می ­شوند (عسگری، 1384).
در این پژوهش این متغیر از طریق پاسخ به پرسش ­های مرتبط با آنکه در پرسشنامه قرار داده شده است اندازه گیری می شود.
فرهنگ طایفه ای: نامگذاری این نوع از فرهنگ با توجه به تشابه آن با سازمان به گونه یک خانواده (سازمان های خانواده ای) بوده است. سازمان هایی با چنین فرهنگ­ هایی، بیشتر به خانواده هایی گسترده شبیه هستند تا واحدهای اقتصادی به جای قواعد و رویه ها برای فرهنگ سلسله مراتبی یا مراکز سود برای فرهنگ بازاری، ویژگی های این نوع از فرهنگ، کار تیمی، برنامه های درگیر کردن کارکنان و تعهد سازمان به کارکنان هستند (طوسی، 1377).
این مفاهیم در شکل تیم های کاری نیمه مستقلی که برمبنای موفقیت در کار جمعی و نه فردی به آنها پاداش داده می شود و اعضایشان را خود انتخاب کرده به کار آنها خاتمه می دهند محقق می شوند. حلقه های کیفیت مشوق کارکنان برای ارائه پیشنهاد در جهت بهبود کار و عملکرد شرکت و فراهم آوردن زمینه برای تواناسازی کارکنان هستند (عطایی، 1376).
در این پژوهش این متغیر از طریق پاسخ به پرسش ­های مرتبط با آنکه در پرسشنامه قرار داده شده است اندازه گیری می شود.
فرهنگ ویژه سالاری: همگام با گذر از عصر صنعتی به عصر اطلاعات، شکل چهارمی از سازمان پدید آمد که ویژگی آن پاسخ به شرایط محیطی بسیار متلاطم و تغییرات پرشتاب است. در این شرایط مفروضات متمایزی از نوع های قبلی مطرح شد. اینها عبارتند از: نوآوری، پیشگامی و ابتکارات که به موفقیت منجر    می شوند. سازمان ها دست اندرکار ایجاد محصولات و خدمات تازه برای آینده هستند و کار عمده مدیریت تقویت کارآفرینی، خلاقیت و فعالیت در بالاترین و بهترین سطح ممکن است (طوسی، 1377). در ربع دایرهایی که تاکید بر تمرکز خارجی و قابلیت انعطاف ­پذیری دارند، قرار دارد. ارزش هسته ای این فرهنگ، قابلیت انطباق، قابلیت انعطاف پذیری و نوآوری می ­باشد. این نوع فرهنگ در جاهایی که به تیم های تخصصی یا موقت