اهمیت و ضرورت تحقیق .5
اهداف تحقیق .9
سؤالهای تحقیق.9
فرضیات تحقیق.9
فصل اول:کلیات10
مبحث اول:مفهوم شناسی اصلی و مرتبط10
1-1-پیشگیری:10
1-1-1-تعریف پیشگیری10
1-1-2-پیش نیازهای پیشگیری.11
1-2-پیشگیری از جرم .12
1-2-1- پیشگیری کیفری 14
1-2-2-پیشگیری غیر کیفری15

ز
1-3-پیشگیری وضعی15
1-4- جرائم رایانه ای27
1-4-1-تعریف جرائم رایانه ای.27
1-4-2-تاریخچه جرائم رایانه ای29
1-4-3- ویژگیهای مشترک جرائم رایانه ای .30
1-5- جاسوسی رایانه ای 33
مبحث دوم:پیشینه .38
1-6- تعریف جاسوسی در لغت و اصطلاح .38
1-7- بررسی سیر تصویب قانون جرائم رایانه ای با تاکید بر جرم جاسوسی رایانه ای45
مبحث سوم:مبانی 50
1-8- ضرورت پیشگیری از جرائم رایانه ای به خصوص جاسوسی رایانه ای.50
1-9- راهکارها .53
فصل دوم:پیشگیری وضعی از جاسوسی رایانه ای 55
2-1- قابلیتهای رایانه و اینترنت به عنوان بستر تمامی جرائم رایانه ای57
2-1-1- قابلیتهای سیستم های رایانه ای به عنوان بستر جرائم رایانه ای57
2-1-2– قابلیت اینترنت به عنوان ابزار جرائم رایانه ای60
مبحث اول:انواع و شیوه های جاسوسی رایانه ای .64
2-2-کپی کردن فایلها.64

ح
 
2-3- جاسوسی سنتی(شخصی و فنی) .64
 
2-3-1– جاسوسی شخصی سنتی 64
2-3-2– جاسوسی فنی سنتی65
2-4- برداشت از طریق فرکانس.65
2-5-استفاده از سیستم های مخابراتی.65
مبحث دوم: نحوه پیگشیری از جاسوسی رایانه ای.66
2-6 : امنیت رایانه اولین مانع در جلوگیری از جرم جاسوسی رایانه ای66
2-7-تدابیر نظارتی 68
2-8- تدابیر صدور مجوز.69
فصل سوم : پیشگیری وضعی از جاسوسی اینترنتی 70
مبحث اول:انواع و شیوه های جاسوسی اینترنتی 70
3-1–بررسی ایمیل های شخصی و مشاهده دقیق عملکرد کاربران70
3-2- نصب نرم افزار.72
3-2-1-تولد نرم افزار جاسوسی74
3-2-2-انواع نرم افزار جاسوسی.75
مبحث دوم: نحوه پیشگیری از جاسوسی اینترنتی.77
3-3- تدابیرمحدودکننده یا سلب‎کننده دسترس.77
3-4- ابزارهای ناشنا‎س‎کننده و رمزگذاری78
3-5- استفاده از ابزارهای رمز کننده.79

ط
3-6-احتیاط در مقابل نصب نرم افزارها79
3-7- استفاده از فایروال 79
3-7-1-فیلتر کردن بسته ها .80
3-7-2-سرویس proxy80
3-7-3-تفتیش stateful80
3-8-انواع فایروال.81
3-8-1-فایروالهای سخت افزاری.81
3-8-2-فایروالهای نرم افزاری81
3-8-3-تنظم فایروال82
نتیجه گیری 83
پیشنهادات.87

ی
منابع و مآخذ 88
 
چکیده:
جاسوسان رایانه ای در ابتدا خائنینی بودند که یا با شرکت خود مشکل داشتند و یا برای کسب پول و یا موقعیت بهتر اقدام به همکاری و جاسوسی می نمودند، بعدها دلالان نرم افزار هم به جاسوسان رایانه ای اضافه شدند ، هکرها هم یکی دیگر از جاسوسان اینترنتی هستد ، البته این تخصص هکرهاست که آنها را برای همکاری با جاسوسان رایانه ای مناسب می گرداند و خود هکرها و هک کردن جرم مجزائی است. در خصوص مقابله با این جرم با توجه به مشکلات بسیاری که فراروی تدابیر کیفری وجود دارد سیاست پیشگیری از وقوع ، مناسب‌ترین تدبیر سیاست جنایی است که در این میان پیشگیری وضعی یکی از اقدامات مهم محسوب می‎شود ، پیشگیری وضعی در برگیرنده مجموعه اقدامات و تدابیر غیر کیفری است که از طریق از بین بردن یا کاهش فرصتهای مناسب برای وقوع جرم و نامناسب جلوه دادن شرایط و موقعیت پیش جنائی ، از ارتکاب جرم جلو گیری میکند.
پژوهش حاضر با هدف بررسی پیشگیری وضعی از جاسوسی رایانه ای انجام شده است ، روش استفاده شده در این پژوهش کتابخانه ای است ، یافته های پژوهش نشان داد که پیشگیری وضعی مهمترین راه مقابله با جاسوسی رایانه ای است ، نتایج همچنین نشان داد که بین جاسوسی از طریق کامپیوتر با جاسوسی از طریق اینترنت تفاوت وجود دارد و جاسوسی از طریق اینترنت به مراتب آسان تر از جاسوسی از طریق کامپیوتر است ، همچنین نتایج نشان داد که امنیت کامپیوتر اولین مانع در جلوگیری از جاسوسی کامپیوتری است.
کلید واژه ها:پیشگیری وضعی ، جاسوسی رایانه ای، جرائم رایانه ای
 
مقدمه:
دو فناوری در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش تعیین‎کننده‎ای به عهده داشته‎اند که عبارت‌اند از: رایانه (Computer) و مخابرات (Telecommunication). هدف از اختراع رایانه‎، تسریع و تسهیل پردازش اطلاعات بود که به خوبی به ثمر نشست و مخابرات نیز به عنوان مهم‎ترین ابزار ارتباطی، در نشر این اطلاعات پردازش‎ شده نقش بسزایی ایفا کرده است.
از حدود نیم‎قرن اخیر، به تدریج با کشف قابلیتهای شگرف ناشی از تلفیق این دو فناوری،‌ انقلابی در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات رقم خورد. اوج این انقلاب را می‎توان در ظهور شبکه‎های اطلاع‎رسانی رایانه‎ای جهانی دانست که از دهه نود میلادی به بعد، تحولی بنیادین را در این حوزه رقم زده‎اند. این شبکه‎ها که خود از بسیاری سیستم های رایانه‎ای متصل به یکدیگر تشکیل شده‎اند، به مدد فناوریهای پیشرفته مخابراتی با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و فضایی با ویژگیهای کاملاً متمایز از دنیای فیزیکی به وجود آورده‎اند که عده‎ای آن را فضای مجازی[1] نامیده‌اند و عده‎ای هم عنوان فضای سایبر[2]   را برای آن برگزیده‎اند.
اما ناگفته پیداست که فضای سایبر همانند دیگر عناصر زندگی اجتماعی، از گزند یک پدیده بسیار انعطاف‎ پذیر و لاینفک از اجتماع به نام جرم در امان نمانده است. به طور کلی، آنچه امروز تحت عنوان جرم سایبر[3] قرار می‎گیرد، دو طیف از جرائم است: گروه اول جرائمی هستند که نظایر آنها در دنیای فیزیکی نیز وجود دارد و فضای سایبر بدون تغییر ارکان مجرمانه‎شان، با امکاناتی که در اختیار مجرمان قرار می‎دهد،‌ ارتکابشان را تسهیل می‎کند. جرائم تحت شمول این حوزه بسیار گسترده‌اند و از جرائم علیه امنیت ملی و حتی بین‎المللی نظیر اقدامات تروریستی گرفته تا جرائم علیه اموال و اشخاص را در برمی‎گیرند نمونه‌ای از این طیف، تشویش اذهان عمومی از طریق سایبر است، اما طیف دیگر جرائم سایبر، به سوء استفاده‎های منحصر از این فضا مربوط می‎شود که امکان ارتکاب آنها در فضای فیزیکی میسر نیست، جرائمی نظیر دسترسی غیرمجاز به داده‎‏ها یا سیستم ها یا پخش برنامه‎های مخرب نظیر ویروسها که جز در فضای سایبر قابلیت ارتکاب ندارند و به همین دلیل به آنها جرائم سایبری محض1 نیز گفته می‎شود.
 
بیان مسأله :
در میان جرائم رایانه ای ، جاسوسی رایانه ای یکی از جرائم خطرناک در سطح ملی و بلکه بین المللی محسوب میشود.
خطر امنیتی که این جرم برای امنیت ملی کشور و اقتدار و حاکمیت دولت دارد ، آنها را مجبور به برخورد سرسختانه با این جرم نموده است ، مهمترین هدف در جاسوسی ، کسب اطلاعات و اسرار اطلاعاتی سازمانها، به ویژه سازمانهای دولتی است ، اینترنت که بزرگترین غول اطلاعاتی قرن به شمار میرود، قابلیت سوء استفاده از اطلاعات را بالا برده است ، اینترنت به واسطه ارتباط دهی زنده و آنلاین و فراگیر میتواند فرصتی برای نفوذ جاسوسان در جهت کسب جدیدترین اطلاعات باشد.
اینترنت با وجود نکات مثبت ، جنبه های منفی زیادی دارد و برخلاف آنچه که گفته میشود اینترنت عامل تبلور آزادی شخصی و دموکراسی فرد در گروه است ، در بسیاری از موارد انسان را به دام سازمانهای جاسوسی می اندازد  لذا اصطلاح دهکده جهانی این بار از طریق اینترنت به منصه ظهور رسیده و باعث شده تا بسیاری از افراد در ملتهای فقیر و دچار چالشهای سیاسی ، ناخواسته به وطنشان خیانت کنند.
در 20سال گذشته جذب مزدور به صورت مستقیم صورت میگرفت ، اما در حال حاضر چنین اشخاصی آماده اند و میتوان به طور غیر مستقیم با افراد به تبادل نظر پرداخت و اسرار و اطلاعاتشان