گرفتن از روش تاپسیس
 

استاد راهنما:
 

دکتر مصطفی قاضی زاده

چکیده:
در دنیای امروز مدیریت بدون استفاده از ابزارها و راهکارهای مناسب و متکی بر فناوری مدرن روز ، کاری بس دشوار می باشد . سیستم های مبتنی بر فن آوری اطلاعات[1] که در یکی دو دهه اخیر رشد چشمگیری را طی نموده اند ، از جمله ابزارهای مدیریت و برنامه ریزی می باشند که حوزه‌های وسیعی را تحت پوشش خود قرار داده اند .
سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان [2] نمونه ای از این قبیل می باشند که در چند سال اخیر در کشور ما مورد استقبال فراوان قرار گرفته و به عنوان راه حل معضلات و مشکلات سازمان ها و اصلاح روش‌های انجام کار از آن یاد می شود .
بنابراین این تحقیق در صدد بود به شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر در موفقیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمان در شعب بانک پارسیان استان تهران، بپردازد. با توجه به جامعه پژوهش، تعداد 284 نفر به عنوان نمونه با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. دراین پژوهش از یک پرسشنامه محقق ساخته 24سوالی بر اساس طیف پنج درجه ای لیکرت (کاملاً موافقم، موافقم، بی نظرم، مخالفم، کاملاً مخالفم) برای گردآوری اطلاعات استفاده شد . در این تحقیق از آمار استنباطی و توصیفی استفاده و برای انجام این تحلیل­ها از نرم افزار آماری SPSS وهمچنین برای رتبه بندی عوامل از مدل تاپسیس ( TOPSIS) استفاده شده است و نتایج نشان دادند که کلیه فرضیه های تحقیق مورد تایید قرار گرفت و همچنین متغیرهای تحقیق با بهره گرفتن از از نرم افزار تاپسیس رتبه بندی شده اند که در آن عومل بترتیب سازماندهی، کنترل پروژه، برنامه ریزی منابع انسانی، یافتن کارمند و صلاحیت مدیر پروژه از بیشترین و. کمترین اهمیت برخوردار می باشند.
کلیدواژه ها: برنامه ریزی منابع سازمان(ERP) ، مدل تاپسیس ( TOPSIS)، بانک پارسیان
1– 1- مقدمه
در دنیای امروز مدیریت بدون استفاده از ابزارها و راهکارهای مناسب و متکی بر فناوری مدرن روز ، کاری بس دشوار می باشد . سیستم های مبتنی بر فن آوری اطلاعات[3] که در یکی دو دهه اخیر رشد چشمگیری را طی نموده اند ، از جمله ابزارهای مدیریت و برنامه ریزی می باشند که حوزه‌های وسیعی را تحت پوشش خود قرار داده اند .
سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان [4] نمونه ای از این قبیل می باشند که در چند سال اخیر در کشور ما مورد استقبال فراوان قرار گرفته و به عنوان راه حل معضلات و مشکلات سازمان ها و اصلاح روش‌های انجام کار از آن یاد می شود(حجازی ،1391).
نظام برنامه ریزی منابع سازمان(ERP)[5]، عامل اصلی مدیریت موفق اطلاعات در سازمان ها است. اما استقرار بسیاری از نظام های (ERP)،  با شکست مواجه شده است . زیرا مدیران سازمان ها فکر می کنند که صرفاً خرید نظام (ERP)،  کافی است . نظام برنامه ریزی منابع سازمان ، نظام های اطلاعاتی بسیار پیچیده ای هستند و عوامل بسیاری بر استقرار موفق آنها تأثیرمی گذارند . سازمان ها باید از مهمترین عوامل موثردر استقرار موفق  (ERP)، آگاه باشند وآنها رافراهم کنند(عالم تبریز،1389).
بکارگیری و پیاده سازی فرآیند سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان( ERP) یک چالش فنی – اجتماعی است که بر سطوح استراتژیک و عملیاتی شرکت تاثیر گذار خواهد بود و لزوما اجرای آن بازده مورد انتظار سازمان استفاده کننده را به همراه نخواهد داشت . بدین منظور باید قبل ازپیاده سازی ERP میزان آمادگی سازمان برای پیاده سازی این سیستم ، ارزیابی شود . لازم است یک سازمان قبل ازپیاده سازی ERP وضعیت کنونی خود را با توجه به عوامل اثر گذار بر آمادگی سازمان جهت پیاده سازی موفق  ERP را مشخص نماید (ناظمی،1386).
1-2- بیان مسأله  
سیستم ERP ابزارهای نرم‌افزاری جهت مدیریت داده‌های سازمان هستند. سیستم‌های ERP به سازمان کمک می‌کنند تا به امور زنجیره‌ی تامین، دریافت ، مدیریت موجودی ، مدیریت سفارشات مشتری ، برنامه‌ریزی تولید ، حمل و نقل ، حسابداری ، مدیریت منابع انسانی و سایر عملیات تجاری خود رسیدگی نمایند (سومرز و نلسون[6] ، 2003) .
با این حال پیاده­سازی پروژه­های برنامه ­ریزی منابع سازمان نیاز به سرمایه­گذاری­های زیادی دارد و پیاده­سازی تعداد قابل توجهی از این پروژه­ها با شکست گزارش شده است. مطالعات نشان می­دهد که هدف پیاده­سازی سریع در این پروژه­ها برآورد نشده و در نتیجه ، شکست این پروژه­ها ، هزینه­ های بسیار زیادی را بر شرکت های سرمایه­گذار تحمیل کرده است . از طرف دیگر، این شکست­ها باعث افزایش ریسک بازار این محصولات و بدبینی مدیران و سرمایه ­گذاران نسبت به آنها شده است . این موضوع باعث شده است که اخیرا در ارتباط با شناسایی عوامل بحرانی موفقیت در اجرای این پروژه­ها تحقیقاتی به عمل آید (علیزاده و حنفی­زاده، 1385) که در حقیقت بخش اول برای تدوین نقشه راه پیاده­سازی آن را تشکیل میدهد. سیستم­های برنامه ­ریزی منابع سازمان لزوما سیستم­های توجیه­پذیری برای همه سازمانها در راستای تحقق اهدافشان نمی­باشند زیرا که یک تصمیم خرید و پیاده­سازی اشتباه در مورد چنین پروژه­های سرمایه­بری ، چه بسا که به نابودی کل سازمان منجر گردد (عالم­تبریز و همکاران، 1389).
یک سیستم جامع و یکپارچه مانند سیستم برنامه ریزی منابع سازمان [7]که فراتر از یک سیستم اطلاعاتی[8] و همچنین فراتر از یک سیستم لجستیکی است سبب بهبود عملکرد سازمان های پولی و مالی مانند بانک و ایجاد یک سازمان نتیجه گرا برای دستیابی به اهداف تعریف شده خواهد شد؛ تا  سازمان های پولی و مالی مانند بانک بتوانند در یک محیط مبتنی بر دانش، ابزارهایی برای تجزیه و تحلیل داده ها برای صرف زمان کارکنان به انجام کارهای با ارزش شود . این سیستم قابلیت جمع آوری اطلاعات از تمامی نقاط محیط به درون سازمان را دارد؛ همچنین با کاهش زمان سیکل انجام فعالیت ها، مدیریت بهتر دارایی ها و کاهش هزینه ها ، بانک را ممکن می سازد.
از منظر کلان می توان کاربرد ERP  را به دو دسته تولید و خدمات تقسیم بندی نمود.بی شک از حوزه هایی که نیاز به این فناوری در آن مشهود و تاکنون آنچنان که باید به آن پرداحته نشده است حوزه بانک ها و موسسات مالی که (ارائه دهنده خدمات به مشتریان خود هستند) می باشد.
نوع انتظارات مشتریان در این سازمان ها حول محورهای صحت و سرعت قرار گرفته است.در حالیکه شیوه  مدیریتی و استفاده از فناوری این مراکز به این دو مقوله نپرداخته و کماکان این دسته سازمانها به طور سنتی اداره می شوند.
سیستم های ERP به دلیل ماهیت پیچیده و تغییرات عمده ای که در فرهنگ کاری یک سازمان ایجاد می کنند برای پیاده سازی نیاز به بررسی عمیق و انجام کامل امکان سنجی دارند.زیرا پیاده سازی اینگونه سیستم های بزرگ علاوه بر تغییرات سیستمی نرم افزاری، تغییرات فرایند را نیز در پی دارد.
بدین معنی که فرایندهای موجود باید مطابق بهترین الگوهای پیشنهادی پرکت ارائه کننده سیستم که پس از سالها تجربه شده، تغییر یابد مهندسی مجدد کسب و کار یکی از مراحل کلیدی است که مشاوران و متخصصان ERP به آن توصیه موکد دارند.
استقرار سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان دارای مراحل مختلفی مانند ارزیابی آمادگی سازمان برای پذیرش و بهره برداری مناسب از این سیستم ها، انتخاب سامانه مناسب، پیاده سازی سامانه و پشتیبانی از این سامانه هاست.  یکی از مراحل اولیه برای استقرار سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان شناسایی و اولویت بندی  عوامل و شاخص های کلیدی موفقیت در پیاده سازی این سیستمهاست محققان بسیاری به عناوین متفاوتی سعی بر روشن تر کردن عوامل موفقیت ها در سازمان ها داشته اند در این تحقیق نیز برآن شدیم تا به شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی  این سامانه در  بانک پارسیان استان تهران  بپردازیم.
با توجه به زمینه های علمی، فرهنگی مطالب فوق، معیارهای سنجش موفقیت یعنی شاخص ها یی که می توان در هر زمینه شناسایی کرد که نشان می دهند در مقایسه با کشورهای پیشرفته در زمینه جنگ های مجازی، در چه رتبه ای قرار داریم بعلاوه در راستای این شاخصها میتوان گامهای بلندمدت خود را تنظیم نموده و در نهایت با برنامه ریزی استراتژیک بلند مدت توسعۀ صنعت بانکداری در چارچوب سند چشم انداز، شفاف حرکت نماییم.
با برررسی  ادبیات موضوعی و تحقیفات گسترده ای که در این زمینه صورت گرفته است ، ما در این پژوهش با پنج عامل کلیدی (برنامه ریزی، سازماندهی، یافتن کارمند، رهبری و کنترل )  به عنوان عوامل مؤثر در موفقیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمان شعب بانک پارسیان استان تهران روبرو هستیم.
در این پژوهش برآنیم که با بررسی پنج عامل کلیدی به عنوان عوامل مؤثر در موفقیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمان شعب بانک پارسیان استان تهران،به اولویت بندی عوامل و شاخص های شناسایی شده  پرداخته و در پایان به ارائه راهبردها و روش های مناسب برای رسیدن به موفقیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمان در شعب بانک پارسیان استان  بپردازیم.
1-3- اهمیت وضرورت انجام تحقیق
سازمانهای امروزی سیستم­های پیچیده­ای هستند که تعامل بین عملکردهای فروش، توزیع، تولید، مواد اولیه، مالی، منابع انسانی و نگهداری باید در جهت هدف عمومی سازمان طوری مدیریت گردند که تحویل محصولات تولیدی به مشتری دارای حداکثر ارزش با قیمت بهینه باشد (ناظمی و همکاران، 1386). اگرچه اکثر این سازمانها دارای ساختار تابعی هستند ولی هریک از عملکردها / بخشهای در حال کار صرف نظر از اهداف سازمانی دارای اهداف خاص خود نیز می­باشند. این موضوع در هر بخش وقتی بحرانی می­شود که برای جریان اطلاعات توسط هریک از عملکردها محدودیت ایجاد شود و حتی وقتی سایر عملکردها می­خواهند از کل جریان اطلاعی حاصل نمایند ، این امکان بوجود نمی­آید. این موارد سازمانها را به سمت استفاده از سیستم­های یکپارچه مانند برنامه ­ریزی منابع سازمانی (ERP) هدایت می­ کند که یک سیستم به هم پیوسته ، سازگار و یکپارچه می­باشد . این سیستم قابلیت جمع­آوری ، طبقه ­بندی ، ذخیره سازی و توزیع اطلاعات کل سازمان را با حداقل داده­های تکراری دارا می­باشد . به منظور ارزیابی عملکرد یک سازمان که از سیستم ERP و یا سیستم­های جامع یکپارچه مانند سیستم­های اطلاعات مدیریت (MIS)، مدیریت ارتباط با مشتریان (CRM) و زنجیره تامین کنندگان (SCM) استفاده می­نماید نیاز به راهکار یا مدلی است که توانایی ارزیابی و اندازه ­گیری عملکرد سازمان را داشته باشد و براساس نتایج حاصل، بهبود مستمر امکان­پذیر باشد(کوونگ ات آل ،  2012)[9].
از آنجا کهERP بسته ای نرم افزاری است که به عنوان یک راه حل فناوری به منظور یکپارچگی اطلاعات و همچنین بهبود فرایند تبادل اطلاعات بین تمامی بخش های مختلف یک سازمان همچون منابع انسانی ،حسابداری ،مالی و.به کار می رود اما باید توجه داشت که تمامی پیاده سازیهای ERP موفق نبوده وعوامل متعددی در پیاده سازی موفق آن دخیل هستند که شناسایی این عوامل کمک  شایانی به مدیران برای آمادگی بیشتر وبهتر در زمینه پیاده سازی ERP در سازمانهایشان می نماید لذا در این پایان نامه  بر آن شدیم  علاوه بر شناسایی  عوامل مذکور به رتبه بندی آنها نیز بپردازیم.
از ویژگی‌های مهم بکارگیری برنامه‌ریزی منابع سازمان می توان به موارد زیر اشاره نمود:

استفاده از تجارب موفق: مجموعه‌ای از تجارب موفق استفاده شده در جهان در این نرم‌افزارها گردآوری می‌شوند. این تجارب در هر بار پیاده سازی، بطور کامل در اختیار مشتری قرار می‌گیرند، با شرایط خاص مشتری متناسب‌سازی می‌شوند و تجارب حاصل از مشتریان جدید نیز در نرم افزار پیاده سازی شده و مجددا در اختیار کلیه مشتریان قرار می گیرد که تجربه بی نظیری از کارآمدی و اثربخشی را در اختیار سازمان‌ها قرار خواهد داد.
انعطاف پذیری: راهکارهای ERP قادر هستند خود را با تغییرات سازمانی و نیازهای روزافزون کسب و کارهای جدید منطبق کنند در حقیقت امکاناتی که این راهکار برای سفارشی سازی و شخصی سازی سیستم در اختیار سازمان ها قرار داده است، منجر به انعطاف فوق‌العاده‌ای در پاسخگویی به نیاز انواع صنایع شده است.
ماژولار بودن: راهکار ERP بر خلاف نرم افزارهای سنتی، به گونه‌ای طراحی می‌گردد که هر جزء آن، قادر به انجام وظایف بصورت مستقل باشد و در