ولی در اصطلاح 7
2- معنای نکاح. 8
نکاح در لغت. 8
نکاح در اصطلاح 10
3- معنای متعه. 12
متعه در لغت. 12
متعه در اصطلاح 13
متعه در صدر اسلام. 14
4- معنای صغیر. 15
صغیر در لغت. 15
صغیر در اصطلاح 16
5- معنای اب 16
اب در لغت و اصطلاح 16
6- معنای جد. 17
جد در لغت و اصطلاح 17
7- معنای ثیب 18
ثیب در لغت. 18
ثیب در اصطلاح 19
8- معنای باکره 20
باکره در لغت. 20
باکره در اصطلاح 21
9- معنای بلوغ. 22
بلوغ در لغت. 22
بلوغ در اصطلاح 24
علامات بلوغ. 25
10- معنای مجنون. 26
جنون در لغت. 26
جنون در اصطلاح 27
11- معنای طلاق. 27
طلاق در لغت. 27
طلاق در اصطلاح 28
گفتار دوم: کلیات 29
1- اقسام ولایت. 29
2- موارد ولایت اب و جد بر صغیر. 31
فصل دوم: ادله ولایت اب وجد/33
گفتار اول. 34
ادله ولایت اب و جد از دیدگاه قرآن کریم. 34
گفتار دوم 37
ادله ولایت اب و جد از دیدگاه روایات و فقهاء امامیه. 37
1- قول اول: ولایت بر صغیرین قبل از بلوغ. 37
فرع: ولایت برصغیره ثبیه، مطلقه بیوه 40
2- قول دوم:  ولایت بر صغیرین  پس از بلوغ. 41

نفی اعتبار رضایت صغیرین 41
 

تفصیل بین دختر و پسر. 47
 

اعتبار رضایت صغیرین پس از بلوغ. 48
نتیجه. 55

قول سوم: ولایت بر صغیرین مجنونین 56
 

جنون عارض پس از بلوغ. 56
فرع: مجنونه، ثیّبه، مطلّقه، و بیوه 59

اعتبار رضایت پس از بهبودی 59
 

انتقال ولایت به دیگری. 60
قول اول: جواز انتقال ولایت. 60
قول دوم: تفصیل بین صغیر و مجنون. 62
قول سوم: جواز عدم انتقال ولایت. 62

ولایت حاکم. 64
1- موارد عضل 65
2- ولی کافر، دیوانه، غایب مرده باشد. 66

در موارد جنون منفصل 67
4ـ مولی علیه مبذّر باشد. 68
تذکر. 71
فصل سوم: بررسی آراء فقهاء امامیه در مسئله نکاح و طلاق صغیر و صغیره/72
اهمیت ازدواج. 73
آ راء و اقوال فقهاء امامیه در مسئله نکاح  و طلاق در صغیر و صغیره 75
گفتار اول: آراء و اقوال فقهاء امامیه در عقد صغیر و صغیره 76
فرع: صغیره ثبیه. 81
ادله و اقوال فقهاء امامیه در طلاق صغیر. 82
طلاق 82
حق طلاق 83
قول دوم: ادله و اقوال فقهاء امامیه در طلاق صغیر. 84
ادله عدم جواز طلاق ولی از صغیر. 86

اجماع. 86
 

استصحاب بقاء زوجیت. 86
 

عدم ثبوت ملازمه بین صحت نکاح و صحت طلاق 86
 

روایات. 87
فصل چهارم: شرایط ولایت اب و جد و موارد سقوط آن/90
گفتار اول: شرایط ولایت اب وجد بر صغیرین 91

اسلام. 92
ادله. 93

آیات. 93
 

روایات. 94
 

اجماع. 94
 

بلوغ. 95
 

عقل وهوشیاری 96
 

حریت. 98
 

عدالت. 99
 

مصلحت و عدم مفسده 100
گفتار دوم: مصلحت وعدم مفسده 101
اقوال علماء. 101

اصل 105
 

اجماع. 105
 

عمومات لاضرر. 106
 

نصوص 107
5- نفی ضرر و حرج. 109
6- روایات. 111
روایات دسته اول. 111
روایات دسته دوم. 112
7- نتیجه بحث. 114
1ـ صحت و ثبوت خیار برای دختر مطلقا 115
2ـ بطلان عقد. 115
3ـ تفصیل 115
معنای کفو چست؟. 116
1.اسلام. 117

ایمان. 117
 

دارایی 118
4- پاک دامنی 120
5- خوش اخلاقی 122
6- شرافت خانوادگی 122
9- حکم ازدواج با غیرکفو. 123
جمع بندی. 126
فهرست ماخذ و منابع. 127
 
} بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ { الحمد للّه رب العالمین و الصلوه و السلام على نبیّنا و آله الطیبین الطاهرین و لا سیّما بقیّه اللّه فی الأرضین و اللعنه الدائمه على أعدائه و أعدائهم أجمعین‏ الی یوم الدین.

مقدمه
 

 طرح تحقیق
 

بر اساس توحید ربوبی، ولایت تکوینی و تشریعی از آن خدا است و او است که بر تمام مخلوقات ولایت و استیلاء دارد یعنی همان طور که خداوند متعال، خالق و موجد موجودات است، مدبر و سرپرست آنها هم هست؛ در نهایت، این تدبیر و تربیت و اراده ی امور، در سایر موجودات غیر از انسان تکوینی است، اما تدبیر امور و هدایت انسان، علاوه بر هدایت تکوینی، تشریعی نیز می باشد؛ یعنی مجموعه قوانینی از طرف خداوند متعال برای انسان قرار داده شده که بر اساس آزادی و اختیار، عمل‌ می کند.
از طرفی دیگر، وظیفه ی هر مکتب تشریعی الهی، تنظیم امور مکلفین به نحوی است که سعادت افراد تضمین کند، که از جمله آنها، برنامه ای برای شروع زندگی مشترک و تشکیل نهاد مقدس خانواده و چگونگی انتخاب همسر است. ازدواج یکی از مهمترین ارکان زندگی بشر بلکه سبب تکامل و تناسل است.
حضرت رسول اکرمi می‌فرمایند«مَا بُنِیَ فِی الْإِسْلَامِ بِنَاءٌ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَعَزُّ مِنَ التَّزْوِیجِ.»[1] نزد خداوند متعال، هیچ بنایی در اسلام محبوت تر و عزیز تر از ازدواج بنا نشده است.
از اساسی و ابتدایی ترین نیازهای انسان، خواست جنسی است که از سوی ضامن تداوم نسل اوست و از سویی دیگر تنهایی او را درمان می­ کند و نیاز های عاطفی وی را پاسخ می‌دهد قرآن کریم برای ما نقل می‌کند که خداوند متعال بلافاصله پس از آفرینش حضرت آدمa همسرش حضرت حواc را آفرید تا مایه آرامش قلب و آسایش روان او باشد.[2]
حاصل پیوند زن و مرد نهاد خانواده است، اجتماعی کوچک اما بنیادین که زیر بنای اجتماع بزرگ بشری خواهد بود این فساد و صلاح خانواده ها است که موجب فساد یا صلاح جامعه  می‌شود.
پس از مدتی این جامعه کوچک دو نفر، اعضای جدیدی را می‌پزیرد، فرزندانی که در همین چهار چوب رشد می­ کنند، تربیت می شوند و آینده را رقم می­زنند، از این رو خانواده در همه مکاتب و دیدگاه ها، نقش مهمی را به عهده دارد، یک خانوداه موفق و استوار، غرایز طبیعی مرد و زن را سیراب می‌کند، آن دو را آماده پذیرش نقش های اجتماعی خویش می کند، هنجارهای روانی، شخصیتی و اخلاقی را در آنان ایجاد می‌کند و تقویت می‌کند، ریشه های گناه، فساد، دل پژ مردگی و نا امیدی را می خشکاند، نهال سبز تقوی، تهذیب، کمال و خدا جویی را غرس می‌کند، کودکانی سالم، با طراوت، با نشاط و آرام را به ثمر می‌آورد و. .
و در آن سو یک خانواده شکست خورده و نا استوار، خواسته های طبیعی را به عقده های سه کوفته تبدیل می‌کند، موجب درماندگی زن و مرد در روابط اجتماعی خویش می‌شود، ناهنجاری های روانی و اخلاقی را به وجود می‌آورد و گسترش می‌دهد، گناه می‌پرورد و فساد می‌آورد، افسردگی را موجب می‌شود و دل مردگی را در پی دارد، ریشه دین و باور را می‌سوزاند و اگر کودکی در این محیط به ثمر رسد، انسانی تحقیر شده، شکست خورده، نا آرام خواهد بود و . .
برای اینکه خانواده ای موفق باشد باید در نقطه آغازین و ابتدایی تشکیل آن دقت کرد زیرا، خشت اول چون نهد معمار کج
تا ثریا می رود دیوار کج
چگونه پسری لیاقت دامادی را دارد؟ کدامین دختر شائسته نشستن بر سفره پر برکت عقد است؟ بر چه اساس همسر را انتخاب کنیم و با کدامین میزان و قاعده همسران و یاور زندگی را بر گزینیم؟ چه کسی در این راه به عنوان مشاور بپذیریم؟ نقش پدر در ازدواج دختر چیست؟ آیا پدر و جد پدری ولایت و سرپرستی در ازدواج فرزندان صغیر دارد؟ آیا بعد از بلوغ رضایت فرزندان اعتبار دارد یا نه؟
این تحقیق به تبین ادله و نقد و بررسی آنها می‌پردازد.

ضرورت و اهداف تحقیق
 

با در نظر داشتن اهمیت و جایگاه تزویج در اسلام و تاکید قرآن کریم و روایات شریفه بر آن، مسلمانان در ممالک اسلامی در راستای اطاعت از دین مبین اسلام اقدام به تزویج صغار می نمانید، آنان این عمل را نگهدارنده از معصیت و گناه می‌پندارد لذا در سن کودکی فرزندان شان را به عقد دایم در آورده به زعم خویش آنان را از فضای مسموم موجود در جامعه محفوظ می‌دارند.
آنان با اقدام به این عمل، خودشان را نیز از دغدغه و اضطراب احتمالی درباره فرزندان آسوده خاطر می‌کنند.
چون پدر و جد پدری دارای ولایت بر صغار می‌باشند و عقد ولایی بر صغار نیز نافذ است لذا در اکثر جوامع اسلامی بخصوص در کشور اسلامی پاکستان بین مردم این گونه عقود مرسوم و رایج اند اما متأسفانه بعد از بلوغ در اکثر موارد به علت عدم هماهنگی در مراحل مختلف بین زوجین ناسازگاری بوجود می آید که این باعث عداوت بین خانواده ها شده و حتی منتهی به طلاق می‌گردد زن به دادگاه رسمی کشور متوسل شده، طلاق خلع گرفته، در جایی دیگر عقد نموده زندگی جدید را آغاز می‌کند در حالیکه مراجع تقلید این طلاق را جایز نمی دانند این امر برای آنان باعث سردرگمی و عسر و حرج میشود لذا برای نجات و رهایی از این مهلکه بایستی تاملی عمیق صورت گیرد و دیدگاه واقعی اسلام درباره عقد ولایی از منظر ادله شرعیه روشن گردد.