استاد راهنما:
 

آقای دکتر محمد فولادی

فهرست مطالب:
مقدمه: 1
فصل اول کلیات 3
طرح پایان نامه: 4
الف)بیان مسأله : 4
ب)سؤالات پژوهش: 4
ج)فرضیات پژوهش: 5
د)اهمّیت پژوهش: 5
ه)سابقه و پیشینۀ پژوهش: 5
و)روش کار پژوهش: 6
فصل دوم بررسی شخصیت رستم و منشأ داستان های او  7
2-1-درآمد: 8
2-2-پهلوان کیست؟. 8
2-3- مهمترین ویژگیهای پهلوانان: 9
2-4-جایگاه و نقش پهلوانان درشاهنامه: 10
2-5-رستم آرمانی­ترین پهلوان حماسه­های ایرانی: 12
2-6-منشأ داستان های رستم: 15
2-7-چهره تاریخی  رستم: 35
فصل سوم بررسی پیشینۀ خاندان رستم در متون ادبی وتاریخی قبل از      شاهنامه 43
3-1-درآمد: 44
3-2- چهرۀ گرشاسب در متون کهن: 46
3-2-1-نام و صفات گرشاسب در اوستا: 48
3-2-2 خاندان گرشاسب در اوستا: 48
3-2-3- اعمال مذهبی گرشاسب در اوستا: 50
3-2-4- اعمال  پهلوانی  گرشاسب در اوستا: 52
3-2-5-پایان کارگرشاسب در اوستا: 61
3-3-چهره  گرشاسب  درمتون  پهلوی: 62
3-3-1-نام و صفات گرشاسب  در متون پهلوی: 63
2-3-2-خاندان گرشاسب در متون پهلوی: 63
3-3-3-اعمال  مذهبی گرشاسب در متون پهلوی: 63
3-3-4-اعمال پهلوانی گرشاسب در متون پهلوی : 64
3-3-5-گناه محاکمه و  مجازات  گرشاسب در متون پهلوی: 68
3-3-6- گرشاسب و نقش او در آخرالزمان: 69
3-4-نسب نامۀ گرشاسب در متون تاریخی کهن : 70
فصل چهارم پیشینۀ خاندان رستم در شاهنامه  73
4-1درآمد: 74
4-2-خاندان رستم در شاهنامه: 75
4-2-1-گرشاسب: 75
4-2-2-کریمان: 77
4-2-3-نریمان: 78
4-2-4-سام: 79
4-2-5-زال: 80
4-2-6 -رستم: 85
4-2-7-شغاد: 90
4-2-8 -زواره: 90
4-2-9- سهراب: 91
4-2-10 -فرامرز: 95
4-2-11- بانوگشسب: 97
4-2-12-بیژن: 98
فصل پنجم پیشینه خاندان رستم در متون ادبی و تاریخی پس از شاهنامه  99
5-1درآمد: 100
5-2-گرشاسب نامه: 101
5-3-بانو گشسب نامه: 105
5-4-جهانگیر نامه: 112
5-5-برزونامه: 116
5-6-فرامرزنامه: 120
5-7- بهمن نامه: 126
5-8-شهریارنامه: 132
5-9-سام نامه: 138
فصل ششم نتیجه گیری 143
فهرست منابع 149
چکیده:
این پژوهش با عنوان«بررسی پیشینۀ خاندان رستم در متون ادبی و تاریخی پیش از شاهنامه،در شاهنامه و پس از شاهنامه»به نگارش درآمده است.یافته های تحقیق نشان می­دهد که داستان رستم منشأ سکایی داردو این فرض با نبود نام رستم و زال در اوستا و طرح بسیار کمرنگ حضور این پهلوانان در ادبیات پهلوی، هرچه بیشتر تقویت می­شود.برخی از محققین،رستم را فردی افسانه ای می­دانند اما بعضی دیگر برای او شخصیتی تاریخی قائل شده اند و در تحلیل جنبۀ تاریخی شخصیت رستم،وی را با گندفر، شاه سیستان یا سورنا، سردار اشکانی، یکی پنداشته­اند.در روایات اوستایی از رستم و زال نشانی نیست و قهرمان بزرگ اوستا گرشاسب است.در شاهنامه رستم محور اصلی است.علت تفاوت روایات حماسی شاهنامه با روایات حماسی تبلور یافته در اوستا و متون پهلوی در این است که شاهنامه نه متّکی به سنت زرتشتی،بلکه مبتنی بر روایات شفاهی و کتبی خراسان است که توسط «گوسانان» اشاعه داده می­شدند و اغلب در عصر فردوسی به کتابت درآمده بودند.قهرمان اصلی بسیاری از این منظومه­های سروده شده پس از فردوسی، فرزندان و نوادگان رستم هستند.سلسله نسبی که از این متون حماسی به دست می­آید تقریباً با یکدیگر همخوانی دارند و میتوان گفت که همگی بر اساس یک متن و الگوی واحد شکل گرفته اند.
مقدمه:
روایات حماسی ما براثر تعدد آثار مشحون به اسامی بسیاری از پهلوانان است که حتی      شماره کردن آنها نیز کاری بس دشوار است و  تحقیق درباره  یک یک آنها  نیازمند کتابی خاص است از اینروی نگارنده در این پژوهش قصد تحقیق در باب تمام این پهلوانان را ندارد وتنها برآن است که به شخصیت مشهورترین پهلوان حماسه ایران یعنی رستم  زال بپردازد و پیشینه او و خاندانش را مورد مطالعه و بررسی همه جانبه قراردهد.پهلوانان ایران درمنظومه های حماسی معمولاً یا از خاندان های مشهور پهلوانی اند یا اشخاص منفردی هستند که به قبیله و عشیره ای تعلق ندارند.
خاندان رستم بزرگترین و نام آورترین خاندان پهلوانی حماسه های ایرانی و همچنین پس از خاندان های شاهی یعنی پییشدادیان و کیانیان پر آوازه ترین حکومت محلی در شاهنامه  است.این خاندان را به نام های خاندان گرشاسب،سام و زال نیز مخاطب می سازند.این افراد همگی قبل از رستم بودند و کارهای مهمی انجام داده اند اما چون رستم  پرآوازه تر است این خاندان  بیشتر به خاندان رستم شهرت دارد.
به دلیل اهمیت ویژه ای که خاندان رستم در میان سایر خاندانهای پهلوانی حماسه ایران  دارد و اینکه حماسه های رستم و خاندان او از گذشته تاکنون