عنوان:
 

بررسی مقایسه ای احکام نکاح از دیدگاه قرآن کریم وکتاب مقدس(عهدین)
 

استاد راهنما:
 

دکتر علی پورجواهری
 

استاد مشاور:
 

دکتر محمدباقر عامری­نیا

فهرست مطالب

عنوان
صفحه
چکیده
فصل اول: کلیات
مقدمه
1- کلیات
1-1- بیان مسأله
1-2- سؤال تحقیق
1-3- فرضیه های تحقیق
1-4- سوابق مربوط
1-5- اهداف تحقیق
1-6- روش تحقیق
1-7- نوآوری تحقیق
1-8- دشواری های تحقیق
1-9- فصول تحقیق
1-10- کتاب مقدس
1-11- قرآن کریم
1-11-1- تاریخچه قرآن کریم
1-11-2- تقسیمات قرآن کریم
1-11-3- اسامی قرآن کریم
1-11-4- اسامی سوره­های قرآن کریم
 
1
 
 
3
4
4
5
5
5
6
7
7
7
8
8
11
11
12
12
12
 
فصل دوم: مفهوم شناسی
2-1- نکاح
2-2- صداق
2-3- نفقه
2-4- محارم
2-5- نشوز
2-6- بکارت
2-7- خطبه (خواستگاری)
2-8- ربیب و ربیبه
 
 
14
15
16
17
18
18
19
19
فصل سوم: بررسی احکام نکاح در تورات
3-1- تعریف نکاح در عهد قدیم
3-2- اهمیت نکاح در عهد قدیم
3-3- اهداف نکاح در عهد قدیم
3-4- معیار انتخاب همسر در عهد قدیم
3-5- فلسفه ممنوعیت نکاح با بیگانگان در عهد قدیم
3-6- رضایت زن در نکاح از دیدگاه تورات
3-7- سن نکاح در عهد قدیم
3-8- نکاح با محارم در عهد قدیم
3-9- فلسفه حکمت مهریه
3-10- مهریه ونفقه در عهد قدیم
3-10-1- مهریه درعهد قدیم
3-10-2- نفقه درعهد قدیم
3-11- چند همسری در عهد قدیم
3-12- مراسم عقد وخواستگاری در یهود
3-13- بکارت در عهد قدیم
3-14- تحریم ایام نکاح در عهد قدیم
3-15- ربیب وربیبه
3-16- خلاصه فصل
 
 
21
21
23
23
25
28
29
30
34
34
34
36
36
40
41
41
42
42
فصل چهارم: بررسی احکام نکاح در عهد جدید
4-1- تعریف نکاح در مسیحیت
4-2- اهمیت نکاح در عهد جدید
4-2-1 تجرد در عهد جدید
4-3- اهداف نکاح در مسیحیت
4-4- نکاح با بیگانگان در عهد جدید
4-5- فلسفه ممنوعیت نکاح با بیگانگان در مسیحیت
4-6- رضایت زن در نکاح از دیدگاه عهد جدید
4-7- سن نکاح در عهد جدید
4-8- نکاح با محارم در عهد جدید
4-9- مهریه ونفقه در عهد جدید
4-9-1- مهریه در عهد جدید
4-9-2- نفقه در عهد جدید
4-10- چند همسری در عهد جدید
4-11- مراسم عقد وخواستگاری در عهد جدید
4-12- بکارت در عهد جدید
4-13- خلاصه فصل
 
 
44
46
49
50
50
51
54
54
54
55
55
56
56
57
60
61
فصل پنجم: بررسی احکام نکاح در قرآن کریم           
5-1- طرح بحث
5-2- اهمیت نکاح در قرآن
5-3- اهداف نکاح در قرآن
5-4- معیار انتخاب همسر در قرآن
5-5- رضایت زن در نکاح از دیدگاه قرآن
5-6- سن نکاح در اسلام
5-7- نکاح با محارم در قرآن
5-8- مهریه ونفقه در قرآن
5-8-1- مهریه در قرآن
5-8-2- نفقه در قرآن
5-8-3- میزان نفقه
5-9- چند همسری در قرآن
5-10- خواستگاری در قرآن
5-11- تحریم ایام نکاح درقرآن
5-12- نشوز در قرآن
5-2-1- نشوز زن
5-12-2- نشوز مرد
5-13- ربیب وربیبه
5-14- خلاصه فصل
 
 
63
64
67
69
70
74
74
78
78
83
87
87
90
91
92
92
93
94
95
فصل ششم: نتیجه گیری بحث
6-1- وجوه اشتراک اسلام و مسیحیت و یهودیت در نکاح
6-2- وجوه افتراق اسلام و مسیحیت و یهودیت در نکاح
 
 
98
99
 فهرست منابع
 چکیده انگلیسی
 
103
 
107
 
چکیده
بررسی مقایسه ای احکام نکاح از دیدگاه قرآن کریم وکتاب مقدس(عهدین)
به وسیله­ی:
صاحبه یاورپیرا
   ازدواج پدیده ای است که ماهیت آن در بیشتر ادیان الهی مشترک است.
یکی از بهترین راه های شناسایی این پدیده، مطالعه فرانگر وبررسی آن در محمل های گوناگون است. و یکی از ابعاد مؤثر وحائزاهمیت آن بررسی تطبیقی و مقایسه ی احکام نکاح در سه آیین آسمانی یهود، مسیحیت و اسلام است. که این پایان نامه عهده دار آن گردیده است.
بررسی وجوه اشتراک وافتراق احکام نکاح بر اساس کتاب مقدس وقرآن کریم، اصلی ترین هدفی است که مد نظر می باشد در این راستا مهمترین یافته های پژوهش عبارتند از: عدم توصیه به نکاح از منظر عهد جدید که عکس نظرعهد قدیم و قرآن کریم می باشد، اتفاق نظر قرآن کریم و کتاب مقدس(عهدین) در موضوع پرداخت مهریه ونفقه، شرطیت رضایت زوجه درازدواج از منظر قرآن کریم و عدم شرطیت آن از منظر عهد قدیم.
مسأله ازدواج امری است که قرآن وعهدین هرکدام به نوعی به آن توجه دارند اما اهمیت این مسئله در میان یهودیان بیشتر بدان جهت بوده که آنان پیوسته آرزوی ازدیاد تکثیر نسل خویش را داشتند از طرفی در عهد جدید ازدواج اهمیتی نداشته وبه مسائل مربوط به ازدواج چندان توجهی نشده است اما قرآن کریم با توجه به اینکه یکی از مهمترین راه های مبارزه با فحشا، ازدواج وارضاء غریزه جنسی از راه مشروع است به ازدواج اهمیت می دهد همچنین قرآن کریم به ازدیاد نسل هم توجه دارد.
در زمینه ازدواج با محارم در کتاب مقدس(عهدین) ازدواج با بعضی افراد به صراحت تحریم شده از جمله “خواهر، زن برادر، زن پدر و.” و یا زناشویی با همخون گناه شمرده شده، حتی با ازدواج دختر عمو و پسرعمو ها مخالفت شده، اما قرآن کریم ازدواج با محارم اعم از نسبی وسببی را صریحاً تحریم کرده است.
یهودیان ازدواج با غیر یهودی را منع می کنند زیرا آنها معتقد اند که یک همسر غیر یهودی قادر نیست به یک فرزند یهودی کمک کند تا سرنوشت ونقش اساسی خود را که گسترش یهود وزنده نگهداشتن میراث یهود است ایفاء نماید. دو نظریه در باره ازدواج با غیر همکیش بین مسیحیان وجود دارد ولی طبق یک نظریه ازدواج با غیر همکیش باطل وطبق نظریه دیگر صحیح است.
واژه کلیدی: قرآن، عهدین، زن، ازدواج، خانواده
مقدمه
نکاح به معنای عقد زناشویی می­باشد؛ سپس برای جماع استعاره شده است.
یکی از شاهکارهای خلقت مرد و زن که از تدبیرهای حکیمانه خالق هستی به شمار می­رود، جاذبه و کششی است که بین زن و مرد وجود دارد. زمانی که این جذب و انجذاب در پیوند ازدواج ظهور پیدا می­ کند، منشأ تکالیف وحقوق برای هر یک از زن ومرد می شود و خدا زن و مرد را آرام جان یکدیگرآفریده، و مهر و محبت هر یک را در دل دیگری قرار داده است.
با توجه به اهمیت مطالعه تطبیقی موضوع نکاح، این مسأله از سه دیدگاه «تورات، انجیل و قرآن کریم» مورد بررسی قرار گرفته که در قالب کلیات، مفاهیم و احکام نکاح به بیان تفاوت­ها وشباهت­ها پرداخته شده است.
قبل ازتوصیف وتبیین فلسفه وبیان اهمیت واهداف نکاح در قرآن وعهدین(تورات،انجیل) توجه به این نکته ضرورت دارد:
 در این بررسی به نظریه ودیدگاه­های دینی «یهودیت، مسیحیت و اسلام» در خصوص نکاح براساس کتب مقدس یعنی عهد قدیم و عهد جدید و قرآن کریم پرداخته می­شود و به فرهنگ رایج و آداب و رسوم متداول (که منشأ دینی ندارد)در بین«یهودیان، مسیحیان و مسلمانان» درازدواج توجه نمی­ شود به بیان دیگر، آنچه در این نوشتار ملاحظه می­شود، فرهنگ رایج و آداب و رسوم بومی و اجتماعی متداول و مرسوم در جامعه­ی «یهودی، مسیحی و اسلام» نیست؛ بلکه آموزه­های برگرفته از منابع اصیل و متون قابل استنادی می­باشد که این متون با هم مقایسه می­شوند.
 
1- کلیات

بیان مسأله
ازدواج یک سنت الهی و یک میل فطری است که قبل از تشریع، به حکم طبیعت در وجود انسان قرارداده شده است؛ به طوری که نه تنها انسان بلکه همه­ی موجودات بطور غریزی تمایل به این مسأله داشته و آن را در رأس اهداف زندگی خود قرار می­ دهند. این مسأله در مورد انسان شکل ویژه­ای به خود می­گیرد، زیرا انسان دارای شعور و آگاهی است و از طرفی دارای میل جنسی و قوه­ی شهوانی است، پس به شکل مطلوب­تر درصدد تأمین این نیاز طبیعی بر می­آید، به این صورت که مانند سایر ابعاد نیازی خود، ازدواج او هم بر اساس قواعد و ضوابطی صورت می­گیرد.
البته سنت ازدواج گرچه امری اولاً طبیعی و ثانیاً عمومی است، اما در جوامع و فرهنگ­های مختلف دارای شرایط و قواعد متفاوتی می­باشد که عمدتاً ریشه در اعتقادات و باورهای آن مردم دارد. با توجه به الهی بودن سه دین«یهود، مسیحیت، اسلام» و وجود احکام مشترک در این سه دین و نیز تفاوت­هایی که در آن­ها وجود دارد لازم است به احکام نکاح ازجمله«تعریف نکاح، اهداف نکاح، نکاح با محارم و غیر محارم، تعدد زوجات، مَهر، نفقه، اذن دختر، اذن ولی،حضانت، سن ازدواج، فلسفه خواستگاری و نامزدی، عقد و مراسم ازدواج و. »را در قرآن و کتاب مقدس به صورت مقایسه­ای پرداخته شود، وضمن آشنایی با فرهنگ و سنت ازدواج در هرکدام از این شرایع مقدس، و مقایسه­ آن­ها، جهات برتری و نقص هریک را بر دیگری در این مسأله بیابیم و خصوصاً در این جایگاه « احکام نکاح در اسلام» را با مقایسه­ آن دو فرهنگ را بهتر بشناسیم، و بتوانیم حقانیت قرآن کریم و برتری آن را اثبات کنیم.
چنان که واضح است «یهود، مسیحیت، اسلام » سه دین برجسته­ی الهی و آسمانی هستند و هر سه مدعی اصلاح و تربیت بشر و هدایت انسان به سمت کمال و تعالی می­باشند و« نکاح» نیز یکی از عوامل و از برجسته­ترین ومؤثرترین عامل در رهسپاری انسان به سوی کمال و تعالی است. لذا این سه آیین آسمانی باید در این مورد سخنی و پیامی برای رهروان خود داشته باشند تا از رهگذر ازدواج صحیح و مناسب، مسیر ترقی و کمال را به روی پیروان خود بگشایند؛ چرا که نمی توان دین و مسلکی را یافت که در مورد یکی از مؤثر­ترین عوامل سعادت و کمال آدمی، حرف و سخنی نداشته باشد.
وجود مسائلی نظیر اهمیت نکاح و احکام متعدد آن در قرآن کریم، تأکید به تجرد در عهد جدید، مرد سالاری و احکام خاص نکاح در عهد قدیم از جمله مواردی است که باعث گردید بررسی تطبیقی نکاح و احکام آن از اهمیت ویژه­ای برخوردار گردد.

سؤال اصلی تحقیق
احکام نکاح از منظر قرآن کریم و کتاب مقدس دارای چه اشتراکات و افتراقاتی می­باشند؟
1-3- فرضیه ­های تحقیق