۲-۴-۲-۷٫ فرهنگ ایثار و شهادت و تقویت بنیه علمی

وجود روحیه ایثار و شهادت در یک جامعه در ابعاد مختلف در پیشرفت کشور تأثیرگذار است. یکی از این ابعاد، پیشرفت علمی است. وجود چنین روحیه ای در ملت ما سبب تقویت زیر ساخت های علمی کشور شد. در واقع اگر مقاومت و ایثار شهدا نبود، کشور ما همچنان در چنگال بیگانگان قرار داشت و هیچ گونه فرصت و زمینه ای برای پیشرفت در کشور وجود نداشت و در واقع بیگانگان با نفوذ خود در کشور ما، فرصت هر گونه پیشرفت علمی را از ما می گرفتند. در نتیجه با وجود چنین روحیه ای ملت ایران توانست کشور را به استقلال و آزادی برساند که در پی آن فرصت های گوناگون برای پیشرفت علمی کشور فراهم آمد (برگرفته از بیانات در اجتماع بزرگ زائران و مجاوران حضرت علی بن موسی الرضا(ع)، ۲:۱۳۸۸).

شکل شماره ۲- ۲٫ فرهنگ ایثار و شهادت در اندیشه مقام معظم رهبری

۲-۴-۳٫ فرهنگ ایثار و شهادت از نگاه استاد شهید مطهری

۲-۴-۳-۱٫ شهادت، نوعی هجرت به سوی خدا

شهید مطهری، شهادت را نوعی هجرت به سوی خدا می‌داند. ایشان در این زمینه معتقدند :

هر کسی که کاملاً آماده است قلبش را هدیه کند، حاضر است با من هم آواز باشد و مانند من که هدیه ام خون قلبم است در این راه چنین هدیه ای برای خدای خودش بفرستد، چنین آمادگی دارد، آماده یک مهاجرت باشد و آماده یک کوچ و رحلت باشد که من صبح زود کوچ خواهم کرد (شهرویی، ۱۳۸۵: ۲۹۰).

شهید مطهری، جهاد را به عنوان مقدمه شهادت مورد تمجید قرار داده و افراد را در آثار خود به جهاد در راه خدا دعوت می‌کند. و در این زمینه به خطبه ۲۷ نهج البلاغه اشاره می‌کند : آن که از جهاد به دلیل بی میلی و بی رغبتی روی بگرداند، خداوند جامه ذلت بر تن او می پوشاند و او را لگد کوب حقارت می گرداند و حجاب ها و پرده ها روی بصیرت او قرار می‌دهد و بینش را را از او سلب می‌کند و به سختی ها و شدائد گرفتار می‌گردد و از رعایت انصاف درباره اش محروم می شود (مطهری، ۱۳۷۸: ۷۳).

۲-۴-۳-۲٫ مفهوم شناسی شهادت

از منظر شهید مطهری مرگی که شهادت است با سایر انواع مرگ متفاوت است. وی برای مرگ انواع مختلفی متصور است که عبارت است از مرگ طبیعی، مرگی که پای یک جنایت در میان است، و مرگی که شهادت است. مرگی شهادت است که انسان با توجه به خطرات احتمالی یا ظنی یا یقینی فقط به خاطر هدفی مقدس و انسانی و به تعبیر قرآن فی سبیل الله از آن استقبال می‌کند.

شهادت دو رکن دارد : یکی این که در راه خدا و فی سبیل الله باشد و هدف، مقدس باشد و انسان بخواهد جان خود را فدای هدف نماید. دیگر این که آگاهانه صورت گرفته باشد. معمولاً ‌در مورد شهادت، جنایت هم هست یعنی عملی که از جهت انتسابش به مقتول، شهادت است و از جهت انتسابش به قاتل، جنایت و پلیدی است. شهادت به حکم این که عملی آگاهانه و اختیاری است و در راه هدفی مقدس و از هر گونه انگیزه خود گرایانه، منزه و مبراست تحسین انگیز و افتخار آمیز است و عملی قهرمانانه تلقی می شود. میان انواع مرگ و میرها تنها این نوع از مرگ است که از حیات و زندگی برتر و مقدس تر و عظیم تر و فخیم تر است (مطهری، ۱۳۷۸: ۷۲ ـ ۷۰).

۲-۴-۳-۳٫ جنبه‌های اجتماعی ایثار و شهادت

شهید مطهری صرفاً به جنبه‌های فردی ایثار و شهادت توجه نمی کند، بلکه ایشان به عنوان یکی از تولید کنندگان گفتمان فرهنگ ایثار و شهادت می کوشد تا جنبه‌های اجتماعی ایثار و شهادت و ارتباط ایثارگر، شهید و جامعه را نیز بررسی کند. در واقع ایثار و شهادت از نظر اجتماعی یعنی از آن نظر که به جامعه تعلق دارد، پدیده ای است که در زمینه ای خاص و به دنبال رویدادهایی رخ می‌دهد و به دنبال خود رویدادهایی می آورد نیز باید سنجید.

عکس العملی که جامعه ‌در مورد ایثارگران و شهیدان نشان می‌دهد به خود ایثارگر و شهید تعلق ندارد. یعنی صرفاً ناظر ‌به این جهت نیست که برای شخص شهید یا ایثارگر موفقیت یا شکستی رخ داده است. عکس العمل جامعه مربوط است ‌به این که مردم جامعه نسبت به وجهه شهید و ایثارگر، چه موضع گیری داشته باشند و نسبت به جبهه های مخالف ایثار و شهادت چه موضع گیری داشته باشند؟ رابطه شهید با جامعه اش دو رابطه است : یکی رابطه اش با مردمی که اگر زنده و باقی بود از وجودش بهره مند می شدند و فعلاً از فیض وجودش محروم مانده اند. و دیگر رابطه اش با کسانی که زمینه فساد و تباهی را فراهم کرده‌اند و شهید به مبارزه با آن ها برخاسته و در دست آن ها شهید شده است. بدیهی است که از نظر پیروان شهید که از فیض بهره مندی از حیات او بی بهره مانده اند، شهادت شهید تأثرآور است. آن که بر شهادت شهید اظهار تأثر می‌کند در حقیقت به نوعی بر خود می گرید و ناله می‌کند. اما از نظر زمینه ای که ایثار و شهادت در آن زمینه صورت می‌گیرد، ایثار و شهادت یک امر مطلوب است (مطهری، ۱۳۷۸: ۹۸).

۲-۴-۳-۴٫ مقام شهید

شهید مطهری بالاترین درجات و مراتب انسانی را برای شهید در نظر می‌گیرد، به طوری که قداست شهید را که می توان از احکام مختلف فقهی مانند لباس یا عدم غسل و کفن او فهمید و به همین عالی ترین درجه شهید نسبت داد. از نظر اسلام هر کس به مقام درجه شهادت نائل آید که اسلام با معیارهای خاص خودش او را شهید بشناسد، یعنی واقعاً در راه هدف های عالی اسلامی به انگیزه برقراری ارزش های واقعی بشری کشته شود، به یکی از عالی ترین درجات و مراتبی که یک انسان ممکن است در سیر صعودی خود نائل شود، نائل می‌گردد. از نوع تعبیر و برداشت قرآن درباره شهدا و از تعبیراتی که از احادیث و روایات اسلامی در این زمینه وارد شده است، می توان منطق اسلام را شناخت و علت قرابت یافتن این کلمه را در عرف مسلمانان دریافت (مطهری، ۱۳۷۸: ۶۳).

۲-۴-۳-۵٫ منطق شهید

شهید منطق ویژه ای دارد. منطق شهید را با منطق افراد معمولی نمی شود سنجید. شهید را نمی شود در منطق افراد معمولی گنجاند؛ منطق او بالاتر است، منطقی است آمیخته با منطق عشق از یک طرف و منطق اصلاح و مصلح از طرف دیگر. یعنی دو منطق را اگر با یکدیگر ترکیب کنید، منطق یک مصلح دلسوخته برای اجتماع خودش و منطق یک عارف عاشق لقای پروردگار خودش و به تعبیر دیگر اگر شور یک عارف عاشق پروردگار را با منطق یک نفر مصلح با همدیگر ترکیب کنید، از آن ها منطق شهید در می‌آید. منطق شهید منطق سوختن و روشن کردن است. منطق حل شدن و جذب شدن در جامعه برای احیای جامعه است. منطق دمیدن روح به اندام مرده ارزش های انسانی است. منطق حماسه آفرینی است (شهرویی، ۱۳۸۵: ۱۱۶).

۲-۴-۳-۶٫ تربت شهید

۶-۳روش نمونه گیری

با توجه به اینکه حجم یا اندازه اکثر جامعه های تحقیق بزرگ است ، ‌بنابرین‏ اندازه گیری ویژگی مورد بررسی برای تک تک اعضای جامعه ضروری نمی باشد. انتخاب و اندازه گیری نمونه ای از جامعه و برآورد ‌در مورد کل جامعه بر اساس یافته های نمونه کافی است. نمونه عبارت است از زیر مجموعه ای از کل جامعه که انتخاب می شود و معرف آن می‌باشد )دلاور، ۱۳۸۰ به نقل از پرندی، ۱۳۸۸).

پژوهش پیش رو به دنبال بررسی تأثیر خصوصیات مشتریان بر رفتار خرید اینترنتی بوده است. از این رو، دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت دانشگاه آزادکرمانشاه که به دلیل جوانی و سطح دانش بالای خود، آشنایی و تجربه بیشتری در زمینه خرید اینترنتی دارند، جامعه آماری این پژوهش را شکل می‌دهند. این جامعه متشکل از دانشجویانی است که در مقطع کارشناسی ارشددر سال ۹۲-۹۳ تحصیل می‌کنند. بر ای تعیین نمونه از روش نمونه گیری احتمالی از نوع نمونه های تصادفی ساده استفاده شده است.

۷-۳ ابزار گردآوری

۱-۷-۳ مطالعات کتابخانه ای:

در این مرحله برای کسب داده های ثانویه داده های که قبلا تولید شده و در منابع موجود قابل دسترسی است لز روش کتابخانه ای استفاده شده است به ویژه ‌در مورد گفتار دوم که ادبیات موضوعی پژوهش را شامل می شود، این امر نمایان است. تلاش پژوهشگر در تهیه ی گفتار دوم بر این بود که از کتاب ها و مقاله های چاپ شده از سال ۲۰۰۰ به بعد و مجله های معتبر علمی استفاده شود. فهرست کامل آن ها در منابع آورده شده است.

۲-۷-۳مصاحبه:

یکی از متداول ترین ابزارهای جمع‌ آوری داده است که ویژگی‌های متمایز از سایر روش ها دارد. مصاحبه انعطاف پذیر بوده و با موقعیت های فردی و مکانی قابل انطباق است. با بهره گرفتن از مصاحبه می توان ارزیابی عمیق تری نسبت به ادراک، نگرش و علایق آزمودنی دست یافت.

۳-۷-۳پژوهش های می‌دانی :

در این قسمت برای کسب داده های اولیه برای تجزیه و تحلیل، از پرسش نامه استفاده شده است.

۸-۳ روایی و پایایی

۱-۸-۳ پایایی

پایایی یک وسیله ی اندازه گیری به دقت آن اشاره دارد. یعنی اگر صفت مورد نظر را تحت شرایط مشابه دوباره اندازه گیری کنیم نتایج حاصل مشابه و قابل اعتماد باشد در این پژوهش برای افزایش اعتبار پرسشنامه، پس از تنظیم اولیه ی آن، به صورت مقدماتی و آزمایشی بین چند کارشناس توزیع و مورد نقد قرار گرفت که پس از اعمال نظرات آن ها دوباره توسط چند صاحبنظر مورد بازنگری نهایی قرار گرفت از سویی،در این پژوهش به منظور ضریب پایایی پرسشنامه، از روش آلفای کرونباخ و با بهره گرفتن از نرم افزار spss₂₀ اندازه گیری استفاده شده است. همبستگی آلفای کرونباخ، یک مقدار بین صفر و یک می‌باشد. در صورتی یک پرسشنامه پایاست که مقدار آلفای کرونباخ بزرگتر از مقدار ۰٫۷ باشد و هرچه این مقدار به عدد ۱ نزدیک تر باشد پرسشنامه از پایایی بالاتری برخوردار می‌باشد که فرمول آن عبارت است:

S²) j – ۱)(۱-∑S² j ⁄ j ⁄ )= α

j: تعدادزیر مجموعه سوالات پرسشنامه

S² j : واریانس زیر آزمون j ام

S²: واریانس کل آزمون

در پایایی ‌به این سوال پاسخ داده می شود که آیا اندازه گیری مکرر در شرایط مشابه نتایج همسانی به دست می‌آید یا خیر ؟ روش های مختلفی برای سنجش پایایی وجود دارد. پایایی پرسشنامه تحقیق ۰٫۸۵ به دست آمد که نتیجه حاکی از آن است که پرسشنامه از پایایی بالایی برخوردار است.

۲-۸-۳روایی ( اعتبار )

ابزاری دارای روایی است که برای اندازه گیری آنچه که مورد نظر است، مناسب باشد. در تعریف مدرن، روایی عبارت است از توافق بین نمره ی آزمون ابزار اندازه گیری با صفتی که آزمون برای اندازه گیری آن ساخته شده است. مفهوم اعتبار ‌به این پرسش پاسخ می‌دهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می سنجد به عبارتی دیگر آیا نتایج تحقیق پاسخگوی سوال های تحقیق است. بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه گیری نمی توان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت. روش های مختلفی برای بررسی اعتبار وسیله اندازه گیری وجود دارد، در بررسی روایی ابتدا هر پرسشنامه به تأیید صاحب نظران امر و اساتید رسیده است.

فصل چهارم

تجزیه‌و تحلیل داده ­ها

۱-۴ مقدمه

داده های جمع‌ آوری شده اعداد و ارقامی بدون معنی می‌باشند که از آمار برای معنی دار کردن آن ها به منظور تحقق اهداف پژوهش ها و تحقیقات کمک گرفته می شود. تجزیه و تحلیل اطلاعات به ‌عنوان بخشی از فرایند روش تحقیق علمی یکی از پایه های ا صلی هر مطالعه و پژوهش به شمار می رود که به وسیله آن کلیه فعالیت های تحقیقی تا رسیدن به یک نتیجه، کنترل و هدایت می‌شوند. به عبارتی در این بخش، پژوهشگر برای پاسخ گویی به مسأله تدوین شده و یا تصمیم گیری ‌در مورد رد یا تأیید فرضیه یا فرضیاتی که برای تحقیق در نظر گرفته است از روش های مختلف تجزیه و تحلیل استفاده می‌کند. لذا ذکر این نکته ضروری است که تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده به تنهایی برای یافتن پاسخ پرسش های پژوهش کافی نیست، تعبیر و تفسیر این داده ها نیز لازم است. ابتدا باید داده ها را تجزیه و تحلیل نمود و سپس نتایج این تجزیه و تحلیل را مورد تعبیر و تفسیر قرار داد. اطلاعات لازم برای تحقیق حاضر از پرسشنامه ای که اعتبار آن مورد آزمون قرارگرفته بود، جمع‌ آوری شد. این اطلاعات در محیط نرم افزاری spssبا اعمال آزمون های آماری مناسب با توجه به فرضیات تحقیق، تجزیه و تحلیل گردید و در این فصل نتایج گردآوری شده و تجزیه و تحلیل های صورت گرفته داده ها بر مبنای استنباط آماری و به کمک فنون آماری مناسب، به منظور تأیید یا رد فرضیه تحقیق ارائه می شود.

۴-۲- آمار توصیفی

۴-۲-۱- توصیف ویژگی‌های جمعیت شناختی

۴-۲-۱-۱- جنسیت

تعداد نمونه اماری در پژوهش ۲۵۰ نفر است که از این تعداد ‌بر اساس نمودار بالا تعداد زنان پاسخ دهنده ۱۳۰ نفر و مردان ۱۲۰ نفر هستند.

بر اساس جدول ۴-۱ بیشترین آمار از بین نمونه آماری را زنان تشکیل می‌دهند (۵۲ درصد). این ویژگی در نمودار ۴-۱ توصیف‌شده است.

۴-۲-۱-۲- سن

بر اساس جدول ۴-۲ بیشترین آمار از بین پاسخ‌دهندگان را افراد رده سنی ۲۵ تا ۳۵ سال تشکیل می‌دهند (۴۸ درصد) و کمترین آن‌ ها کمتر از ۲۵ سال سن داشتند (۲۰ درصد). این ویژگی در نمودار ۴-۲ توصیف شده است.

۴-۲-۱-۳- تحصیلات

بر اساس جدول ۴-۳ بیشترین آمار از بین نمونه آماری را افراد با مدرک فوق لیسانس رشته مدیریت اجرایی تشکیل می‌دهند (۶۷ درصد) و کمترین(۳۳ درصد) فوق‌لیسانس در رشته گرایش های (بازرگانی، حقوق، …) می‌باشند. این ویژگی در نمودار ۴-۳ توصیف شده است.

1. 1. Agrowal & Porosad ↑

1. 1. Peterson & et al ↑

1. 1. Mcknight & Kretz mann ↑

۳-۲ انواع حسابرسی

حسابرسی را میتوان بر مبناهای مختلف طبقه بندی نمود (سلیمانی،۱۳۷۹، ۱۱- ۹ )^۱:

1. 1. بر اساس محتوا

1. 1. بر اساس چگونگی انجام کار

1. 1. بر اساس تابعیت سازمانی

1. بر اساس دلیل ارجاع کار

۱-۳-۲ انواع حسابرسی از نظر محتوا

الف- حسابرسی صورت های مالی

حسابرسی صورت های مالی^[۳۲]۲ فرایند رسیدگی بی طرفانه و موشکافانه به اسناد و دیگر شواهد پشتوانه صورت های مالی که از داخل یا خارج واحد مورد رسیدگی گردآوری می شود به منظور اطمینان یافتن از درستی گزاره های صریح یا ضمنی مدیریت و دستیابی به مبنایی معقول برای ارائه نظر حرفه ای درباره ی این که صورت های مالی به طور مطلوب ارائه شده است و از تمام جنبه‌های با اهمیت با اصول پذیرفته شده حسابداری انطباق دارد.

ب- حسابرسی جامع

حسابرسی جامع^[۳۳]۳ فرایند رسیدگی همه جانبه ( شامل کنترل های داخلی حسابداری و اداری، امور مالی و اداری، مدیریت و عملیات) با دامنه ای به مراتب گسترده تر از حسابرسی صورت های مالی به تمام یا بخشی از فعالیت های مدیریت ( یا یک واحد عملیاتی از سازمان ) به منظور ارزیابی عملکرد آن از لحاظ توجیه اقتصادی ، کارایی و اثر بخشی می‌باشد.

برای اجرای حسابرسی جامع عموماً از ‌گروه‌های رسیدگی مرکب از تحلیل گران سیستم، مهندسان، متخصصان تحقیق در عملیات، متخصصان مدیریت و سایر تخصص های حرفه ای استفاده می شود.

در گذشته این وظیفه به عهده حسابرسان داخلی واگذار می شد ولی اکنون از حسابداران حرفه ای به شکل قابل ملاحظه ای استفاده می شود. جنبه‌های گوناگون حسابرسی جامع به شرح زیر است :

– حسابرسی رعایت

حسابرسی رعایت^[۳۴] فرایند رسیدگی به منظور اطمینان یافتن از رعایت قوانین و مقررات مربوط، شرایط و مفاد قراردادها، رویه ها و روش های مقرر و نظایر آن؛ مانند رسیدگی ممیز مالیاتی به منظور تشخیص رعایت قوانین مالیاتی یا حسابرسی مراکز خدمات کامپیوتری به منظور تشخیص رعایت سیستم کنترل داخلی آن می‌باشد. حسابرسی رعایت اغلب در دستگاه های دولتی متداول است.

– حسابرسی عملیاتی

حسابرسی عملیاتی^[۳۵] فرایند رسیدگی جامع ( ساختار سازمانی ، سیاست ها و روش ها، سیستم ها و روش های مورد عمل و چگونگی استفاده از منابع انسانی ، مالی و … ) به یک فعالیت یا قسمت عملیاتی خاص واحد اقتصادی به منظور ارزیابی عملکرد آن در مقایسه با هدف های تعیین شده توسط مدیریت می‌باشد. حسابرسی عملیاتی بیشتر با کارایی و توجیه اقتصادی عملیات مدیریت ارتباط دارد و اثر بخشی برنامه های اجرا شده توسط مدیریت را مورد توجه قرار نمی دهد. به حسابرسی عملیاتی، حسابرسی مدیریت نیز گویند.

– حسابرسی برنامه

حسابرسی برنامه^[۳۶] فرایند رسیدگی به فعالیت های مدیریت به منظور ارزیابی اثربخشی ‌و کارایی برنامه های اجرا شده توسط مدیریت می‌باشد .

– حسابرسی داخلی

حسابرسی داخلی^[۳۷] فرایند بررسی وارزیابی مستقل عملیات حسابداری وسایر کنترل های مربوط به فعالیت های واحد اقتصادی توسط کارکنان آن واحد می‌باشد.

برای حصول اطمینان از بیطرفی حسابرسان داخلی در بررسی ارزیابی هایشان، حسابرسان داخلی باید از استقلال ودانش و تجربه حرفه ای دارا باشند. دستیابی به هدف های حسابرسی داخلی متضمن آن است که حسابرس داخلی، نتایج کار خود را به بالاترین رده ممکن مدیریت، همانند هیئت مدیره، مدیر عامل و دیگر سطوح مدیریت ارشد واحد اقتصادی گزارش کند تا از دسترسی حسابرسان به کلیه قسمت ها ‌و مدارک واحد اقتصادی، اطمینان حاصل شود و پیشنهاد های اصلاحی آنان، مورد توجه رؤسای قسمت ها قرارگیرد .

۲-۳-۲ انواع حسابرسی از لحاظ چگونگی انجام کار

الف – حسابرسی مستمر

حسابرسی مستمر^[۳۸] ، حسابرسی صورت های مالی است که رسیدگی های تفصیلی آن به طور دایمی درطول سال مالی واحد مورد رسیدگی یا در فصول زمانی کوتاه (برای مثال، به طور ماهیانه) انجام می پذیرد و هدف آن، کشف واصلاح اشتباهات و عملکردهای نامناسب، پیش از پایان سال مالی و همچنین ، کاهش حجم کار حسابرسی، پیش از پایان سال مالی است.

ب – حسابرسی ضمنی

آن گروه از روش های رسیدگی که در طول سال مورد رسیدگی و پیش از تاریخ ترازنامه، اجرا می شود. هدف آن، تسهیل در صدور به موقع گزارش حسابرسان ، توزیع یکنواخت کارهای حسابرسی در طول سال و پیشگیری از تراکم کارها در یک مقطع خاص از سال است.

درانگلستان،حسابرسی صورت های مالی نیمسال را حسابرسی ضمنی می‌گویند. در آمریکا، حسابرسی صورت های مالی سه ماهه، شش ماهه و نه ماهه را حسابرسی ضمنی می‌گویند. در ایران، مطالعه و ارزیابی سیستم کنترل داخلی را در طول سال مورد رسیدگی، حسابرسی ضمنی^[۳۹] می‌گویند که ناشی از برداشتی است نادرست. ‌به این نوع حسابرسی، حسابرسی میان دوره ای ‌نیز گفته می شود.

ج – حسابرسی نهایی

حسابرسی نهایی^[۴۰] فرایند حسابرسی صورت های مالی سالانه است که رسیدگی های تفصیلی آن درتاریخی نزدیک به تاریخ ترازنامه یا پس از آن، شروع می شود و در پایان کار حسابرسی، گزارش حسابرسی نسبت به آن صورت ها، صادر می‌گردد.

۳-۳-۲ انواع حسابرسی از لحاظ تابعیت زمانی

الف – حسابرسی مستقل

این نوع حسابرسی(حسابرسی مستقل^[۴۱]) توسط افرادی مستقل از شرکت صورت می‌گیرد که کارکنان واحد مورد رسیدگی نمی باشند و انتخاب آن ها به عهده واحد مورد رسیدگی نیست.

ب – حسابرسی داخلی

معمولاً این نوع حسابرسی در مؤسسات بزرگ مشاهده می شود. این حسابرسان از ارکان مؤسسات مورد حسابرسی هستند و در چارت سازمانی مؤسسه تعریف شده اند و حدود و وظایف و اختیارات آن در مؤسسه روشن است.

۴-۳-۲ انواع حسابرسی از لحاظ دلیل ارجاع کار

الف – حسابرسی الزامی – مانند حسابرسی شرکت های سهامی عام مطابق مقررات بورس اوراق بهادار.

ب – حسابرسی اختیاری – در چنین حالتی انجام حسابرسی یک کنترل اختیاری است و می‌تواند توسط صاحبان سهام مورد درخواست واقع نشود.

ج – حسابرسی ویژه – نوعی خاص از حسابرسی ، حسابرسی ویژه است که موضوعی مشخص و از پیش تعیین شده را مورد بررسی قرار می‌دهد و ممکن است به درخواست صاحبان سهام مؤسسه مورد رسیدگی و یا غیر ازآن صورت پذیرد. از جمله مواردی که در این نوع حسابرسی مورد بررسی قرار می‌گیرد عبارت است از:

– کشف تقلب و سوء استفاده کارکنان یا مدیریت در شرکت

– مطابقت صورت های مالی با قراردادهای منعقد

۴-۲ اهداف حسابرسی

۲-۱-۱۱٫مدل‌های نوآوری

یکی از ابتدایی ترین مدل های ارائه شده توسط نایت (۱۹۶۷) پیشنهاد شد.وی چهار نوع نوآوری را پیشنهاد نمود که عبارتند از:

۱٫ نوآوری محصول یا خدمات:به ارائه محصول یا خدمات جدید اشاره دارد.

۲٫ نوآوری فرایند تولید: به تغییرات در نحوه انجام امور و پیشرفت های فناوری اشاره دارد.

۳٫ نوآوری ساختار سازمانی: به قدرت ارتباط سازمان، سیستم های ارتباطی یا سیستم های پاداش رسمی اشاره دارد.

۴٫ نوآوری افراد: به تغییرات کارکنان در سازمان که شامل تغییرات در سطح کارکنان، پرسنل، قوانین کار، فرهنگ و رفتار می‌باشد، اشاره دارد.شکل ۲-۲ مدل نوآوری نایت را نشان می‌دهد.

شکل۲-۲-“مدل نوآوری نایت”، منبع: مجله رشد فناوری، سال هفتم، شماره ۲۸

مطابق شکل۲-۳ کوپر^[۶۰] (۱۹۹۸) مدل چندبعدی از نوآوری ارائه داد که انواع نوآوری را در سه بعد دودویی طبقه بندی نمود که شامل:

تدریجی / بنیادین

* محصول / فرایند؛

* فناوری/ اداری؛

فناوری / اداری

* تدریجی/ بنیادین می‌باشد.

محصول / فرایند

شکل۲-۳-“مدل نوآوری کوپر”، منبع: مجله رشد فناوری، سال هفتم، شماره ۲۸

۲-۱-۱۲٫تفاوت خلاقیت و نوآوری

خلاقیت لازمه نوآوری است و تحقق نوجویی وابسته به خلاقیت است. اگرچه در عمل نمی توان این دو را از هم متمایز ساخت ولی می توان تصور کرد که خلاقیت، بستر رشد و ‌پیدایی نوآوری است ( الوانی، ۱۳۷۲: ۲۹۸ ).

خلاقیت، پیدایی و تولید یک اندیشه و فکر نو است، در حالی که نوآوری، عملی ساختن آن اندیشه و فکر است. از خلاقیت تا نوآوری غالباً راهی طولانی در پیش است و تا اندیشه‌ای نو به صورت محصول یا خدمتی جدید درآید زمانی طولانی می گذرد و تلاش‌ها و کوشش‌های بسیار به عمل می‌آید (الوانی ،۱۳۷۸ : ۲۲۳-۲۲۴) .

خلاقیت عبارت از خلق ایده های جدیدی است که مفید و کاربردی هستند و نوآوری نتیجه خلاقیت و استفاده مؤثر از ایده هایی است که بیشتر بر تولید یا خدمات تأکید دارند. در واقع نوآوری ویژگی اصلی کارآفرینی و خلاقیت هسته اصلی فعالیت های کارآفرینانه به شمار می‌آید(پرداختچی و شفیع زاده، ۱۳۸۵: ۶۹).

خلاقیت بیشتر یک فعالیت فکری و ذهنی است و نوآوری بیشتر جنبه عملی دارد و در حقیقت محصول نهایی عمل خلاقیت است(پایدار و همکاران،۱۳۸۷: ۶۶).

حسن پور و رستمی(۱۳۸۹) در مقاله ای اشاره می‌کنند که نوآوری به کارگیری اندیشه‌های جدید ناشی از خلاقیت است که می‌تواند به صورت یک محصول جدید، خدمت جدید یا راه حل جدید انجام کارها باشد، شاید به جرئت بتوان گفت که جامع ترین تعریف خلاقیت توسط گیلفورد، دانشمند آمریکایی عرضه شده است، او خلاقیت را با تفکر واگرا (دست یافتن به رهیافت های جدید برای مسائل) در مقابل تفکر همگرا (دست یافتن به پاسخ) مترادف دانسته است. افرادی که تفکر واگرا دارند در فکر و عمل خود با دیگران تفاوت دارند و از عرف و عادت دور شده، روش های خلاق و جدید را به کار می‌برند. برعکس کسانی که از این خصوصیت برخودار نیستند، تفکر همگرا دارند و در فکر و عمل خود، از عرف و عادت پیروی می‌کنند. پس تفکر واگرا یعنی دور شدن از یک نقطه مشترک که همان رسم و سنت و عرف اجتماع است و تفکر همگرا یعنی نزدیک شدن به آن نقطه.

کاریلسکی(۱۹۸۰) معتقد است که خلاقیت عبارت است از گرایش برای یافتن راه حلهای مختلف، روش حل مسئله و نیز نشان دادن انعطاف پذیری و تفکر واگرا.نوآوری عبارت است از ایجاد روش‌ها، محصولات، بازار و یا سازمان جدید.

دیویس(۱۹۶۹) می‌گوید خلاقیت اشاره به آوردن چیزی جدید به مرحله وجود دارد، در حالی که نوآوری دلالت به آوردن چیزی جدید به مرحله استفاده دارد.همچنین رزنفلد و سروو(۱۹۹۰) ماهیت خلاقیت یا اختراع را از نوآوری به وسیله معادله زیر تفکیک کردند:

نوآوری= مفهوم + اختراع + خلاقیت

نوآوری عبارت است از علمی و کاربردی ساختن افکار و اندیشه‌های نو که ناشی از خلاقیت باشد.

رابینز(۱۹۹۱) می‌گوید در خلاقیت، اطلاعات به دست می‌آید و در نوآوری،‌ آن اطلاعات به صورت های گوناگون عرضه می شود(پایدار و همکاران،۱۳۸۷: ۸۰).

کیو^[۶۱] (۱۹۹۵) خلاقیت را فرایند انجام یک کار جدید و نوآوری را فرایند یک کار متفاوت تعریف ‌کرده‌است.

پروچسکا^[۶۲] (۲۰۰۲) درباره تفاوت خلاقیت و نوآوری معتقد است که خلاقیت، فرایند نوآوری محسوب می شود، ایده ها و تکنیک های جدید به عنوان راه حلهایی مورد استفاده قرار می گیرند تا بتوانند مشکلات شناخته شده را حل کنند.نوآوری، فرایند اجرا است، شناسایی منابع موجود از طریق دانش و تبدیل آن به شکل جدیدی از سود مندی و ارزش برای مشتری.

لویت^[۶۳] می‌گوید:” خلاقیت، فکر کردن به چیزهای جدید است و نوآوری انجام آن می‌باشد.” (پرداختچی و شفیع زاده، ۱۳۸۵: ۶۹).

شیلان^[۶۴] نوآوری را در رأس تجارت های نوین قرار می‌دهد و بیان می‌کند که :” نوآوری شریان حیاتی هر سازمانی است”. شیلان تأکید می‌کند که: “بدون نوآوری نه تنها رشدی صورت نمی گیرد، بلکه ناگزیر مرگ تدریجی آغاز می‌گردد”.نوآوری نوعا شامل خلاقیت می‌گردد، اما معادل با آن نیست: نوآوری شامل عملی نمودن ایده های خلاق برای ایجاد برخی تفاوت های خاص و ملموس در حوزه ای است که نوآوری در آن روی می‌دهد. به عنوان مثال آمابیل و همکاران(۱۹۹۶) پیشنهاد می‌کنند که: ” تمام نوآوری ها از ایده های خلاق آغاز می‌شوند.ما نوآوری را به صورت اجرای موفقیت آمیز ایده های خلاق در سازمان تعریف می‌کنیم.از این منظر، خلاقیت فردی و گروهی، نقطه آغاز نوآوری است که اولی شرط لازم و نه کافی برای دومی به شمار می‌آید”.

۲-۱-۱۳٫نوآوری سازمانی

الوانی معتقد است که در این عصر برای بقا و پیشرفت باید جریان نوآوری در سازمان را تداوم بخشید تا از رکود و نابودی ممانعت شود.شرط بقا در دنیای متلاطم کسب و کار، توجه به تحولات محیطی، نوآوری و درک ابعاد گوناگون ایجاد نوآوری در کسب و کار است.نوآوری را می توان تغییری بدیع دانست که بر اساس اندیشه‌های جدید و بدون سابقه ایجاد شده است.‌بنابرین‏ نوآوری نوعی تغییر است، اما هر تغییری نوآوری نیست.

نوآوری سازمانی در واقع اشاره به نوآوری کالا یا خدمات دارد و تأکید آن بر روی توسعه و نوآوری در فناوری است. نوآوری شامل توسعه کالای نو، پیشرفت، بهبود در کالاها، شیوه ها و روندهای نو برای تولید می‌باشد.نوسازی خویشتن نیز به معنی تغییر سازمان ها از طریق نوسازی ایده های کلیدی است. این مورد دارای اشارات ضمن سازمانی و استراتژیک بوده و شامل تعریف مجدد مفهوم فعالیت اقتصادی، سازماندهی مجدد و معرفی تغییرات در سطح سیستم به منظور افزایش نوآوری است. این چنین سازمان هایی با قدرت پذیرش ریسک و جسارت، همچنین با ابتکاری که دارند بیشتر می کوشند پیشرو باشند تا دنباله رو(شاه حسینی و کاوسی، ۱۳۸۸ :۴۳).

دفت معتقد است که هر سازمانی بسته به ساختار خود، خلاقیت را به نوعی نهادینه می‌کند:

۱. دوایر خلاق: در بسیاری از سازمان‌ها مسئله ابتکار عمل و خلاقیت به واحدهایی واگذار شده است که آن ها را دوایر خلاق می‌نامند. دوایر ستادی، مانند: تحقیق و توسعه، طراحی، مهندسی و تجزیه و تحلیل سیستم ها، راه های جدیدی را ارائه می‌دهند که سایر دوایر سازمانی باید آن‌ ها را به کار بندند.

۴٫ شخص: نام تجاری شخص بر یک یا تعداد معدودی شخص متمرکز است؛ در اینجا برندینگ مرتبط با شخصیت است.

۵٫ واقعه(رخداد): وقایع نیز نام تجاری هستند، خواه آن‌ ها کنسرت‌های راک، بازی‌های المپیک، یا پرتاب فضاپیما و… باشند. برندهای واقعه شدیداًً با تجربه افراد حاضر، در حیرت یا لذت بردن از موسیقی در شاهکارهای بشری مرتبط هستند. برند محصول، خدمت و دیگر نام‌های تجاری، قدرت برند واقعه را تصدیق می‌کنند(سبزعلی، ۱۳۸۸، ص ۶۲).

۶٫ جغرافیا: مکان‌هایی از جهان نیز خصوصیات عمده ای دارند که به عنوان صفات اختصاصی مشاهده می‌شوند و ‌بنابرین‏ آن مکان‌ها نیز برند دارند. این مکان‌ها از کشورها تا ایالت‌ها تا خیابان‌ها و ساختمان‌ها متغیرند. برای مثال، شهرها ممکن است نام‌های تجاری غیر رسمی از قبیل خطرناک، ایمن، فرهنگی، یا آرام بودن را در بر داشته باشند(سبزعلی، ۱۳۸۸، ص ۶۲).

۲-۱-۸- نقش نام تجاری در فروش و بازاریابی

«کوین کلر»^[۲۲] توصیه مشهور بازاریابی را بر زبان می‌راند: «از دفتر بیرون بروید، سرشماری کنید، مصاحبه کنید، با مصرف‌کننده ارتباط مستقیم برقرار کنید». «کلر» با طرح «شخصیت‌شناسی» برند، در تشریح آن می‌گوید: «شخصیت برند؛ یعنی چقدر برند تهاجمی است و برای افراد چه اهمیتی دارد». در طرح‌واره «کوین کلر»، برندهای قوی و موفق دارای دو وجه شاخص انسانی هستند: قلب و عقل. برندهای قوی و موفق قادرند قلب و عقل مردم یا مصرف‌کنندگان را تحت تأثیر خود قرار دهند. «دکتر اریک اشتالر»^[۲۳] از آلمان، مؤلف کتاب «رهبری برند» معتقد است که: «در بازار شلوغ امروز، احمق‌ها روی قیمت رقابت می‌کنند، اما برندگان حقیقی بر روی ارزش پایدار در ذهن مشتری رقابت می‌کنند». «اشتالر» همچنین به مثال تاریخی «فروید» اشاره می‌کند: «یک کوه یخ شناور دارای لایه زیرین است که بسیار بزرگ‌تر از یخ شناور است، با این تفاوت که بخش پنهان کوه یخ قابل رؤیت نیست، اما اهمیت آن به مراتب بیش از بخش آشکار کوه یخ است. وی در تشریح مثالش می‌افزاید: «بخش ظاهری برند، لوگو، نام برند و تبلیغات است، اما اهمیت آن به اندازه همان سطح مشهود کوه یخ شناور است. ضروری است که توجه و تمرکز بنگاه‌ها و مؤسسات به بخش‌های مهم و البته پنهان برند معطوف شود»(حسینی، ۱۳۹۲، ص۶۸).

۲-۱-۹- وضعیت برندها در ایران

در ایران هیچ نهاد یا انجمنی متولی برندسازی نیست و مدیران ایرانی درصدد به وجود آوردن آن از راه تبلیغات هستند؛ در حالی که تبلیغات یکی از زیرشاخه‌های برندسازی است نه مبنای ایجاد آن. متأسفانه در ایران مالکیت‌های ملموس بیشتر مورد توجه مدیران است و بانک‌های کشور فقط بر اساس دارایی‌های ملموس به کارفرمایان وام می‌دهند. باید ادبیات برند در کشور توسعه یابد. نداشتن مالکیت معنوی برند در ایران از دیگر معضلاتی است که باید در جهت ایجاد آن، تلاش کرد. در کشور ما هنوز مشخص نگردیده که کدام ارگان دولتی مسئولیت تدوین استراتژی برند را بر عهده دارد. مهم‌ترین چالش توسعه برند در ایران نبود استراتژی منظم و دقیق در زمینه برند است، که باید برای آن برنامه‌ریزی کرد(خلقی،۱۳۹۱، ص۶۵).

۲-۱-۱۰- برند خودرو

امروزه حدود هشتصد میلیون خودرو در جهان وجود دارد که تا سال ۲۰۳۰، دو برابر خواهد شد. حجم پول در گردش این صنعت بالغ بر ۱۱۰۰ میلیارد دلار و حدود یک ششم تجارت جهانی است. در اوایل قرن بیستم، حدود ۲۷۰ شرکت خودروسازی در دنیا وجود داشت. طی دهه اخیر، بسیاری از شرکت‌های خودروسازی با یکدیگر جوینت شده‌اند و شاهدیم که تنها هفت گروه بزرگ و سه گروه کوچک‌تر در این صنعت فعال هستند. در بین خودروسازان جهان تنها تویوتا به جای خرید برند توانست برندهای جدیدی تولید کند و خودروهای ارزان قیمت و با کیفیت مناسب را به بازار عرضه کند. در یک بازار بسیار پیچیده و در مواجهه با محصولاتی که از نظر کلیه جوانب برابر هستند، مصرف‌کنندگان بیشتر برند مورد تأیید را به شرکت‌های با محصولات متنوع و با قیمت پایین ترجیح می‌دهند. وفاداری مشتریان به شرکت‌هایی با برند مورد تأیید و نام‌های آشنا بیشتر است. مشتریان موجود وسیله‌ای برای تبلیغ نام تجاری و اطمینان دادن به مشتریان جدید هستند. شرکت‌های با نام تجاری قوی در ورود به بازار جدید نیز موفق‌تر هستند. مرسدس بنز آنقدر در زمینه مهندسی قوی است که وقتی وارد بازار خودروهای سرعتی و ورزشی شد، خودرو کلاس M آن بر بازار حکم‌فرمایی می‌کند(بلالی و همکاران،۱۳۹۱، ص ۲).

۲-۱-۱۱- اهمیت برند داخلی

اصولاً در زمینه انتخاب بین محصولات داخلی و خارجی، عوامل شناختی شامل کیفیت، قیمت، میزان دسترسی و خدمات پس از فروش، می‌تواند سبب گرایش به محصولات داخلی شود. عواملی مانند مخالفت هنجاری و اخلاقی با خرید محصولات خارجی به دلیل حس علاقه و وفاداری به میهن، از دسته عوامل عاطفی هستند که ممکن است موجب ترجیح محصولات داخلی به خارجی شوند. مصرف کنندگان دسته اخیر معتقدند که خرید اجناس خارجی تأثیر منفی بر اقتصاد ملی کشور می‌گذارند؛ پس خرید این دسته از محصولات برخلاف حس میهن‌دوستی است و خریداران، این محصولات را مسئول بیکاری هم‌وطنانی می‌دانند که در اثر رقابت بین‌المللی شغل خود را از دست داده‌اند. گرایش به مصرف کالای داخلی که اولین بار با عنوان «ملی‌گرایی مصرفی» توسط «شیمپ» و «شارما»^[۲۴](۱۳۷۸) مطرح شد، می‌تواند عوامل شناختی را نیز تحت تأثیر خود قرار دهد. به عبارت دیگر، سبب می‌شود مصرف‌کنندگان ملی‌گرا محصولات داخلی را از لحاظ جنبه‌های شناختی مطلوب‌تر از محصولات خارجی ارزیابی کنند و در مقایسه با مصرف‌کنندگان فاقد احساسات ملی‌گرایانه، به خرید بیشتر محصولات داخلی روی آورند. در کشور ما، حمایت از تولید و مصرف کالاهای داخلی همواره در اولویت سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و بازرگانی بوده است، تا آنجا که دولت در مصوبه کارگروه حمایت از تولید در سال‌های ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ خرید کالاهای خارجی را که مشابه آن در کشور وجود دارد، ممنوع اعلام کرد. علاوه بر احساس ملی‌گرایی مصرفی، تصویر و درک و نگرش مثبت به مارک مطلوب، عامل بسیار مهمی بر وفاداری به محصول است. مشتریان باید مارک و محصول مورد نظر را دوست داشته باشند تا وفاداری به آن گسترش یابد. در برخی تحقیقات، عوامل وفاداری مشتمل بر قیمت، کیفیت، مد(طرح و زیبایی)، محیط فروشگاه، ترویج و نام تجاری(برند) معرفی شده‌اند(کشکر و همکاران، ۱۳۹۲، ص۱۱۹).

۲-۱-۱۲- ارزش ویژه برند