بدین منظور استفاده از راه­های مختلف همراه با مدیریت عملیاتی و اطلاعاتی با زمان و هزینه کم نیز می­طلبد تا کلیه الزامات خط تولید و مونتاژ، در یک زنجیره و در کوتاه­ترین زمان انتظار، در اختیار قرار گیرد(لی^[۹]، ۲۰۰۶). ضرورت این پروسه مهم و نتایج کار کارشناسی براین است که فناوری اطلاعات می ­تواند این نیازمندی­ها را محقق سازد، از این رو تحقیق حاضر با شناسائی عوامل مؤثر فناوری اطلاعات بر مدیریت زنجیره تأمین، در صدد تحلیل و اولویت­ بندی این عوامل بوده تا بتواند سامانه را بهبود و تا حد ممکن کاربردی نماید.

۱-۳ اهمیت و ضرورت تحقیق
مدیریت زنجیره تأمین چابک نه تنها به بررسی راه­های ترویج هزینه در سراسر کانال­های عرضه کالا و خدمات می ­پردازد، بلکه باید بین تقاضای روزافزون مشتریان برای ارائه خدمات به موقع و کارآمد موازنه ایجاد کرده و از تحولات سریعی که در عرصه فناوری اطلاعاتی و عملیاتی صورت می­گیرد نیز، غافل نباشد(فابل، ۲۰۰۸). به عبارتی، مدیریت کارآمد زنجیره تأمین به یک شرکت امکان می­دهد تا تولید و انتقال محصولات در کل مسیر تولید و توزیع را، از تامین مواد اولیه یا قطعات گرفته تا قراردادن محصول تمام­شده دراختیار مشتریان، هماهنگ سازد. فناوری­های پیشرفته چه از جنبه فرآیندهای سازمانی و چه از جهت ارتباطات، کلید مدیریت زنجیره تأمین امروزی هستند که با بهره گرفتن از این فناوری­ها می­توان موجودی انبار را به حداقل رساند و محصول را به موقع تحویل داد(آنگلس، ۲۰۰۹). در این راستا بکاربردن خردمندانه فناوری برای انتقال هدایت­شده اطلاعات به این معنی است که تولیدکنندگان می­توانند به حداقل­ها اکتفا کرده و فقط به تعداد مورد نیاز تولید و روانه انبار کنند و مرتباً جای خالی محصولات تحویل داده­ شده به مشتری را پر نماید. تحویل سریع و مطمئن این فایده را نیز دارد که موجودی انبار در با صرفه­ترین حد خود حفظ شود(اسلاتر، ۲۰۰۶). با گسترده­ شدن استفاده از فناوری­های پیشرفته، تبدیل شدن زنجیره تأمین به شبکه تأمین و با ورود بخش­های منابع و تهیه و تدارکات به اینترنت، لازم است شرکت­ها با مدیریت کارآمد اطلاعات را به کار برند. امروزه هیچ شرکتی نمی­تواند از مدیریت زنجیره تأمین چشم­پوشی کرده و انتظار بقا داشته باشد. از اینرو، اندیشه زنجیره تأمین به یک اندیشه رایج در همه شرکت­های عمده در سراسرجهان تبدیل شده است و اگر تا چند سال پیش، دسترسی به بازارهای جهانی فقط در اختیار بزرگترین و موفق­ترین شرکت­ها بود، امروزه به برکت وجود فناوری­های پیشرفته از جمله اینترنت، حتی کوچک­ترین شرکت­ها نیز می­توانند به بازارها و نمایشگاه­های اینترنتی وارد شده و کالای خود را با بهترین قیمت­ها و شرایط عرضه کنند(فابل، ۲۰۰۸). با توجه به محیط رقابتی امروز مدیریت زنجیره تأمین به عنوان یک عامل استراتژیک در موفقیت سازمان­ها شناخته شده است و می ­تواند اثرات مثبت و محسوسی بر فعالیت­های سازمان داشته باشد. تحولات روزافزون تکنولوژی، تغییر شرایط بازار، تغییر شیوه کسب وکار، انتظارات متفاوت ومتغیر مشتریان و…از عوامل موثر بر تغییر در زنجیره تأمین شده است(آکاروال، ۲۰۰۷). در این محیط تجاری، نوآوری در محصولات و فرآیندهای سازمانی به عنوان عاملی حساس و حیاتی در موفقیت شرکت­ها مطرح است. یکی از زمینه ­های نوآوری که مورد توجه و تمرکز بیشتر بوده است، اتخاذ فن­آوری اطلاعات است. فن­آوری­های اطلاعاتی جدید، این قابلیت را دارند که بر ساختار سازمانی، استراتژی شرکت، مبادله مکاتبات و ارتباطات، روش­های عملیاتی، روابط خریدار- عرضه­کننده و قدرت چانه­زنی تاثیر گذارد، همچنین این امکان را دارد که بهره­وری، انعطاف­پذیری و رقابت­پذیری سازمان را افزایش دهد(لی، ۲۰۰۶). با توجه به مطالب فوق در این پژوهش هدف، بررسی تأثیر توانایی­های فناوری اطلاعاتی و عملیاتی و مدیریتی در چابکی زنجیره­ی تأمین(مطالعه موردی صنایع لبنی شهر کرمانشاه) می­­باشد. با توجه به عنوان تحقیق و همچنین پیشینه­ی تحقیقات خارجی و داخلی نشان­دهنده این است که در بیشتر تحقیقات از متغیرهای مربوط به زنجیره تأمین و یا فن­آوری اطلاعات و یا استفاده شده است اما در این تحقیق نوآوری شامل تأثیر متغیرهای فن­آوری اطلاعاتی، عملیاتی و مدیریتی بر روی زنجیره­ی تأمین سنجیده می­ شود.
۱-۴ چارچوب مفهومی تحقیق
توانایی فناوری اطلاعات
یکپارچگی فناوری اطلاعات
انعطاف­پذیری فناوری اطلاعات
عملکرد شرکت
چابکی زنجیره تأمین
یکپارچگی زنجیره تأمین
توانایی عملیاتی
انعطاف­پذیری زنجیره تأمین
نقش و دیدگاه مدیریت ارشد
توانایی مدیریتی
توانایی کارکنان
(نگای و دیگران^[۱۰]، ۲۰۱۱)
۱-۵ اهداف تحقیق
۱-۵-۱ تعیین رابطه بین یکپارچگی فناوری اطلاعات و چابکی زنجیره تأمین.
۱-۵-۲ تعیین رابطه بین انعطاف­پذیری فناوری اطلاعات و چابکی زنجیره تأمین.
۱-۵-۳ تعیین رابطه بین یکپارچگی زنجیره تأمین و چابکی زنجیره تأمین.
۱-۵-۴ تعیین رابطه بین انعطاف­پذیری زنجیره تأمین و چابکی زنجیره تأمین.
۱-۵-۵ تعیین رابطه بین نقش و دیدگاه مدیریت ارشد و چابکی زنجیره تأمین.
۱-۵-۶ تعیین رابطه بین توانایی کارکنان و چابکی زنجیره تأمین.
۱-۵-۷ تعیین رابطه بین چابکی زنجیره تأمین و عملکرد شرکت.
۱-۶ فرضیه ‏های تحقیق:
۱-۶-۱ یکپارچگی فناوری اطلاعات بر چابکی زنجیره تأمین تأثیر مثبتی دارد.
۱-۶-۲ انعطاف­پذیری فناوری اطلاعات بر چابکی زنجیره تأمین تأثیر مثبتی دارد.
۱-۶-۳ یکپارچگی زنجیره تأمین بر چابکی زنجیره تأمین تأثیر مثبتی دارد.
۱-۶-۴ انعطاف­پذیری زنجیره تأمین بر چابکی زنجیره تأمین تأثیر مثبتی دارد.
۱-۶-۵ نقش و دیدگاه مدیریت ارشد بر چابکی زنجیره تأمین تأثیر مثبتی دارد.
۱-۶-۶ توانایی کارکنان بر چابکی زنجیره تأمین تأثیر مثبتی دارد.
۱-۶-۷ چابکی زنجیره تأمین بر عملکرد شرکت تأثیر مثبتی دارد.
۱-۷ قلمرو پژوهش
۱-۷-۱ قلمرو موضوعی
قلمرو موضوعی این پژوهش، بررسی تأثیر توانایی­های فناوری اطلاعاتی و عملیاتی و مدیریتی در چابکی زنجیره­ی تأمین می­باشد.
۱-۷-۲ قلمرو زمانی انجام پژوهش
قلمرو زمانی این پژوهش سال ۱۳۹۳ می­باشد.
۱-۷-۳ قلمرو مکانی پژوهش
قلمرو مکانی این پژوهش صنایع لبنی شهر کرمانشاه می­باشد.
۱-۸ تعاریف متغیرها
۱-۸-۱ تعاریف مفهومی:
۱-۸-۱-۱ فن­آوری اطلاعات:
فن­آوری مربوط به سخت­افزار و نرم­افزار کامپیوتر برای پردازش، ذخیره­سازی و انتقال اطلاعات است. فن­آوری اطلاعات علم و مهارت­ های همه­جانبه­ی محاسبات، ذخیره­سازی اطلاعات و ارتباطات است. مبحث جدیدی است که به سرعت رشد کرده و تغییرات بنیادی در دنیای کنونی ایجاد می­ کند­، این تغییرات ناشی از انجام روش­های تجاری جدید، ایجاد تنوعات و سرگرمی­های جدید و به وجود آوردن هنرهای جدید می­باشد(آنگلس، ۲۰۰۹). فن آوری اطلاعات به طراحی و استفاده از کامپیوتر و ارتباطات برای حل انواع مختلف مسایل مربوط می­ شود. بسیار جالب توجه است که کامپیوترهایی که در ۵ سال پیش تولید شدند، اکنون در تعداد زیادی از سازمان­های بزرگ استفاده می­شوند(اسلاتر، ۲۰۰۶).
۱-۸-۱-۲ زنجیره تأمین چابک:
زنجیره تأمین چابک زنجیره­ای است که مشتمل بر تمام فعالیت­های مرتبط با جریان تبدیل کالا از مرحله­ مواد خام تا تحویل به مصرف ­کننده­ نهایی و همچنین جریان­های اطلاعاتی مرتبط با توجه به زمان موجود(فابل، ۲۰۰۸).
۱-۸-۱-۳ چابکی:
حرکت سریع و قابلیت سازگاری سریع در پاسخ­گویی به تغییرات و حوادث پیش ­بینی­نشده، فرصت­های بازار و نیازهای مشتریان می­باشد(لی، ۲۰۰۶).
۱-۸-۲ تعاریف عملیاتی:
۱-۸-۲-۱ یکپارچگی فناوری اطلاعات:
فناوری اطلاعاتی مستقر در بین واحد­های سازمانی شرکت ما جهت تسهیل همکاری با شرکای تجاری زنجیره تأمین ما یکپارچه می­باشند.
شرکت ما می ­تواند به طور هماهنگی از طریق سیستم­های اطلاعاتی یکپارچه­شده با شرکای تجاری زنجیره تأمین­مان برنامه­ ریزی کند.
سیستم­های اطلاعاتی یکپارچه شده همکاری در بین شرکت ما و شرکای تجاری­مان را جهت برنامه­ ریزی و پیش ­بینی تقاضا تسهیل می­ کند.