چکیده:

 

در محیط رقابتی امروز، ارزیابی مناسب عملکرد شرکت­ها، نه تنها برای سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان موضوعی مهم و حیاتی می­باشد بلکه برای خود شرکت­ها نیز از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. همچنین ارزیابی عملکرد و تعیین میزان رقابت‌پذیری شرکت­ها به توسعه صنعت مربوطه نیز کمک می‌کند. هدف از این پژوهش ارزیابی عملکرد مالی و رتبه­بندی شرکت‌های فعال در صنعت لیزینگ می‌باشد. برای انجام این پژوهش از 5 شاخص میزان درآمد، بازده حقوق صاحبان سهام، سود هر سهم، هزینه تأمین مالی منابع لیزینگ و نسبت بدهی استفاده شده است که این شاخص‌ها بر اساس مطالعات پیشین، نظر خبرگان و در نهایت انجام آزمون آماری انتخاب گردیدند و پس از جمع‌آوری صورت‌های مالی شرکت‌های لیزینگ، مقدار هر شاخص محاسبه‌شده و در مدل­های مربوطه قرار گرفته است. از دو مدل DEA و AHP/DEA تقاطعی برای تعیین کارایی شرکت­ها و رتبه­بندی آنها استفاده شده است. جامعه این پژوهش شامل کلیه شرکت­های لیزینگ دارای مجوز از بانک مرکزی در بازه زمانی سال‌های 1387 تا 1391 می­باشد. پس از انجام محاسبات لازم، کارایی کل شرکت­ها تعیین شد و در هر سال رتبه­بندی کاملی انجام شد و نتیجه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بررسی نشان می‌دهد که مدل AHP/DEA تقاطعی نسبت به مدل DEA کلاسیک می‌تواند رتبه­بندی کامل­تری را در خصوص واحدهای مورد بررسی ارائه دهد و در نهایت شرکت­های مورد بررسی می­توانند با مراجعه به نتایج پژوهش حاضر جایگاه خود در صنعت لیزینگ را تشخیص داده و به نقاط قوت و ضعف خود پی ببرند، به علاوه شرکت­های لیزینگ ناکارا می­توانند با بررسی وضعیت شرکت­های لیزینگ کارا نسبت به بهبود شاخص­های عملکردی و ارتقاء کارایی خود اقدام کنند. از طرف دیگر سهامداران می­توانند سهام شرکتی را که طی سال­های مورد بررسی عملکرد بهتری داشته است را خریداری کنند.

 

واژگان کلیدی: ارزیابی عملکرد، کارایی، لیزینگ، روش تحلیل پوششی داده­ ها، روش AHP/DEA تقاطعی

 

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                                صفحه

 

فصل اول کلیات تحقیق: 1

 

1-1    مقدمه 2

 

1-2    بیان مسئله 3

 

1-3    اهمیت و ضرورت تحقیق 4

 

1-4    هدف‌های تحقیق 6

 

1-5    سؤال‌های تحقیق 6

 

1-6    روش‌شناسی تحقیق 7

 

1-7    جامعه آماری 7

 

1-8    ابزارهای گردآوری (داده‌ها) اطلاعات 7

 

1-9    قلمرو تحقیق 7

 

1-10                                               تعریف عملیاتی واژگان کلیدی تحقیق 8

 

1-11 جمع بندی 11

 

1-12 چهارچوب کلی پژوهش 12

 

فصل دوم مروری بر ادبیات تحقیق: 13

 

2-1 مقدمه 14

 

2-2 ارزیابی عملکرد 14

 

2-2-1 تعریف ارزیابی عملکرد 14

 

2-2-2 تاریخچه ارزیابی 16

 

2-2-3 اهمیت و ضرورت ارزیابی عملکرد 17

 

2-2-4 دیدگاه‌های سنتی و نوین در ارزیابی عملکرد 19

 

2-2-5 فرآیند ارزیابی عملکرد 21

 

2-2-6 مدلها و الگوهای سیستم ارزیابی عملکرد 24

 

2-3 لیزینگ 31

 

2-3-1 تشریح مختصر عملیات لیزینگ در ایران 31

 

2-3-2 تاریخچه لیزینگ در ایران 33

 

2-3-3 انواع روش‌های لیزینگ 34

 

2-3-4 مزایای تأمین مالی از شرکت‌های لیزینگ در مقایسه با بانکها 39

 

2-3-5 مزایای لیزینگ 40

 

2-3-6 نقش لیزینگ در توسعه اقتصادی کشورها 41

 

2-3-7 انواع شرکت‌های لیزینگ از نظر نوع مالکیت 42

 

2-3-8 منابع مالی شرکت‌های لیزینگ 43

 

2-3-9 شیوه محاسباتی اقساط ماهیانه در شرکت‌های لیزینگ 44

 

2-3-10 محدودیت‌های معاملاتی و محاسباتی شرکت‌های لیزینگ 45

 

2-4 تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) 46

 

2-4-1 دو مشخصه اساسی برای الگوی (DEA) 47

 

2-4-2 مزایای روش DEA 48

 

2-4-3  محدودیت های الگوی (DEA) در مقایسه با سایر الگوها 49

 

2-4-4 رابطه تعداد ورودیها و خروجی ها  با تعداد DMUها 49

 

2-5 رویکرد AHP/DEA برای رتبه‌بندی واحدهای تصمیم گیرنده 50

 

2-6. روش AHP/DEA تقاطعی برای رتبه بندی واحدهای تصمیم گیرنده 53

 

2-7 پیشینه تحقیق 55

 

2-8 جمع بندی 72

 

فصل سوم روش تحقیق: 73

 

3-1 مقدمه 74

 

3-2 روش‌شناسی تحقیق 75

 

3-3 مدل مفهومی تحقیق 76

 

3-4 جمعیت آماری و نمونه پژوهش 78