شهرستان نطنز
 

استاد راهنما : دکتر مجتبی عطایی
 

 استاد مشاور:  دکتر حمیدرضا میرطاووسی

فهرست موضوعی                شماره صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق 2
1-1- مقدمه. 3
1-2- بیان مسئله پژوهش. 3
1-3- اهداف تحقیق 5
1-4- اهمیت موضوع پژوهش و انگیزه انتخاب آن. 6
1-5- سوال­ها و فرضیه ­های پژوهش. 8
1-5-1-سوال اصلی  8
1-5-2-سوال های فرعی 8
1-5-3-فرضیه اهم  8
1-5-4-فرضیه ­های اخص 9
1-6- مدل مفهومی تحقیق 9
1-7- تعریف­های عملیاتی متغیرها و  واژه­های کلیدی 10
1-8- روش تحقیق 10
1-9- قلمرو تحقیق 11
1-10-   جامعه آماری و حجم نمونه. 11
1-11-   برآورد حجم نمونه و روش نمونه گیری: 11
فصل دوم: مروری بر مبانی نظری تحقیق 13
2-1- مقدمه. 14
2-2- سرمایه اجتماعی 14
2-2-1-    سرمایه اجتماعی از دیدگاه بوردیو. 16
2-2-2-    سرمایه اجتماعی از دیدگاه کلمن 16
2-2-3-    سرمایه اجتماعی از دیدگاه پوتنام. 17
2-2-4-    تمایزات بر مبنای سطح تحلیل 18
2-2-5-    تمایزات بر مبنای کاربردهای هنجاری 19
2-2-6-    تمایزات بر اساس مزایای اصلی در مقابل مزایای ثانویه. 19
2-2-7-    سرمایه اجتماعی در حوزه سازمان و مدیریت. 23
2-2-8-    ابعاد سرمایه اجتماعی سازمانی 25
2-2-9-    سازه های اندازه گیری 33
2-2-10- الگوهایی برای تبیین مفهوم سرمایه اجتماعی 33
2-2-11- نقش سرمایه انسانی و افراد در سرمایه اجتماعی سازمان. 35
2-2-12- ویژگی‌های سرمایه ‌اجتماعی 39
2-2-13- راه های ایجاد و حفظ سرمایه اجتماعی در سازمان. 41
2-2-14- مزایای سرمایه اجتماعی 43
2-2-15- هزینه‌های بالقوه سرمایه اجتماعی 45
2-3- معنویت در محیط کار. 46
2-3-1-    نیازهای معنوی کارکنان و ظهورپارادایم معنویت در محیط کار. 49
2-3-2-    تعاریف و دیدگاه‌های معنویت و معنویت در محیط کار. 51
2-3-3-    رویکرد درون‌گرا / متافیزیکی 53
2-3-4-    رویکرد دینی 53
2-3-5-    رویکرد اگزیستانسیالیستی / سکولار. 54
2-3-6-    رویکرد مخالفان معنویت. 55
2-3-7-    مباحثی درباره روش تحقیق در زمینه معنویت در محیط کار. 55
2-3-8-    مزایای معنویت در محیط کار. 57
2-3-9-    مفهوم‌سازی معنویت در محیط کار. 58
2-3-10- رفتار شهروندی سازمانی و معنویت محیط کاری 60
2-4- پیشینه تحقیقات. 62
2-4-1-    تحقیقات صورت گرفته در خصوص سرمایه اجتماعی 62
2-4-2-    مطالعات صورت گرفته در خصوص معنویت در محیط کاری 65
فصل سوم: روش تحقیق 68
3-1- مقدمه. 69
3-2- روش تحقیق 69
3-3- متغیرها و شاخص های تحقیق 71
3-4- قلمرو مکانی پژوهش. 71
3-5- قلمرو زمانی پژوهش. 71
3-6- قلمرو موضوعی پژوهش. 71
3-7- جامعه آماری پژوهش. 71
3-8- حجم نمونه و روش نمونه گیری 71
3-9- ابزار جمع‌آوری اطلاعات. 72
3-10-   روایی و پایایی پرسشنامه ها 74
3-10-1-تعیین پایایی (قابلیت اعتماد) پرسشنامه­ها 74
3-10-2- تعیین اعتبار (روایی) پرسشنامه. 76
3-11-   روش‌های تجزیه و تحلیل اطلاعات. 76
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 79
4-1- مقدمه 80
4-2- آمار توصیفی 81
4-2-1-    آمار توصیفی بر حسب متغیرهای جمعیت شناختی 81
4-2-2-    آمار توصیفی متغیر های پژوهش. 85
4-3- آزمون فرضیه های تحقیق 86
4-3-1-    آزمون فرضیه اهم. 86
4-3-2-    آزمون فرضیه اخص اول. 87
4-3-3-    آزمون فرضیه اخص دوم. 88
4-3-4-    آزمون فرضیه اخص سوم. 89
4-4- آزمون رگرسیون. 91
4-4-1-  فرضیه اهم. 92
4-4-2-    فرضیه اخص اول. 93
4-4-3-    فرضیه اخص دوم. 94
4-4-4-    فرضیه اخص سوم. 96
4-5- آزمون فریدمن 97
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 99
5-1- مقدمه. 100
5-2- نتیجه گیری براساس نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه ها 102
5-2-1-  فرضیه اهم. 102
5-2-2-    فرضیه اخص اول. 103
5-2-3-    فرضیه فرعی دوم. 105
5-2-4-    فرضیه فرعی سوم. 107
5-3- پیشنهادات برای محققان آینده 108
منابع و مواخذ. 109
منابع فارسی 110
منابع لاتین  111
یکی از روندهای مهم کسب وکار و مدیریت در قرن 21 که از اواسط دهه 90 به طور جدی مطرح شده است، تمرکز بر معنویت کارکنان در سازمان ها می باشد. پایبندی خدمتگزاران بخش عمومی به اخلاقیات و تبلور این تعهد در رفتارهای آنها، موجب توسعه سرمایه اجتماعی می شود؛ یعنی مدیرانی که اصول اخلاقی را در عملکردها وتصمیم های سازمانی به کار می گیرند، با توسعه روابط مبتنی بر اخلاقیات، سرمایه اجتماعی ایجاد می کنند. بنابراین در این تحقیق قصد دارد رابطه میان معنویت در محیط کار با سرمایه اجتماعی را در ادارات دولتی شهرستان نطنز مورد آزمون قرار دهد. بدین منظور تعداد 250 نفر از کارکنان ادارات مزبور به صورت تصادفی ساده انتخاب گردیدند. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. به منظور بررسی وجود ارتباط میان متغیرهای تحقیق ابتدا از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده گردیده و درصورت وجود رابطه معنی دار، رابطه علّی میان آنها از طریق رگرسیون آزمون گردید. یافته ها نشان می دهد، میان معنویت در محیط کار و سرمایه اجتماعی و ابعاد سه گانه(ساختاری، رابطه ای و شناختی) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
1-1-       مقدمه
دردیدگاه­های سنتی مدیریت، سرمایه های اقتصادی، فیزیکی، و نیروی انسانی مهمترین نقش را در توسعه ایفا می­کردند؛  برای  توسعه در عصر حاضر به سرمایه اجتماعی بیشتر از سرمایه اقتصادی ، فیزیکی و انسانی نیازمندیم. زیرا بدون این سرمایه استفاده بهینه از دیگر سرمایه­ها امکان­پذیر نیست. در جامعه­ای که فاقد سرمایه اجتماعی کافی است به احتمال زیاد سایر سرمایه­ها تلف می­شوند. از این رو است که موضوع سرمایه اجتماعی محور اصلی مدیریت در سازمان­ها محسوب شده و مدیرانی موفق قلمداد می­شوند که بتوانند در ارتباط با جامعه به تولید و توسعه سرمایه اجتماعی بیشتری نائل شوند.
در گذشته سرمایه اجتماعی  به­صراحت مورد توجه قرار نمی گرفت ، اما در حال حاضر، تغییرات پر شتاب محیطی، فناوری اطلاعات، نیازهای رو به رشد به اطلاعات و آموزش، نیازهای فزاینده به  نو آوری و خلاقیت، و ضرورت پیشرفت مداوم سازمان، ایجاب می کند که رهبران سازمان­ها، سرمایه اجتماعی را به منزله یک منبع ارزشمند سازمانی مورد توجه قرار  دهند ( رحمانپور،1382، 80 ). در این فصل کلیات تحقیق شامل بیان مسئله، ضرورت و اهمیت تحقیق، گزاره های تحقیق، مدل مفهومی تحقیق و جامعه و نمونه آماری، روش تحقیق و مواردی از این قبیل آورده شده است.
1-2-       بیان مسئله پژوهش
مساله عصر ما فقط این نیست که چگونه بهره وری افزایش یابد و سازمان ها کارآتر شوند؛ بلکه باید در برابر افزایش و اهمیت روزافزون تعقل ابزاری وتوجه روزافزون به بازدهی مادی ، تعقل جوهری هم مد نظر قرار گیرد؛ به گونه ای که حقانیت و آزادی و کرامت انسانی از گزند و تهدید سازمان های کارا در امان بمانند؛ انسانها و روابط آنها در سازمان ها مد نظر قرار گیرند و سیستم های اجتماعی  به گونه ای سازماندهی شوند که روح اعتماد و اطمینان در ساختار آنها رسوخ نماید و موجد منابع ارزشمندی برای توسعه سرمایه اجتماعی آنها گردد؛ ضمن اینکه پایبندی مدیران بخش عمومی به اخلاقیات و تبلور این تعهد در رفتارهای آنها، موجب توسعه سرمایه اجتماعی می شود؛ یعنی مدیرانی که اصول اخلاقی را در عملکردها وتصمیم های سازمانی به کار می گیرند، با توسعه روابط مبتنی بر اخلاقیات، سرمایه اجتماعی ایجاد می کنند.
سرمایه اجتماعی معمولاٌ توسط یک فرد در طول سال های زیادی کسب می شود و به صورت لحظه ای نمی تواند ایجاد شود. مدیران ارشد افراد کمی را پیدا خواهند نمود که دارای درجات بالایی از سرمایه اجتماعی باشند. از این رو افراد برخوردار از سرمایه اجتماعی بالا منابع کمیاب تلقی می شوند، چون افراد دارای سرمایه اجتماعی بالاتر توانایی حل مشکل بیشتری نیز دارند.  بنابراین با توجه به مباحث مطرح شده اهمیت کارکنانی با سرمایه اجتماعی بالا برای سازمان ها بسیار است؛ بدین جهت باید عواملی را که می تواند با بالا رفتن میزان سرمایه اجتماعی کارکنان رابطه داشته باشد مشخص نمود.
یکی از روندهای مهم کسب وکار و مدیریت در قرن 21 که از اواسط دهه 90 به طور جدی مطرح شده است، تمرکز بر معنویت کارکنان در سازمان ها می باشد. (Shellenbarger, 2000)
اهمیت و تعداد تحقیقات در این زمینه در حال افزایش است. معنویت محیط کاری موضوع بسیاری از مجلات مدیریتی بوده است و حتی به روی جلد مجلاتی از قبیل بیزینس ویک[1] (Conlin, 1999) و فورچون[2] (Gunther, 2001) راه یافته است. همچنین کتاب های زیادی نیز در این زمینه به نگارش درآمده اند.
به علاوه در سال 1999 ، آکادمی مدیریت[3] آخرین گروه تخصصی خود را تحت عنوان ” معنویت، دین و کار”[4] ، تشکیل داده است.
دلیل علاقه مندی سازمان ها به معنویت محیط کاری، افزایش اثر بخشی سازمانی است. شواهد تجربی رابطه مثبتی را بین معنویت محیط کاری با خلاقیت (Freshman, 1999)، صداقت واعتماد درون سازمان(Wanger-Marsh and Conely, 1999) ، افزایش حس کامیابی شخصی(Burack, 1999) ، تعهد سازمانی(Dellbecq, 1999) ، نگرش های شغلی از قبیل رضایت شغلی، مشارکت شغلی، کاهش میل به خروج و احترام به خود مبتنی بر سازمان (Milliman et al., 2003) و . نشان می دهند.
بنابراین در پژوهش حاضر محقق سعی دارد تا رابطه میان معنویت در محیط کار و سرمایه اجتماعی و ابعاد آن را مورد آزمون قرار دهد. در این رابطه سوال اصلی تحقیق عبارت است از این که آیا بین معنویت در محیط کار و سرمایه اجتماعی رابطه معنا داری وجود دارد یا خیر؟
1-3-       اهداف تحقیق