شکل۱‑۴: ساختار پرازوسین

ویتامین B₁ یا تیامین دارای دو حلقه هتروسییکلی می‌باشد که یکی از آنها گوگرددار به نام تیازول و دیگری حلقه دو ازت‌دار پیریمیدین است. حلقه پیریمیدین به صورت ۵،۲-دی متیل-۴- آمینو پیریمیدین و حلقه تیازول به صورت ۴ متیل ۵ هیدروکسی اتیل تیازول می‌باشد. این دو حلقه توسط ازت حلقه تیازول و متیل کربن شماره ۵ پیریمیدین به یکدیگر متصل می‌شوند. ویتامین تیامین یکی از ویتامینهای محلول در آب است.
عملکرد تیامین در اندام­ها، فعال کردن آنزیم­ های لازم برای سوختن قند در بدن است. این ویتامین نقش اساسی در ادامه عملکرد چرخه کربس^[۵] دارد. نقش مهم دیگر آن در اعصاب است. ما برای انجام هر حرکت و یا درک احساس از محیط نیاز داریم پیامهای عصبی از مغز به اعصاب بدن و بالعکس منتقل شوند، ویتامین B₁ در انتقال پیامهای عصبی نقش مهمی دارد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

کمبود ویتامین B₁ در انسان سبب بروز بیماری بری‌بری می‌گردد که معمولاً با عوارض قلبی- عروقی و عوارض عصبی و خیز همراه است. عوارض قلبی- عروقی شامل تپش قلب، نفس تنگی و هیپرتروفی قلب می‌باشد که تدریجاً منجر به احتقان قلب، کبد، ریه و پیدایش خیز می‌گردد. عوارض عصبی نیز منجر به پلی نوریت اعصاب محیط می‌گردد که ممکن است با یک خونریزی مغزی همراه باشد (Zoltewicz and Uray, 1994).

شکل۱‑۵: ساختمان شیمیایی ویتامین B1
ساختار زیر مشتقی از پیریمیدین را نشان می­دهد که به عنوان ضد انگل کاربرد دارد (, 2010)
شکل۱‑۶: ساختار پیریمیدین به عنوان ضد انگل

Weinhardt و همکارانش در سال ۱۹۸۵، موفق به تهیه ی مشتق های دیگری از پیریمیدین گردیدند(شکل ۱-۷) که بر سیستم اعصاب مرکزی تاثیر گذاشته و خصلت ضد افسردگی از خود نشان می دهند .(Weinhardt et al., 1985)

شکل۱‑۷: مشتق پیریمیدین با خصلت ضد افسردگی
تری متوپریم (شکل۱-۸) آنتی بیوتیکی است که در درمان عفونت­ها بخصوص عفونت­های ادراری مصرف دارد. البته اغلب تری متوپریم به همراه سولفامتوکسازول در ترکیب با هم (به نام کوتریموکسازول) بکار می­رود. تری­متوپریم با تداخل در عملکرد آنزیم دی هیدروفولات ردوکتاز باکتری­ ها ساخت تترا هیدروفولیک اسید را مهار می­ کند. تتراهیدروفولیک اسید کوفاکتور ضروری در ساخت تیمیدین و DNA می­باشد. باکتری­هایی که
فولیک اسید را خودشان تولید می­ کنند به این دارو حساس هستند لذا این دارو تکثیر آنها را متوقف می­ کند (, 2013).

شکل۱‑۸: ساختار تری متوپریم
پیریمیدین های سه حلقه ای به عنوان آنزیم بازدارنده DYRK1A/DYRK1B در درمان سندرم داون و یا بیماری آلزایمر کاربرد دارندGerard rosse et al ., ۲۰۱۳) ).

شکل۱‑۹: پیریمیدین­های سه حلقه ای
ترکیب جدید دی پپتیدی (شکل ۱-۱۰ ) در سال ۲۰۰۷ گزارش شد که دارای خصلت ضد تومور بود (Yuan et al., 2010).

شکل۱‑۱۰: مشتق پیریمیدین با خصلت ضد سرطان
در شکل ۱-۱۱ مشتقاتی از پیریمیدین دارای خاصیت ضد باکتری هستند (Cieplik et al., 2011).

شکل۱‑۱۱: مشتقاتی از پیریمیدین با خصلت ضد باکتری
یکی از عوامل ایجاد سرطان بویژه سرطان های انسانی از بین رفتن تنظیمات مسیرآنزیمی phospoinositide-3-kinases(pi3k) می باشد که با بهره گرفتن از ۲-مورفولینو ۴-استخلاف دارشده ۶-(۳-هیدروکسی فنیل) پیریمیدین مهار می شود (., 2010).

شکل۱‑۱۲: ساختار پیریمیدین با فعالیت ضد سرطانی
شیمی سبز ^۱:
اصول شیمی سبز طراحی محصولات و فرایند­های شیمیایی است که هدف آن کاهش یا حذف استفاده یا تولید مواد خطرناک می­باشد. شیمی سبز در تمام صنایع شیمیایی گسترش یافته است و شامل توسعه استفاده از مواد و فرآیندهای جدید است که در بخش های دیگری مانند کشاورزی، بهداشت، خودرو، هوافضا، انرژی، الکترونیک و مواد پیشرفته تاثیر می گذارد .(John et al .,2006)
چالش بزرگی که پیش روی دولت، صنعت و دانشگاه در رابطه با تکنولوژی های جدید وجود دارد، نحوه استفاده مجدد از مواد و اثرات آن بر محیط زیست است. برای پرداختن به این چالش ها نیاز به همکاری گروه های مختلف بین المللی و سرمایه گذاران می باشد. استفاده از مواد شیمیایی به طور سنتی خطر بالایی دارد بنابراین باید راهکارهایی در نظر گرفته شود که برای سلامتی انسان ها و محیط زیست خطر کمتری داشته باشد (John et al ., ۲۰۰۴).
در سال ۱۹۹۰ قانون پیشگیری از آلودگی های جدید جهت کاهش خطرات مورد تشویق قرار گرفت. شیمیدان ها در حال حاضر روش های جدیدی که شامل مجموعه ای متنوع از دیدگاه ها است برای تولید و استفاده از مواد جدید ارائه می کنند. این روش های جدید با عنوان شیمی سبز شناخته می شوند که برای از بین بردن خطرهای ذاتی به جای تمرکز بر کاهش خطر یا به حداقل رساندن خطرات یا در معرض قرار گرفتن آن به کار می‌رود(Tucker., 2006). شیمی سبز در تمام چرخه عمر یک محصول شیمیایی از جمله طراحی آن، ساخت، استفاده و دفع نهایی آن نقش دارد. شیمی سبز به عنوان شیمی پایدار نیز شناخته می شود (., 2000).
اصول دوازده گانه شیمی سبز عبارتند از:
( Anastas and Kirchhoff, 2002)
۱-جلوگیری از اتلاف انرژی: طراحی روش سنتز شیمیایی برای جلوگیری از اتلاف انرژی
۲-به حداکثر رساندن اقتصاد اتم: طراحی روش های سنتزی به طوریکه محصول نهایی دارای بالاترین راندمان باشد نسبت به مقدار ماده اولیه مصرفی و تولید کمترین محصول جانبی.
۳-طراحی روش های سنتزی با خطر کمتر: طراحی روش های سنتزی برای استفاده و تولید مواد با سمیت کم یا بدون سمیت برای هر دو گروه محیط زیست و انسان
۴-طراحی و سنتز محصولات شیمیایی ایمن تر: سنتز محصولات شیمیایی که کاملاً مفید بوده و در عین حال سمیت نداشته باشند یا میزان سمیت آنها خیلی کم باشد.
۵- استفاده از حلال ها و شرایط واکنش کم خطرتر: استفاده از حلال ها، عوامل جداسازی و یا دیگر مواد شیمیایی کمکی، که سمیت کمتر دارند و ایمن تر هستند.
۶-افزایش بهره وری انرژی: انجام واکنش های شیمیایی در دمای اتاق و در بهترین فشار و زمان ممکن
۷-استفاده از منابع مواد خام تجدید پذیر: استفاده از منابع مواد اولیه تجدید پذیر به جای منابع تجدید ناپذیر (منابع تجدید پذیر مواد اولیه مانند اغلب محصولات کشاورزی یا مواد زائد از فرایندهای دیگر و منابع تجدید ناپذیر مواد اولیه مانند اغلب سوختهای فسیلی نظیر نفت، گاز طبیعی و زغال­سنگ یا مواد اولیه حاصل از استخراج معادن)
۸-عدم استفاده از مشتقات شیمیایی: عدم استفاده از گروه های محافظت کننده یا هرگونه تغییرات موقت در مسیر واکنش و یا در صورت امکان استفاده از مشتقات جدید که منجر به ایجاد مواد اضافی و تولید زباله نمی شود.
۹-استفاده از کاتالیزور به جای استفاده از نسبتهای هم ارزی از معرف ها: استفاده از کاتالیزور منجر به ایجاد حداقل زباله می شود. کاتالیزورها در مقیاس بسیار کم موثر هستند و قادر به انجام چندین واکنش می باشند در صورتی که استفاده از نسبتهای هم ارزی معرف ها به یک مقدار، زیاد می باشد و تنها برای انجام یک واکنش استفاده می شوند.
۱۰-طراحی روشهایی برای از بین بردن مواد و محصولات شیمیایی پس از استفاده: طراحی روش های تبدیل محصولات شیمیایی به مواد بی ضرری که وجود آن بر محیط تاثیر بدی نداشته باشد.
۱۱-تجزیه و تحلیل زمان واقعی برای جلوگیری از آلودگی: شامل فرایند انجام واکنش و زمان واقعی نظارت و کنترل در طول سنتز می باشد که برای به حداقل رساندن یا حذف تشکیل محصولات جانبی انجام می شود.
۱۲-به حداقل رساندن حوادث احتمالی: طراحی مواد شیمیایی و شکل فیزیکی آنها (جامد، مایع یا گاز) برای به حداقل رساندن حوادث شیمیایی شامل انفجار، آتش سوزی و حوادثی که منجر به انتشار مواد شیمیایی به محیط زیست می­ شود .(Anastas and Kirchhoff, 2002)
کاتالیزورهای نانو:

• توان برند^[۲۳]: به طور ویژه، اشاره به نتایج حاصل از دارائی برند در یک بازار خاص دارد. توان برند با معیارهای رقابتی رفتاری همچون سهم بازار، نرخ وفاداری و قیمت گذاری بالا و … مشخص می شوند.

• ارزش برند^[۲۴] (کل ارزش برند به عنوان دارائی مجزا - هنگامی که به فروش م یرسد یا در ترازنامه قرارمی گیرد): اشاره به توانائی برند در کسب سود دارد. برند تنها در صورتی دارای ارزش است که سودآوری به ارمغان بیاورد.(الهیاری، ۱۳۸۸)

ارزش برند
(Brand Value)
توان برند
(Brand Strength)
دارایی برند
(Brand Assets)
آگاهی از برند(Brand awareness)
شهرت برند(Brand reputation): (ویژگیها، منفعتها، شایستگیها، شهرت و…)
شخصیت برند(Brand personality)
ارزشهای ریشهای برند
(Brand Deep Value)
تصورات از برند(Brand imagery)
ترجیحات برند
(Brand preferences)
حقوق و امتیازات
(Patent And Rights)
سهم بازار(Market share)
رهبری بازار(Market leadership)
نفوذ در بازار(Market penetration)
سهم از احتیاجات
(Share of requirements)
نرخ رشد(Growth rate)
نرخ وفاداری(Loyalty rate)
قیمت گذاری بالا
(Price Premium)
جریان نقد خالص مرتبط با برند بعد از پرداخت هزینه سرمایه سرمایه گذاری شده در محصول و به راه انداختن کسب و کار و هزینه های بازاریابی
: طبقه بندی و مفاهیم ارزش ویزهی برند(کاپفر،۲۰۰۸)
هنگامی که اندیشمندان بازاریابی ارزش ویژه برند را بیان می کنند، منظور آنها دارائی برند و توان برند است. این دو عامل برخی اوقات تحت عنوان ارزش ویژه برند مشتری^[۲۵] نیز نامیده می شوند. البته باید توجه داشت که دارائی برند یک مفهوم کیفی است درحالی که توان برند و ارزش برند هر دو قابل کمی شدن هستند.(افشارن، ۱۳۹۰)
در تشریح مدل بالا به طور ساده میتوان بیان کرد که دارائی برند (هویت، تصویر یا …) از طریق برنامهها و آمیخته بازاریابی، به نیازها و خواسته ها بازار هدف ترجمه می شوند. میزان موفقیت آن،
تعیین کننده توان برند (سهم بازار، رهبری، وفاداری و…) است. ارزش برند نیز توسط میزان وفاداری به برند تعریف میشود که به نوعی البته بایستی دقت داشت که عواملی چون رقابت تضمین کننده برقراری جریان نقد آتی است (Wood ,2000) البته بایستی دقت داشت که عواملی چون رقابت و میزان فشارهای مخرب سبب می شود که دارائی های برند در شرایط مشابه، توان های متفاوتی را در طول زمان ایجاد کنند یا اینکه دارائیهای برند مشابه در برخی موقعیت های کاملاً بی ارزش باشند ((Kapferer, 2008. دارائی برند مفاهیم ذهنی یادگرفته شده است. آنها در طول زمان از طریق فعالیت های گذشته برند به دست آمدهاند. توان برند یک معیار برای سنجش وضعیت کنونی برند است. توان برند به شدت مبتنی بر رفتار مشتری است. البته کل توان برند ناشی از دارائی های برند نیست. ارزش برند یک تعمیم به آینده است. در واقع ارزش مالی برند تمایل به ارزیابی سودآوری آتی برند دارد. بنابراین بعد زمانی در این مدل قابل مشاهده است (Kapferer, 2008).
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

رویکردهای موجود در سنجش ارزش ویژه برند (انواع دیدگاه ها در زمینه ارزش ویژه برند):
اندیشمندان رویکردهای گوناگونی را برای مطالعه ارزش ویژه برند اتخاذ می کنند(Kotler & Keller, 2006). در واقع یک جدائی عمده بین سه دیدگاه در مورد ارزیابی ارزش ویژه برند وجود دارد. یکی از این دیدگاه ها، دیدگاه مبتنی بر مشتری^[۲۶] است که منحصراً بر رابطه مشتریان با برند متمرکز است. این دیدگاه، در برگیرنده دو بعد دارائی برند و توان برند (با توجه به مدل Feldwick) است. دیدگاه دیگر، دیدگاه مالی^[۲۷] است که با هدف ایجاد معیارهای مالی برای سنجش ارزش برند بنا نهاده شده است (Kapferer, 2008). دیدگاه سوم، دیدگاه ترکیبی است که دو دیدگاه بیان شده را با یکدیگر ترکیب کرده است. در ادامه به تشریح هریک از این دیدگاه ها می پردازیم.(الهیاری، ۱۳۸۸)
دیدگاه مالی : تحقیقاتی که در خصوص اندازه گیری ارزش ویژه نام و نشان تجاری از دیدگاه مالی صورت گرفته است: تکنیکهای مربوط به دیدگاه مالی ، ارزش ویژه نام و نشان تجاری را از دیگر داراییهای شرکت استخراج میکنند. از میان افرادی که در این زمینه بررسی کرده اند، سایمون و سولیوان(۱۹۹۳) از نوسانات قیمت سهام برای تشخیص ماهیت پویای ارزش ویژه نام و نشان تجاری استفا ده کرده اند. به زعم آن ه ا، بازار سهام منعکس کننده چشم انداز آتی نام و نشان تجاری از طریق تطبیق با ارزش بازار شرکت است . هم چنین ، ارزش نام و نشان تجاری از مقایسه ارزش فعلی جریانات نقدی آتی محصول دارای نام و نشان تجاری با محصول مشابه فاقد نام و نشان تجاری تعیین می شود. (کرباسیور و یاردل، ۱۳۹۰)
گرانتزو گیولدینگ (۱۹۹۹) معتقدند چهار نگرش یا روش ارزشیابی برند برای سنجش ارزش برند رویکردهای متفاوتی وجود دارد. نگرش مبتنی بر بهای تمام شده^[۲۸] ، نگرش مبتنی بر . بازار^[۲۹]، نگرش مبتنی بر درآمد^[۳۰] و نگرش قاعده محور^[۳۱] نگرش مبتنی بر بهای تمام شده، هزینه های سرمایه ای تخصیص یافته برای ساخت و نگهداری برند را محاسبه میکند. روش بهای تمام شده تاریخی بیان می کند که چگونه نرخ های تنزیل می تواند منطبق با مخارج تاریخی به کار رفته در ارزش فعلی، مورد استفاده قرار گیرد. در نگرش مبتنی بر بازار ارزش برند و مبلغی که برند می تواند بر اساس آن فروخته شود محاسبه می شود. منافع آتی برند مورد شناسایی قرار گرفته و در محاسبه ارزش فعلی برند مورد استفاده قرار می گیرد. در نگرش مبتنی بر درآمد تأکید بر توان بالقوه آتی برند است. این نگرش درآمدهای خالص آتی ناشی از برند را تعیین کرده و آن را برای محاسبه ارزش فعلی برند تنزیل میکند. نگرش قاعده مند یا فرمولی شامل معیارهای متعددی برای تعیین ارزش مالی برند است. این نگرش برای اهداف مدیریت داخلی و گزارشگری مالی به خارج از سازمان مناسب است. در این روش وجود شاخصی برای سنجش سودآوری برند ضروری است. برای مثال اینتر برند به عنوان یک شرکت مشاوره ای از این روش برای ارزیابی ارزش برند استفاده میکند. (عزیزی و همکاران، ۱۳۹۰) بیشتر از یک دهه قبل ، مجریان و نظریه پردازان بازاریابی انتقاداتی را به مدل های مالی وارد کردند . این مدل ها در توجه به ویژگی های ضروری نام و نشان ها ضعف هایی داشتند . مدلهای مالی ، فقط بر کمیت هایی نظیر ارزش بازار سهام ، درآمدهای ناشی از اعطای مجوز ، هزینه های اکتساب، صرف قیمت و یا حاشیه سهم مشتری، تمرکز داشتند. . با توجه به این که ، تمرکز ما در این تحقیق ، ارزش ویژه نام و نشان تجاری از دید مصرف کننده (بازاریابی ) میباشد بنابراین به بررسی دیدگاه مالی در همین حد بسنده میکنیم.
دیدگاه مبتنی بر مشتری^[۳۲]: انتقادات وارده بر دیدگاه مالی منجر به ارائه مفاهیم جدیدی شد که مبتنی بر قضاوت مشتری بوده و در آن ها، بر ارزیابی ارزش ویژه نام و نشان تجاری به عنوان یک سازه کیفی ، تأکید شده است . (کرباسیور و یاردل، ۱۳۹۰)
ارزش ویژه برند مبتنی بر مشتری را میتواند به عنوان تأثیرهای مختلفی که شناخت از برند بر پاسخ مشتریان به بازاریابی برند دارد، تعریف کرد. سه نکته کلیدی در این تعریف وجود دارد. اول، ارزش ویژه برند از پاسخ های مختلف مشتریان حاصل می شود. دوم اینکه این تفاوت در پاسخ بایستی حاصل از شناخت مشتری در مورد برند باشد (نه محصول). شناخت برند شامل تمام تفکرات، احساسات، تصورات، تجارب، باورها و …، است. سوم اینکه، پاسخ های مختلف توسط مشتری که ارزش ویژه برند را ایجاد می کند، بایستی در ادراکات، عملکردها و رفتار مرتبط با کلیه جنبه های برند، منعکس گردد (Kotler & Keller, 2006)
در متون بازاریابی معمولاً عملیاتی کردن ارزش وی ژه نام و نشان تجاری مبتنی بر مصرف کننده به دو روش صورت می گیرد: آنهایی که ا دراک مصرف کننده را بررسی میکنند (نظیر آگاهی از نام و نشان تجاری ، تداعی نام و نشان تجاری و کیفیت ادراک شده^[۳۳] ) و آن هایی که به بررسی رفتار مصرف کننده (مانند وفاداری به نام و نشان تجاری و تمایل به پرداخت قیمت بالاتر و . . ) می پردازند .البته آکر از معدود نویسندگانی است که دو جنبه ادراکی و رفتاری را ترکیب کرده است (Mayer, 2003) (به نقل از کرباسیور و یاردل، ۱۳۹۰). که در ادامه بحث بیشتر به تشریح نظر آکر می پردازیم.
شاخصهای سنجش منابع ارزش ویژه برند
در این بخش از بررسی ادبیات تحقیق، اشار های به نحوه ارزیابی منابع ایجاد ارزش ویژه برند خواهیم داشت. به طور کلی این شاخص ها را میتوان در دو طبق، تقسیم کرد. شاخصهای مبتنی بر مشتری که منحصراً بر رابطه مشتری با برند تمرکز دارد. همچنین این شاخص ها قابل تقسیم به دو دسته شاخصهای شناختی (عقاید، احساسات، شناخت و … نسبت به برند) و شاخصهای رفتاری (رفتار مشتریان در عمل نسبت به برند) هستند. دسته بعدی شاخص ها، شامل شاخصهای مالی است که ارزش برند را از طریق جدا کردن جریان نقد خالص ایجاد شده از برند، مورد سنجش قرار میدهد. این جریان نقد مازاد، از تمایل مشتری به خرید محصولات برند نشأت می گیرد( Kapferer, 2008).
شاخص های ارزش ویژه برند از منظر کاپفرر
کاپفرر، نگرشی مبتنی بر مشتری به ارزش ویژه برند دارد و ارزش ویژه برند را، ارزش افزوده شده ناشی ازدارائی های نامشهود می داند. به نظر وی، چهار عامل در ذهن مشتری برای مشخص شدن ارزش ادراکی برند، با هم ترکیب می شوندکه عبارتند از آگاهی از برند، سطح کیفیت ادراک شده در مقایسه با رقبا، سطح اطمینان از اهمیت، تأیید، محبوبیت، کامل بود نو جذابیت و غنای تصویر برند(الهیاری، ۱۳۸۸)
شاخص های ارزش ویژه برند از منظر پرفسور آکر
آکر ارزش ویژه برند را مجموعهای از قابلیته ا و دارایی های ضمیمه یک برند است، که به ارزش ارائه شده توسط یک محصول برای شرکت و مشتریانش افزوده ویا ازآن ارزش کسرمیکند ( Aaker & joachimsthaler, 2000) (به نقل از کرباسیور و همکاران، ۱۳۹۰)
آکر، ارزش ویژه برند را شامل مجموع های پنج طبق های از دارائ یها و تعهدات مرتبط با برند می داند که به ارزش ارائه شده توسط محصول یا خدمت به مشتریان م یافزاید یا از آنها م یکاهد. این پنج طبقه عبارتند از:
وفاداری به برند، آگاهی از برند، کیفیت درک شده، خصیص ههای برند^[۳۴] و دیگر ویژگ یها (علامت ثبت شده، ارتباط با کانال ها و…) (Aaker D. A., 1992; Aaker & joachimsthaler, 2000).
اما نکته مهم در مورد مدل آکر این است که اگرچه وی پنج بعد را مطرح کرده است ، عملاً چهار بعد آن مورد استفاده محققین قرار گرفته است . دیوید آکر نیز در سایر نوشتههایش ارزش ویژه را شامل چهار بعد می داند (Aaker & joachimsthaler, 2000) (به نقل از کرباسیور و همکاران، ۱۳۹۰) و بیان می کند که مفهوم ارزش ویژه برند یک ساختار چند بعدی می داند که شامل جنبه های نگرشی(آگاهی از برند، کیفیت ادراک شده و تداعی برند) و جنبه رفتاری(وفاداری به برند) است.(گیلانی،۱۳۸۹)

در این زمان علی هیأت که مجدداً به شیراز بازگشته بود با ارسال پیامی به قشقایی ها اظهار داشت: در صورت ادامه مخالفت با دولت، با حمله نیروهای آمریکایی مواجه خواهند شد. اما درست همین زمان، سخنگوی دولت که از طریق رادیو تهران سخن می‌گفت، شایعه هر گونه حمله‌احتمالی قشقایی‌ها به شیراز را تکذیب کرد.^[۴۸۲] همچنین روزنامه «پارس شیراز» از قول علی هیأت نوشت: شایعات ایجاد شده علیه قشقایی‌ها کذب و «ساخته و پرداخته گروه‌های زیرزمینی» است.^[۴۸۳]
در این میان عده‌ای از افسران مخالف در ارتش، به قشقایی‌ها اطلاع دادند که قادر هستند نیروی موتوریزه، تانک‌ها و توپخانه لشکر فارس را از بین ببرند و هنگ‌ها را نیز تصرف کرده به قشقایی‌ها تحویل دهند. طبق این طرح پس از تصرف هنگ‌ها و پادگان‌ باغ تخت شیراز، حمله نیروهای قشقایی به شیراز شروع می‌شد و پس از تصرف شیراز به جهرم، کازرون و سپس به اصفهان حمله شده و پس از آن در دیگر نقاط کشور نیز چنین شورش‌هایی به وجود می‌آمد.^[۴۸۴]
در همین زمان، علی هیأت با دعوت ناصرخان به مذاکره، اظهار داشت که دولت حاضر است به محمد حسین خان و برادر دیگرشان ملک منصورخان، سمت دولتی بدهد و ناصرخان هم سناتور شود، ولی خسروخان باید برایمدتی از ایران خارج شود.^[۴۸۵]
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

پس از دریافت این پیام، قشقایی‌ها که از درخواست تبعید خسروخان خشمگین بودند، تصمیم گرفتند نیروهای خود را به اطراف شیراز گسیل دارند تا در صورت تکرار چنین درخواست‌هایی از سوی دولت، به شیراز حمله کنند. بدین ترتیب بخشی از نیروهای قشقایی در «آق چشمه» در جنوب شیراز و بخش دیگر به ریاست محمدحسین خان در غرب شیراز مستقر شدند.^[۴۸۶] از سوی دیگر عده‌ای از هم پیمانان قشقایی در نیروی هوایی شیراز، بیشتر هواپیماهایی را که مناطق قشقایی‌ها را شناسایی می‌کردند، از کار انداختند.^[۴۸۷] برخی این اقدام را به افسران هوادار مصدق نسبت دادند؛^[۴۸۸] در حالی که دیگران مسئولیت این عملیات را به افسران توده‌ای منتسب کردند.^[۴۸۹]
قشقایی‌ها در پشت دروازه شیراز در حال تردید و دودلی بودند، زیرا از یک سو با توجه به حمایت آمریکایی‌ها از زاهدی، خطر قابل ملاحظه‌ای برای آنان ایجاد می‌شد، از سوی دیگر صلح با دولت زاهدی را ضربه به حیثیت خود می‌دانستند. درست در همین زمان مسأله‌ای سبب گردید که به اتحادیه قشقایی ضربه جبران ناپذیری وارد شود. این مسأله جدایی برخی از سران طوایف (کلانتران) از سایرین و به رسمیت شناخته شدن دولت کودتا توسط آنان بود.^[۴۹۰]
پس از این مسأله، اختلاف در بین سران قشقایی به وجود آمد، به طوری که برخی موافق جنگ و برخی مخالف آن و خواستار مصالحه بودند. ازاین رو به دستور ناصرخان در روز ۱۹ مهر ۱۳۳۲ در منطقه‌ای به نام «پیربناب» شورایی با حضور همه سران قشقایی تشکیل شد. در این جلسه تصمیم گرفته شد بدون حمله به شیراز به «جنگ منفی» پرداخته شود و نیروهای قشقایی از اطراف شیراز متفرق شده به مناطق خود بروند تنها در صورت حمله نیروهای نظامی به مقابله بپردازند.^[۴۹۱] یکی از دلایل دیگر این تصمیم‌گیری، توصیه اکید سران جبهه ملی بود، زیرا آنان نگران بودند که رویارویی قشقایی‌ها با دولت کودتا، به سود حزب توده تمام شود؛ پس به وسیله «رضازاده» به قشقایی‌ها پیام دادند که از حمله به شیراز خودداری نمایند.^[۴۹۲]
پس از متفرق شدن نیروهای قشقایی، ناصرخان به فیروزآباد – مرکز زمستانی قشقایی‌ها- رفت. وی در مدت اقامت خود در این منطقه، به طور مرتب مسائل جاری کشور را دنبال می‌نمود.^[۴۹۳] همچنین سعی می‌کرد با سران جبهه ملی در تهران ارتباط برقرار سازد.
در این میان آمریکایی ها و مأموران دولتی دست به اقدامات گسترده‌ای برای جلب نظر برخی از سران ایل قشقایی زدند و توانستند عده‌ای از سران طوایف (کلانتران) را متقاعد سازند که از برادران قشقایی جدا شده به تهران بروند و مراتب فرمانبرداری خود را از شاه و زاهدی اعلام نمایند.^*[۴۹۴] جدایی این عده از اتحادیه قشقایی، ضربه جبران ناپذیری به قدرت و روحیه قشقایی‌ها وارد ساخت و منجر به پراکنده شدن نیروهای آنان گردید. از این رو ناصرخان که دیگر مقاومت و حضور خود در منطقه را بی‌فایده می‌دید، راهی تهران گردید.

۳ – ۷ – ۱۰ تبعید سران قشقایی به خارج از کشور

شاه برادران قشقایی را خیانتکار می‌دانست، چون آنان از دشمن بزرگ وی یعنی دکتر مصدق حمایت کرده بودند، پس در نظر داشت خاندان حاکم قشقایی را از صحنه سیاسی کشور حذف کند. ازاین رو اعلام کرد «آنها‌[برادران قشقایی] نمی‌توانند در مملکت بمانند. آنها باید تبعید شوند».^[۴۹۵] بدین ترتیب ناصر خان به همراه خانواده‌آش ایران را به قصد سویس ترک کرد و سپس در کالیفرنیای آمریکا اقامت گزید،^[۴۹۶] اما با وجود خروج ناصرخان از فارس، خسروخان همچنان مقاومت می‌کرد. شاه در بین برادران قشقایی کینه خاصی نسبت به وی داشت، زیرا وی در گذشته ارتباط گسترده‌ای با دکتر مصدق داشت و در مجلس خواستار محدود شدن قدرت و اختیارات شاه شده بود.^[۴۹۷] از این رو برای زیر فشار قرار دادن خسرو خان، به دستور شاه «سرلشکر سیف الله همت»- یکی از مخالفان دیرینه قشقایی‌ها – به استانداری فارس منصوب شد. سرلشکر همت پس از ورود به شیراز اعلام کرد اگر خسرو قشقایی ایران را ترک نکند دولت دست به اقدام خواهد زد. وی همچنین خسرو خان را فردی «ماجراجو، دسیسه‌گر و مخالف شاه» معرفی کرد و اضافه کرد که یک گردان سرباز برای دستگیری او کافی است.^[۴۹۸] سپس لشکر فارس را با نیروهای چهار استان دیگر تقویت نمود.^[۴۹۹]
خسروخان ابتدا اولتیماتوم شاه را جدی نگرفت و با عده معدودی از قشقایی‌ها به طرف فیروزآباد رفته در منطقه «تنگ خرقه» واقع در غرب فیروزآباد مستقر گردید. در این راه افراد طایفه «کوهکی» و «نجیم گورکانی» او را همراهی می‌کردند.^[۵۰۰] اما پس از چندی وی که دریافته بود با وجود حمایت همه جانبه آمریکایی‌ها از ارتش و احتمال اعزام نیروی فراوان به فارس، مقاومت بی‌فایده است، تصمیم گرفت در خواست دولت مبنی بر خروج از کشور را بپذیرد. پس به طرف تهران حرکت کرد و پس از یک شب اقامت در باشگاه افسران، به وسیله اسکورت محافظ تا فرودگاه مهرآباد بدرقه گردید^[۵۰۱] و از آنجا راهی کشور ایتالیا شد؛ سپس در شهر مونیخ آلمان ساکن شد.
فصل چهارم
انقلاب سفید و واکنش ایل قشقایی
۴ – ۱ اوضاع سیاسی ایران در آستانه انقلاب سفید
۴ – ۱ – ۱ استبداد محمد رضا شاهی
در حقیقت کودتای آمریکایی- انگلیسی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و بازگشت مجدد محمدرضا شاه به قدرت، آغاز حاکمیت و اقتدار واقعی پهلوی دوم بود. در پی پیروزی کودتا، قدرت های معارض و موازی محمدرضا شاه، یکی پس از دیگری شکسته و سرکوب شدند. محمد مصدق و ملی گرایان، دیگر از صحنه کنار گذاشته شدند. گروه های سیاسی و معارض پهلوی دوم، به شدت منکوب گردیدند. قدرت عشایر- که در بسیاری مواقع در تضاد با حکومت پهلوی بود- در هم شکسته شد. روحانیت نیز عملا بر کنار از کشمکش های سیاسی گشته بود. دولت های دست نشانده کودتا، به اختیار شاه و اربابان بیگانه او بر سر کار می آمدند. دولت زاهدی، از شهریور ۱۳۳۲ تا فروردین ۱۳۳۴ بر سر کار بود. پس از سرلشکر فضل الله زاهدی، حسین علاء به نخست وزیری رسید. وی، تا فروردین ۱۳۳۶ دولت را در دست داشت. پس از او، دکتر منوچهر اقبال عنان نخست وزیری را به دست گرفت. وی، خود را بی چون و چرا در اختیار شاه گذاشته بود و همه امور کشورداری را مختص «اوامر» شاهنشاه می دانست. خود و مقام نخست وزیری را، تا حد «چاکری» و «غلام» جان نثاری و خانه زادی پایین آورده بود. در واقع، محمد رضا شاه به تمام معنا بر اریکه سلطنت سوار بود و مستبدانه حکومت می کرد. تشکیل احزاب دولتی و مطیع «ملیون» و «مردم»، به رهبری نخست وزیران اقبال و امیر اسدالله علم، در راستای حفظ سلطنت و رعایت رقابت های ظاهری بود^[۵۰۲]. این احزاب، عملا در انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی، در تابستان ۱۳۳۹، فعالیت و رقابت خود را نشان دادند. اما دکتر اقبال که تنها دوست داشت عنوان «نخست وزیر» شاهنشاه را یدک بکشد، در انتخابات دخالت آشکار نمود و نتیجه آن را به طور کامل به نفع طرفداران خویش- یا نیروهای حزب ملیون- تغییر داد. همین مهم که اعتراضات زیادی را در پی داشت، سرانجام به سقوط دولتش انجامید. در شهریور ماه ۱۳۳۹، به دنبال اعلام نتایج انتخابات و شروع اعتراضات و آشکار شدن تقلبات گسترده، شاه از «چاکر» خویش خواست که استعفا دهد. وی نیز بدون چون و چرا کنار کشید. به علاوه، شاه از نمایندگان منتخب دوره بیستم درخواست استعفا نمود. به دنبال این وقایع، مجلس منحل گردید و به جای دکتر اقبال، جعفر شریف امامی موظف به تشکیل دولت و برگزاری مجدد انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی شد. در این ایام، رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا در جریان بود.
جعفر شریف امامی، نیز همچون منوچهر اقبال منقاد محمد رضا شاه بود؛ با این تفاوت که قرار شده بود بدون دخالت مستقیم در امر برگزاری انتخابات و مسایل دیگری از این قبیل، ژست آزادی و فضای باز سیاسی در کشور بگیرد. رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا، تاثیر ناخواسته ای بر فضای سیاسی کشور و محمد رضا شاه گذاشته بود. در این انتخابات، البته شاه جانب جمهوری خواهان آمریکا را گرفت و علاقمند بود نماینده این حزب یعنی نیکسون پیروز شود اما از بخت بد وی، جان فیتز جرالد کندی، نماینده دموکراتها پیروز گشت. این مسئله، شاه را بسیار بیمناک نمود. جعفر شریف امامی هم در برگزاری دومین انتخابات مجلس بیستم شورای ملی به شدت زیر سوال رفت و در واقع ناموفق ماند.
اوضاع نابسامان دولت شریف امامی، بالاخره در اردیبهشت ۱۳۴۰ به دنبال اعتصاب و تظاهرات معلمان تهران به اوج رسید و نهایتاً سقوط کرد.
سرانجام شریف امامی کناره گیری خویش را اعلام داشت و راه برای نخست وزیری دکتر علی امینی که مورد نظر آمریکایی ها بود هموار گردید^[۵۰۳].
۴ –۱- ۲ نخست وزیری دکتر علی امینی و اوضاع سیاسی کشور
به نخست وزیری رسیدن دکتر علی امینی، نه به اختیار محمد رضا شاه که نتیجه ترس و اطاعت او از آمریکا و رئیس جمهور کندی بود. محمدرضا شاه که خطر سقوط و از دست دادن سلطنت را احساس می کرد، مجبور بود امتیازات متعددی به آمریکا دهد. بنابراین، موافقت خویش را با نخست وزیری علی امینی اعلام کرد. اما این توافق ظاهری، کوتاه و کم دوام بود. امینی، از همان آغاز نخست وزیری، دست به اقداماتی زد که بیش از پیش مخالفتها را برانگیخت. قبل از قبول مقام نخست وزیری و تشکیل دولت، شاه را مجبور فرمان انحلال مجلسین را امضا و منتشر نماید. این کار صورت گرفت و مجلسین شورای ملی و سنا منحل شد. در پایان فرمان انحلال مجلسین، وعده داده شده بود که: «دولت با اصلاح قانون انتخابات اقدام به تجدید انتخابات مجلسین شورای ملی و سنا بنماید^[۵۰۴]». این موضوع که هیچگاه در دوره صدارت امینی محقق نشد، یکی از مهم ترین عوامل ضعیف و ناتوانی نخست وزیر محسوب می شد. نخست وزیر در راستای دکترین کندی، با اعلام ممنوع الخروج بودن مقامات سابق مملکت و بازداشت جمعی از رجال سیاسی- نظامی، قصد اجرای اصلاحات در دستگاه اداری و جلوگیری از فساد مالی و اداری و سامان دادن اوضاع مالی و اقتصادی کشور را داشت^[۵۰۵].
اما، این اقدامات در عمل آن گونه که باید نتیجه مثبتی در بر نداشت. شاه که بی صبرانه منتظر فرصت مناسب برای کنار زدن امینی و سلطه فردی خوی بود، با مساعدت دوستان نزدیکش محتاطانه در تلاش بود. گروه های سیاسی، به ویژه جبهه ملی، با تشکیل جلسات حزبی تقاضاهای خویش را مطرح می کردند. میتینگ میدان جلالیه که بیش از صدهزار نفر شرکت کننده و تماشاگر داشت، مهم ترین اقدام آنان بود. سران جبهه ملی دوم ظاهرا در نظر داشتند از اختلاف شاه و امینی به سود خود بهره برداری نمایند. در این جلسه عمومی، آن گونه که «شانه چی» می گوید: قرار بر این شده بود که «به امینی حمله نشود [و] جوری صحبت بشود که شاه در مقابل امینی قرار بگیرد^[۵۰۶].»
بنابراین تصمیم گرفتند به مناسبت سالگرد قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱، مراسمی برگزار نمایند. ولی نخست وزیر با انجام مراسم در سالروز ۳۰ تیر مخالفت کرد.
معهذا جبهه ملی تلاش نمود مراسم را بر پا دارد، که در نتیجه تظاهراتی صورت گرفت و منجر به دخالت نیروی انتظامی شد. در این تظاهرات و برخورد، تعداد زیادی از دانشجویان و اعضای جبهه ملی بازداشت شدند^[۵۰۷]. بدین گونه، رویارویی دولت و جبهبه ملی به سود شاه تمام شد.
مورد دیگری که اوضاع داخلی دولت امینی را با بحران و نابسامانی مواجه کرد، تظاهرات دانشجویان دانشگاه تهران در اول بهمن ۱۳۴۰ بود. در این تظاهرات، که با واکنش مسلحانه نیروی نظامی مواجه شد، صدها مجروح و مصدوم بر جای گذاشت^[۵۰۸]. دکتر فرهاد رئیس دانشگاه تهران، در اعلامیه ای «نسبت به این عمل رسما اعتراض» نمود و «رسیدگی و تعقیب مرتکبین و مجازات آنان را از دولت»، خواستار گردید. همچنین اعلان داشت: «مادامی که نتیجه رسیدگی به دانشگاه اعلام نشود» او و «روسای دانشکده ها از ادامه خدمت در دانشگاه معذور» خواهند بود^[۵۰۹].
روزهای بعد، تظاهرات دانش آموزی و دانشجویی ادامه یافت. گروه های سیاسی چون جبهه ملی و نهضت آزادی ایران در محکومیت حمله به دانشگاه، اعلامیه صادر کردند و معترض شدند^[۵۱۰].
انعکاس اخبار درگیری نظامیان با دانشجویان دانشگاه تهران، در خارج کشور نیز نسبتا وسیع و موثر بود. این اتفاق، که بنا به نظر برخی پژوهشگران از توطئه های مخالفین درباری نخست وزیر بود، تاثیر منفی بر ادامه حمایت آمریکا از علی امینی گذاشت^[۵۱۱]. به دنبال این حوادث، برخی از اعضای جبهه ملی و افرادی چون فتح الله فرود، اسدالله رشیدیان و سید جعفر بهبهانی دستگیر شدند. سپهبد تیمور بختیار نیز به خارج از کشور تبعید شد^[۵۱۲]. با این حوادث بحران زا، دولت علی امینی که با مشکل مالی نیز مواجه بود و کمک های اقتصادی آمریکا تکافوی حل معضلات اقتصادی را نمی کرد، توفیقی در اصلاحات مورد نظر آمریکا و رئیس جمهور کندی به دست نیاورد. این مهم از دید کارشناسان آمریکایی مخفی نماند و با مسافرت محمد رضا شاه به آمریکا- اواخر فروردین ۱۳۴۱- و پذیرش قطعی انجام اصلاحات آمریکایی، زمینه سقوط دولت امینی مهیا گردید.
تجربیات ۲۰ ساله اخیر به شاه آموخته بود که برای حفظ تاج و تخت خویش، حمایت بیگانگان مهم ترین اصل و اهرم است. پذیرش تحمیلی نخست وزیری دکتر امینی که خواسته کاخ سفید بود، از حیاتی ترین تصمیماتی بود که محمد رضا شاه به خاطر حفظ سلطنت گرفت. در آن بحبوحه، جان اف کندی که تازه رئیس جمهور شده بود و ظاهراً هیچ علاقه ای به شاه نداشت، ممکن بود در صورت مقاومت محمدرضا شاه، تاج و تختش را از او بگیرد. شاه هم نمی خواست سرنوشت او مثل پدرش شود و توسط بیگانگان از اریکه قدرت بیفتد.
بنابراین، نخست وزیری علی امینی را پذیرفت و به پادشاهیش ادامه داد. عدم موفقیت امینی در انجام اصلاحات مورد نظر آمریکا و بحران های متعدد در دوره چهارده ماهه صدارت او، زمینه مساعدی برای قدرت گیری دوباره محمدرضا شاه گردید. امینی نشان داد در حل بحران ها و نابسامانی های ارادی، سیاسی و اقتصادی موفق نبوده است. این نابسامانی ها و اغتشاشات، به زعم آمریکایی ها مهم ترین زمینه حضور کمونیسم شوروی در کشورهای جهان سوم بود.
خطر کمونیسم شوروی، از اساسی ترین خطراتی بود که کاخ سفید همواره برای رفع آن می کوشید. این خطر نیز بیخ گوش ایران بود و لا محاله بایستی رفع می شد. معهذا، بهترین راه و چاره- به اعتقاد آنان- انجام اصلاحات اساسی بود. این اصلاحات، ظاهرا می بایست در بسیاری از ارکان و شئون مملکت صورت گیرد. شعار دولت دکتر امینی- که مهره مورد نظر و اعتماد آمریکا بود- «اطلاحات ارضی، اصلاحات اداری و اقتصادی، مبارزه با فساد و آزادی و دموکراسی» بود. این شعارها را دکتر علی امینی در نخستین روز نخست وزیری، در یک نطق رادیویی اعلام داشت^[۵۱۳].
به گفته وی، هدفش از این برنامه ها و شعارها «جلب اعتماد دنیایی» بود «که به کمک آن باید ترقی» کرد^[۵۱۴]. اما، ظاهرا اعتماد این «دنیا» - که در واقع همان آمریکا بود- جلب نشد و عدم موفقیت او در اجرای آن، عدم موفقیت او در اجرای آن، عدم حمایت آمریکا را نیز به دنبال داشت. به اعتقاد امینی: «به نتیجه رسیدن هرگونه اصلاحات اقتصادی و اجتماعی زمان متناسب با حجم و سطح اصلاحات را می طلبد [و] باید دولت این زمان را به دست می آورد^[۵۱۵]».
بنابراین، به نظر می رسد آمریکا چنین «زمانی» را به دولت امینی نداده اند. غالبا نظر بر این است که شبکه «شاپور ریپورتر، اسدالله علم و دوستان بریتانیایی و صهیونیست» آنان، زمینه عزل امینی و موافقت کندی را فراهم کردند^[۵۱۶].
هرج و مرج داخلی ایران و آشفتگی سیاسی کشور در دوره نخست وزیری امینی، با تلاش «شاپور جی» در روزنامه های داخلی و خارجی انعکاس وسیع پیدا کرده «و به مقامات واشنگتن فروپاشی شیرازه امور در ایران و خطر سلطه کمونیسم را القاء می نمود^[۵۱۷]».
همچنین، «گزارش های سرهنگ گراتبان یاتسویچ، رئیس «سیا» در ایران، که اکنون از دوستان صمیمی علم محسوب می شد، و دیدگاه های ریچارد هلمز در واشنگتن در اثبات این نظریه به کندی سهم اساسی داشت^[۵۱۸]». به علاوه، جبهه ملی دوم، متشکل از ملی گراها، لیبرال ها و سوسیالیست ها خود را مستحق تر از امینی در اجرای «خط مشی جدید آمریکا در ایران می دانستند^[۵۱۹]».
با این اوضاع متشتت و آراء متناقض و نیز مسافرت شاه به آمریکا- در فرودین ۱۳۴۱- و پذیرش مطلق اهداف و عقاید آمریکاییان، سرانجام کندی با عزل امینی و سکانداری محمد رضا شاه موافقت کرد. امینی خود این تغییر سیاست را کاملا احساس کرده و عاقلانه ترین تصمیم را استعفا دانسته. سرانجام وی در اواخر تیر ماه ۱۳۴۱ به دنبال اختلاف نظر با شاه بر سر بودجه نظامی، استعفا داد و از صحنه سیاست ایران کنار رفت. و به جای او محمد رضا شاه، صحنه گردان اصلی «اصلاحات آمریکایی» گردید. انتخاب «غلام خانه زاد» دیگری به نام اسدالله علم، به مقام نخست وزیری، راه سلطه محمد رضا شاه را بر ارکان عمومی کشور- با حمیات مجدد آمریکا و انگلیس- هموار می کرد^[۵۲۰].
دولت جدید اسدالله علم، بیش از دو ماه و نیم پس از روی کار آمدن، لایحه ای را به تصویب رساند، که سرآغاز نهضت امام خمینی (ره) گشت. دولت علم، بدون اینکه به برگزاری انتخابات مجلس شورای ملی و بازگشایی مجلس همت گمارد، به اقدامی دست زد که زمینه انجام اصلاحات آمریکایی را هموار و مهیا نماید. در تاریخ ۱۶ مهرماه ۱۳۴۱ روزنامه های رسمی کشور، از تصویب لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی در هیات دولت خبر دادند. مهم ترین مواد اولیه این تصویب نامه، برداشتن قید «اسلام» از شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان؛ حذف قید سوگند به «قرآن» - که به جای آن سوگند به «کتاب آسمانی» آمده بود- و نیز دادن حق رای به زنان بود. این لایحه، در حالی به تصویب رسیده بود که «در اصول ۹۱ و ۹۲ متمم قانون اساسی تشکیل انجمن های ایالتی و ولایتی پیش بینی شده بود و شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان در مواد ۷ و ۹ نظامنامه انجمن مصوب دوره اول مجلس معین شده بود^[۵۲۱]».
مهم ترین شرایط تشکیل انجمن های ایالتی و ولایتی عبارت بود از:

1. 1. باید متدین به دین حنیف اسلام باشند و فساد عقیده نداشته باشند.

1. 1. هنگام سوگند باید به قرآن مجید سوگند یاد نمایند.

1. 1. طایفه نسوان [=زنان] از انتخاب کردن و انتخاب شدن محرومند^[۵۲۲].

دولت علم، بدون در نظر گرفتن شرایط قانونی پیشین و در غیاب مجلس، شرایط تازه تشکیل انجمنهای ایالتی و ولایتی را تحت عنوان «تصویب نامه» منتشر نمود. این مهم، خیلی زود واکنش روحانیت ایران را برانگیخت. بر اساس منابع و اسناد موجود، نخستین روحانی که در برابر تصویب نامه مزبور واکنش نشان داد، «آیت الله سید روح الله موسوی خمینی» بود. وی که به درستی احساس کرده بود، با این گونه تصویب نامه ها و لوایح، دولت علم و ارباب وی محمد رضا شاه، قصد ضربه زدن به اساس اسلام و قانون اساسی مملکت را دارند، بسیار سریع موضع گیری کرد. همان روز، به پیشنهاد آیت الله خمینی در منزل مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری موسس حوزه علمیه قم- که فرزندش حاج مرتضی حائری میزبان بود- جلسه ای با شرکت آیت الله گلپایگانی و آیت الله شریعتمداری تشکیل گردید^[۵۲۳].
به دنبال نشست مهم برخی علما در خانه موسس حوزه علمیه قم، تلگرافات متعددی از صبح روز ۱۷
مهرماه ۱۳۴۱ علیه لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی، از جانب علمای قم و دیگر شهرستان ها، مخابره گردید. این تلگراف ها، غالبا به شاه و نخست وزیر- اسدالله علم- مخابره می گردید. متن تلگرافات علمای مشهور قم، به ویژه امام خمینی که در واقع هدایت و رهبری مخالفان را بر عهده گرفته بود، اکثراً ملایم و اندرز گونه بود^[۵۲۴]. به علاوه، امام خمینی از همان شروع مبارزه، هوشیارانه تلاش می کرد روحانیون دیگر شهرهای کشور و به تبع آنان عامه مردم را به واکنش وادارد. از اولین اقدامات وی در این باب، چاپ و انتشار اعلامیه های علما و تلگرافات متعدد به شاه و نخست وزیر بود. این اقدام امام خمینی، البته در ابتدا با مخالفت برخی روحانیون مواجه شد. اما، سرانجام پذیرفتند و جنبه عمل به خود گرفت^[۵۲۵].
امام خمینی در تلگرام ملایم و نصیحت وار خویش، چنین نوشتند:
بسم الله الرحمن الرحیم
حضور مبارک اعلیحضرت همایونی
پس از اهدای تحیت و دعا، به طوری که در روزنامه ها منتشر است، دولت در انجمن های ایالتی و ولایتی، «اسلام» را در رای دهندگان و منتخبین شرط نکرده، و به زن ها حق رای داده است و این امر موجب نگرانی علمای اعلام و سایر طبقات مسلمین است. بر خاطر همایونی مکشوف است که صلاح مملکت در حفظ احکام دین مبین اسلام و آرامش قلوب است. مستدعی است امر فرمایید مطالبی را که مخالف دیانت مقدسه و مذهب رسمی مملکت است از برنامه های دولتی و حزبی حذف نمایند تا موجب دعاگویی ملت مسلمان شود…^[۵۲۶]
تلگراف های فردی و جمعی علمای دیگر به شاه، نیز محترمانه و ملایم بود^[۵۲۷]. پاسخی که شاه به تمام تلگرافات داد، در یک نامه رسمی و یک هفته بعد واصل شد. وی در جوابیه خویش، ضمن خطاب «حجت الاسلام» به همه روحانیون، این گونه «قوانین» را «چیز تازه ای» ندانسته بود. به علاوه، یادآور شده بود که او «بیش از هر کس در حفظ شعائر دینی کوشا» است و تلگراف علما را به دولت حواله داده است. همچنین، «توجه» روحانیون را «به وضعیت زمانه و تاریخ و … وضع سایر ممالک اسلامی دنیا جلب» نموده، و «توفیقات» آنان «را در ترویج مقررات اسلامی و هدایت افکار عوام» خواستار شده بود.

تعیین سلسله مراتب اهداف اصلی و فرعی
استخراج معیارها برای ارزیابی سیستم ERP
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در این مرحله ، سلسله مراتبی به منظور دستیابی به هدف مدل تشکیل می شود. برای این منظور ۲ دسته معیار مدنظر قرار میگیرند که درنهایت مطلوبیت گزینه ها را درارتباط با هدف مدل تعیین میکنند:
معیارهای مرتبط با سیستم ERP
معیارهای مرتبط با فروشنده
این ۲ دسته معیار درواقع لایه اول سلسله مراتب مدل را تشکیل میدهد که هرکدام در لایه بعد بامعیارهای جزئی تر تشریح میگردند.
تشکیل مدل AHP
ارزیابی سیتسم های ERP بامدل P
تجزیه وتحلیل نتایج
تصمیم گیری نهایی
چاند نیز در مقاله ای باعنوان ” یک چارچوب مبتنی بر BSC برای ارزش گذاری همکاری های استراتژیک یک سیستم ERP ” اینطور بیان میکند که اگرچه یک چارچوب تحلیلی منسجمی برای ارزیابی ERP وجودندارد اما محققان زیادی معتقدند که رویکرد BSC تفکیک مناسبی برای ارزیابی عملکرد سیستم های ERPاست. وی نشان داد پیاده سازی ERPدر سازمان اهداف تجاری شرکت را تحت تاثیر قرار میدهد و کمکهای راهبردی به سازمان میکند. در این تحقیق بسته نرم افزاری SAP بصورت موفق در یک شرکت تولید کننده موتورهای هواپیما پیاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهده پیاده سازی ERP تمام بعدهای کارت امتیاز ی متوازن رابهبود می دهد (Chand,2005).
درتحقیق دیگری چانگ مقاله ای با عنوان “مدل ارزیابی شبکه های عصبی (ANN)برای عمرکرد ERP ازدیدگاه SCM ارائه داد. مطالعه مورد این تحقق یک شرکت نساجی درتایوان است.معیارهای زمان هزینه ،کیفیت ، انعطاف پذیری و خدمات در ارزیابی سیستم های ERPدر تحقیق وی مطح شده است. از نظر چانگ انتخاب ERP دارای اهمیت بسزایی است وعوامل زیر را سبب می شود (Chang 2008).
کاهش ریسک در انتخاب نرم افزار اشتباه
کاهش ریسک در عدم موفقیت پیاده سازی
ایجاد بستر مناسب برای تصمیم کیرنده به منظور توجیه منطقی واصولی تصمیمات اتخاذ شده
کاهش کلی هزینه های مالکیت و نگهداری
یازگان نیز در تحقیقی با عنوان ” فرایند انتخاب نرم افزار ERPبا استفاده از یک شبکه عصبی مبتنی بر AHP ” برای انتخاب یک سیستم برنامه ریزی منابع سازمان دو روش تحلیل شبکه های عصبی وتجزیه تحلیل شبکه ای را بکارگرفت. مدل ANN میتواند برای ترکیب قضاوتهای افراد متخصص در سازمان های مختلف مورد استفاده قرار گیرد. مدل پیشنهادی در این تحقیق ویژگی های عمومی اکثر سازمانها را پوشش میدهدو قابلیت تعمیم دارد.مدلهای ANN دراین تحقیق نقاط ضعف مدل ANP را پوشش میدهد. دراین مطالعه مدل پیشنهادی از ترکیب ANP و ANN تشکیل شده است.در ابتدا مساله بامدل ANP ساختار یافته است ودر مرحله بعد برای پیش بینی بهترین نرم افزار برای یک سازمان جدید از ANN استفاده شده است(Yazgan 2009).
گسترش انفورماتیک ایران که یکی از ارائه دهندگان بسته های نرم افزاری ERP در ایران میباشد در یکی از کاملترین مدلهای انتخاب ERP ضمن اشاره به اهمیت وجود فرایند سیستماتیک انتخاب برای افزایش مزیت های رقابتی و رفع نقاط ضعف موجود سازمانی به منطور ایجاد بستر و پایه ای مناسب برای موفقیت در مرحله اجرا و نیز دستیابی به حداکثر میزان برگشت سرمایه یک مدل۱۰مرحله ای پیشنهادکرده است که درادامه به اختصار آورده شده است ( گسترش انفورماتیک ایران ۱۳۸۳)
خلق چشم انداز آتی وتعیین اهداف سازمانی واحد
این مرحله به منظوردستیابی به اهداف زیر صورت می پذیرد:
ایجاد پایه و اساسی محکم جهت نیل به حداکثر بازگشت در سرمایه گذاری انجام شده از طریق قدرت بخشیدن به تیم انتخاب وایجاد تفکر استراتژیکی وتاکتیکی در آنان
کاهش یا حذف تضادها بوسیله تمرکز بر یک آرمان واحد وهماهنگی مجموعه تیم
تهیه لیست کارکردهای ERP ومشخصات آنها
مجریان این فعالیت بایستی ضمن اینکه ب ااین سیستم ها آشنا می باشند از چشم انداز های تعیین شده قبل آگاه بوده تابتوانند بهترین وجامع ترین لیست را تهیه نمایند.در حقیقت اهداف و دیدگاه های کلان استراتژیکی سازمان را به زبان این بسته نرم افزاری ترجمه کرده تا به تعیین وانتخاب کارکردهایی بپردازد که قابلیت دستیابی به آن اهدف را برای سازمان ایجاد خواهندکرد.
تهیه لیست کاندیداهای اولیه جهت تامین نرم افزار
اما شرکتها چگونه بایستی از بین حدود ۳۰۰ عرضه کنندهای ننرم افزار تامین کننده مناسب خود را پیدا کنند؟ سه روش برای محدود ترکردن این دامنه وسیع از بازارتامین کنندگان ونهایتا مشخص کردن لیست اولیه آنها عبارتنداز :
جستجو براساس صنعت و زمینه کاری
جستجو براساس اندازه صنعت یاسازمان
جستجو براساس زیرساختها وملاحظات تکنولوژیکی و فنی
در زمان تهیه لیست کارکردها بایستی سوالات و مسائل مشکل و فنی نیز تهیه شود بطوریکه براساس پاسخ به آنها بتوان تامین کنندگان مناسب تر را غربال کرد. بدین منظور مدیریت ارشد شرکت از طریق مذاکره تلفنی با تامین کنندگان و یااز طریق ارسال این سوالات و دریافت جوابهای مربوطه نقاط ضعف و قوت هریک رابررسی نموده وآنرا همراه با پیشنهاد خود به تیم انتخاب ERP منعکس میکند و این تیم با لحاظ این موارد و نیز بررسی بیشتر برروی مسائلی چون وضعیت مالی و سوابق اجرایی هر یک از تامین کنندگان لیست شرکتهایی که مناسبترین گزینه هستند راتهیه می نماید.
تهیه RFP درخواست برای طرح پیشنهادی
معمولا RFP از دو بخش اصلی تشکیل می شود که عبارتست از :
لیست کارکردها و خصوصیات آنها که در واقع نشانگر خواسته ها و نیازهای سازمان در هر بخش بوده وچگونگی فعالیت هر کارکرد را نشان میدهد.
یک بخش مجزا که شامل راهنماییهای لازم به تامین کننده شرایط و محدودیت های پروژه و نیز فرمهای پاسخگویی جهت دریافت نظرات تامین کننده می باشد.
بخش اصلی و مرکزی RFP راهمان لیست ومشخصات کارکردها تشکیل میدهد که خروجی نهایی مرحله سوم است و بخش مجزای دیگر فقط بدین منظور تهیه میگردد تا تامین کننده نرم افزار RFP را جدی تلقی نماید.
بازبینی وبررسی پیشنهادات
معمولا بررسی و ارائه پاسخ از سوی تامین کنندگان ۳ تا ۴ هفته به طول می انجامد بسیاری از تامین کنندگان بدون بازدید از شرکت و بخصوص ملاقات با اعضای تیم انتخاب پیشنهاد کتبی ارائه نمی کنند. ضمن اینکه بازدید برای هر تامین کننده بایستی بصورت مجزا انجام گیرد.
پس از دریافت پیشنهادات هریک ازاعضای تیم انتخاب باید با تمرکز بر محدوده فعالیت خود بقدرت این پیشنهادات را مطالعه نمایند و درموارد زیر یادداشت برداری کنند:
نقاط قوت و قابلیت‌های ویژه هر محدوده که برای شرکت نیز حائز اهمیت است
نقاط ضعف و مشکلاتی که درهر محدوده میتواند شرکت را متاثر سازد. محدوده هایی که نیاز به توضیح بیشتری از سوی تامین کننده دارد
مواردی که شک دارند که تامین کننده بتواند آنچه را ادعا کرده برآورده سازد.
سپس این موارد در جلسه ای مشترک و با حضور کلیه اعضای تیم مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
انتخاب سه گزینه برتر ( تامین کنندگان نهایی )
در این مرحله بایستی ۳ تامین کننده برتر از بین سایرین انتخاب شده تا برای ارائه وتشریح راهکار خود از آنها دعوت بعمل آید .یک روش می تواند بصورت رای گیری از اعضا درمورد هر نرم افزار باشد یا روش دیگر تجزیه وتحلیل عددی است که دراین روش به هریک از بخشهای موردنظر یا قابلیت‌هایی که مورد نیاز شرکت می باشد امتیاز ووزن مشخصی داده می شود سپس براساس امتیازدهی به هر بسته مقایسه جمع امتیازات این رتبه بندی حاصل می شود.
تشریح ونمایش هریک از نرم افزارها توسط تامین کنندگان آنها
در این مرحله ازهریک از ۳ تامین کننده منتخب در قدم قبلی خواسته می شود تا به ارائه و تشریح بسته نرم افزاری خود در محل شرکت اقدام نمایند. مدت زمان این ارائه معمولا ۲ روز متوالی بوده دراتاق کنفرانس شرکت بر گزار می شود. قبل ازهر ارائه تیم انتخاب نقاط ضعف و قوت مشخص شده آن بسته نرم افزای را مرور کرده و آنرادسته بندی و آماده میکنند تا در حین نمایش نرم افزار بتوانند بخوبی برنقاط مورد نظرتمرکز کرده وسوالات خود رابپرسند. بعد از ارائه روز اول مدیر تیم برگه های نظر سنجی را جمع آوری وبررسی میکند. کلیه اعضا بایستی این فرمها را تکیمل کرده باشند.در پایان روز دوم واتمام ارائه درجلسه ای مشترک نظرات و برداشتهای کلیه اعضا مطرح ومورد بررسی قرار می گیرد تادرنهایت گزارش نهایی درمورد نرم افزار ارائه شده تهیه گردد.
انتخاب تامین کننده نهایی
معمولا شرکتها در این مرحله قیمت وهزینه بسته نرم افزاری را به عنوان یک فاکتور اساسی در نظر میگیرند. سایر معیارهای این انتخاب می تواند به شرح زیر باشد :
خدمات پشتیانی تامین کننده نظری آموزش و پشتیبانی فنی سیستم
سهولت در اجرای سیستم
سازگاری با فرایند تجاری شرکت
قابلیت انعطاف بالاو دارای قابلیت تغییر
ریسکهای تکنولوژیکی
ارزش افزوده سیستم
مذاکرات نهایی برای عقد قرارداد ،کلیه مسائل مرتبط نظیر مباحث مالی و پرداختهای مربوطه، سخت افزار پشتیبانی فنی، مستندسازیها و نحوه اجرا و خدمات مرتبط به طور واضح مشخص شده و در قرارداد گنجانیده میشود.
اجرای آزمایشی درحقیقت کم هزینه ترین وبهترین بیمه ای است که می تواند موفقیت سازمان و تصمیم تصمیم گیرندگان نهایی را تضمین نماید. هدف از اجرای آزمایشی رقع ابهاماتی است که درمورد بسته نرم ا فزاری انتخاب شده وجوددارد تا بدین ترتیب در صورت نیاز بتوان با تجدید نظر در تصمیمات اتخاذ شده از هدررفتن زمان وسرمایه جلوگیری کرد.
درسال ۱۳۷۹ تحقیق با عنوان ” مدل سازی مفهومی برنامه ریزی منابع ساخت (MRP II – ERP) به وسیله زبان مدل سازی یکپارچه (UML) دردانشگاه تربیت مدرس انجام شده است . در این تحقیق یکی از دلایل اساسی شکست بسیاری از سیستم های MRP II ERP نبود یکپارچگی مناسب بین بخش های تولید ، بازاریابی ، مالی ، بودجه ، انبار ، خدمات پس از فروش و…در یک شرکت یا سازمان قلمداد شده است.مدل سازی نامناسب MRPII ERP در یکپارچه سازی داده های بخش های مختلف یک سازمان و درنتیجه تولید نرم افزارهای نامناسب برای پیاده سازی آن در سطح سازمان عمده ترین سوال و محرکی است که دراین تحقیق برای حل آن تلاش شده است. بنتیجه این مدل های نامناسب تولد نرم افزارها و بانک های اطلاعاتی ناکارآمد شده است. بنابراین هدف این تحقیق ارائه مدلی است که داده های اساسی و بنیانی سیستم را در خود دارد و ارتباط و یکپارچگی آنها را درکنارهم به نمایش درمی آورد. در این مطالعه زبان مدل سازی UML که آخرین دستاوردبشری در مبحث مدل سازی است به کارگرفته شده است. (ساعدی،۱۳۷۹).

لی (۱۹۹۰) رضایت را پیامد جمعی ادراک، واکنشات روانشناسی تجربه مصرف نسبت به محصول /خدمت تعریف می‌کند و هانت (۱۹۹۱) رضایت را تابع اعتقاد مشتری می‌داند. در زیر چند تعریف از رضایت مشتری ارائه می‌گردد:

• • رضایت صرفا نتیجه انجام درست کارهاست.

• • ارضاء نیازها و خواسته‌های مشتری.

• • رضایت یعنی مسرت و رضایت خاطر مشتری.

• • ارزیابی مشتری از کیفیت کالا و خدمات.

نقطه مشترک همه تعاریف این است که رضایت، احساسی است ناشی از فرایند ارزیابی آنچه دریافت‌ شده در مقابل آنچه انتظار می‌رود.
ژوران عدم رضایت یا ناخرسندی مشتریان را نیز بعنوان یک مفهوم جداگانه در نظر گرفته و آن را چنین تعریف می کند: “نارضایتی مشتری حالتی است که در آن نواقص و معایب فرآورده موجب ناراحتی، شکایت و انتقاد مشتری می شود". به عقیده این دانشمند، رضایت مشتری و عدم رضایت مشتری متضاد نیستند. در واقع رضایتمندی مشتری ناشی از ویژگی های محصول یا خدمت عرضه شده می باشد که مشتری را برای خرید و استفاده از آن ترغیب می نماید. از سوی دیگر عدم رضایت مشتری از نقایص و کمبودهای موجود در محصول یا خدمت سرچشمه می گیرد که موجب دلخوری و شکایت مشتریان خواهد شد (پرهیزگار، جاوید، ۱۳۸۹).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مهمترین اثرات رضایت مشتری بر فرآیندهای سازمان شامل موارد زیر می شود:
۱- کاهش مستمر هزینه ها و کوتاه شدن زمان چرخه های کاری بدلیل استفاده موثر از منابع.
۲- بهبود نتایج عملیات و سازگار و قابل پیش بینی بودن این نتایج.
۳- ایجاد امکان پرداختن به فرصت های متمرکز و اولویت بندی شده برای انجام عملیات بهبود.
۴- افزایش توانایی ایجاد ارزش برای هر دوطرف.
۵- انتقال اهمیت تأمین خواسته های مشتری و هم چنین الزامات قانونی و مقررات به سازمان.
۶- پایه گذاری خط مشی کیفیت (مقصودی، ۱۳۸۲).
سیستم خوب به زبان ساده
امروزه تأثیر فناوری اطلاعات بر اقتصاد جهان، باعث شده سازمان ها و بنگاه های اقتصادی برای برطرف کردن نیازهای اطلاعاتی خود، به استفاده از راهکارهای نرم افزاری روی آورند تا به وسیله آن، اطلاعات و دانش خود را به بهترین شکل مدیریت کنند.
گاه خرید و پیاده سازی چنین ابزاری به اندازه ای در نظر مدیریت مهم جلوه می کند کـه بخش خاصی برای آن ایجاد می کند و حتی فرآیندهای سازمانی برای اجرای هر چه بهتر این راهکارها دستخوش مهندسی مجدد می شود، از سوی دیگر شرکت های ارائه دهنده بسته های نرم افزاری نیز باید همگام با پیشرفت زیرساخت های فناوری در دنیا و مدنظر قرار دادن شرایط و نیازهای صنایع در بازار هدف خود، به طور مداوم به ارائه محصولات و خدمات جدید پرداخته، ضمن ایجاد تمایز با رقبا، بازار خود را گسترش دهند. این امر خود نیازمند شناسایی نیاز و رفتار خرید مشتریان و راهکارهای نرم افزاری است. تفاوت شرکت های وجود در یک صنعت که گاه نشان از مزیت رقابتی آنهاست اهمیت این موضوع را آشکارتر می کند^[۱۵۴].
تعریف سیستم خوب با توجه به علایق متفاوت و رویکردهای گوناگون کاربران ممکن است کمی دشوار به نظر برسد، ولی با پرهیز از ورود به جزییات می توان به تعریفی کلان دست یافت. به طور کلی سیستم خوب، سیستمی است که کاربران از به کار گرفتن آن احساس رضایت نمایند. توجه فرمائید که نیاز کاربر با انتظارات وی دو موضوع متفاوت و مجزا هستند لذا نیاز کاربر عبارت از الزام هایی است که کسب و کار وی بر وی تحمیل می نماید. درحالی که انتظارات وی متناسب با محصولی است که وی به کار می گیرد. مثلا انتظاری که از یک ماشین رنو ۵ وجود دارد با انتظاری که از یک مرسدس بنز ۵۰۰ کلاس اس دارید بسیار متفاوت هستند. این درحالی است که ممکن است نیاز شما توسط رنو ۵ یا حتی یک دوچرخه پاسخ داده شود. در اینجا چالشی جالب جریان دارد. درحالی که کاربر با دریافت پاسخ انتظارات خود از سیستم به ارزیابی سیستم می پردازد، این خود سیستم است که دامنه و عمق انتظارات کاربر را تعریف می کند.
میزان رضایت کاربر ارتباطی به وسعت سیستم ندارد بلکه به میزان دریافت پاسخ مناسب به انتظاراتش بستگی دارد. همچنین انتظار کاربر متناسب با ادعای سیستم رشد می کند. منظور از ادعای سیستم، خدمات و قابلیت هایی است که سیستم نسبت به ارائه آنها خود را متعهد نموده است. پس بین یک سیستم خوب و یک سیستم بزرگ الزاما ارتباطی وجود ندارد. چراکه خوب بودن یک سیستم کیفیتی است که به ابعاد آن بستگی ندارد. البته می توان به یک سیستم بزرگ خوب نیز اندیشید ولی باید در نظر داشت که اندازه سیستم بیانگر تعهدی است که شما در قبال کاربرخود می پذیرید^[۱۵۵] (صدیقی، ۱۳۸۸).
انتظارات کاربران و همچنین تعریف آنها از ارزش متغیر می باشد و نهایتا تعریف آنها از کیفیت نیز متغیر و متحول است. تنها ارائه محصولات و خدمات جدید، پیشرفته و بهتر و یا وعده به کاربران برای ارائه چنین کالا و خدماتی در آینده، کافی نیست. بلکه تصور کاربران در مورد ارزش کالاها و خدمات شرکت بسیار مهم است (فردریک و وبستر^[۱۵۶]، ۱۹۹۴).
یکی از معیارهای سنجش کارایی نظام های اطلاعاتی (از جمله فهرست های رایانه‌ای) مشخص کردن میزان رضایت کاربران از عناصر و ویژگی های تشکیل دهنده رابط و در حقیقت میزان رضایت از چگونگی تعامل با نظام می‌باشد^[۱۵۷] .اقبال و یا عدم اقبال کاربران به یک نظام، می‌تواند نشان دهنده سودمندی و یا عدم سودمندی آن نظام و بیان کننده چالش ها و مشکلات موجود در این زمینه باشد.
دسترسی و برقراری ارتباط با محتوای هر نظام رایانه ای اطلاعاتی، نیازمند محیطی است که این ارتباط را برقرار کند. این محیط، “رابط کاربر” نام دارد که تنها بخشی از یک نظام اطلاعاتی است که کاربر می بیند و از طریق آن با نظام ارتباط برقرار می سازد. رابط کاربر در نظام های اطلاعاتی اهمیت زیادی دارد، زیرا منتقل کننده اندیشه و فکر طراح، نشان دهنده ساختار و ارتباط اطلاعات موجود در نظام و دسترس پذیر کننده اطلاعات برای کاربران است (زره ساز، ١٣۸۵).
به طور کلی سه عامل باعث بالا رفتن انتظارات کاربران می گردد:
۱- پویایی نیازها و خواسته های کاربران.
۲- ارائه عملکرد برتر و یا وعده انجام آن توسط شرکت.
۳- وعده ارائه عملکرد بهتر توسط رقبا.
رابط کاربر^[۱۵۸]، محیطی است که ارتباط بین انسان و رایانه را برقرار می کند و پل ارتباطی بین انسان و محیط وب، برنامه ها و نظام های رایانه ای است. خشنودی و رضایت کاربران در صورتی فراهم می شود که تعامل بیشتر و بهتری بین آنان و محیط های رایانه ای برقرار شود. با توجه به علایق و سلیقه های متفاوت کاربران از سویی و تنوع محیط های رایانه ای از سویی دیگر، طراحی رابط کاربر ایده آل دشوار به نظر می رسد (خالقی، ۱۳۸۸).
از آنجا که رابط کاربر در نظام های اطلاعاتی عامل مهمی در تسهیل کاربران به اطلاعات مورد نیاز خود محسوب می شود، طراحان نظام های اطلاعاتی در تلاشند تا ضمن در نظر گرفتن کاربران و با پیروی از اصول موجود، عوامل و خصیصه های ضروری را جهت طراحی رابط کاربر نظام های اطلاعاتی خود شناسایی کرده و از این طریق دسترسی موثر کاربران نهایی را به اطلاعات موجود تضمین کنند. با توجه به اینکه رابط کاربر در دستیابی به محتوای نظام هایی اطلاعاتی نقش مهمی را ایفا می کند. چگونگی طراحی رابط کاربری که از طریق آن بتوان ارتباط درست و منطقی با نظام اطلاعاتی برقرار کرد، ضروری است (مهراد، ۱۳۸۶).
مهمترین صفات کیفی که نهایتاً به رضایتمندی کاربران از یک سیستم نرم افزاری منجر می شود عبارتند از: قابلیت اطمینان، انعطاف پذیری، امنیت و قابلیت تعریف سطح دسترسی های مجاز برای هر کاربر، در دسترس بودن، ثبات و پایداری (تداوم و نداشتن قطعی در شبکه)، امکان گزارش گیری متنوع و آسان، سرعت و دقت بالای پردازش اطلاعات، محیط کاربری (رابط کاربر) آسان و کاربرپسندی، ارائه راهنمایی های لازم در هر وضعیت، ارائه پشتیبانی لازم (خدمات پشتیبانی)، توانایی سازگاری با سایر نرم افزارهای استاندارد و در یک جمع بندی، پاسخگویی همه جانبه به نیازهای کاربران را پوشش دهد.
مدل مفهومی تحقیق
هر مدل مفهومی به عنوان نقطه شروع و مبنایی جهت انجام مطالعات و تحقیقات است، به گونه ای که متغیرهای مورد نظر تحقیق و روابط میان آن ها را مشخص می کند (ادوارد و همکاران^[۱۵۹]، ۲۰۰۰).
به عبارت دیگر می توان گفت که به صورتی ایده آل، مدل مفهومی یا نقشه ذهنی^[۱۶۰] و ابزار تحلیلی^[۱۶۱] (میرزایی، ۱۳۸۹: ۱۰)، یک استراتژی جهت شروع و انجام تحقیق است، به گونه ای که انتظار می رود در حین اجرای تحقیق، متغیرها، روابط و تعاملات بین آن ها مورد بررسی و آزمون قرار گرفته، و بر حسب ضرورت تعدیلاتی در آن انجام شده و عواملی نیز از آن ها کم و یا به آن ها اضافه شود^[۱۶۲].
پس از بحث در خصوص ادبیات تحقیق، اکنون بایستی به ارائه مدل مفهومی بپردازیم. در این تحقیق پس از انجام مطالعات اولیه و اخذ نظرات اساتید محترم راهنما و مشاور در نهایت به مدل مفهومی ذیل برای این تحقیق رسیدیم.
شکل (۲-۱). مدل مفهومی تحقیق
پس از جستجوهای فراوان در زمینه پیشینه موضوع این پژوهش، خلاصه عناوین مشابه به قرار ذیل مشخص شد.
جدول (۲-۳) پیشینه تحقیقات داخلی