استاد راهنما
 

جناب آقای دکتر حبیب رودساز
 

استاد مشاور
 

جنای آقای دکتر وجه الله قربانی زاده

چکیده
این مطالعه به بررسی تاثیر مسئولیت اجتماعی بر اشتیاق شغلی کارکنان می پردازد. با تاکید بر مبانی نظری، مدل مفهومی تحقیق طراحی و بر این اساس 6 فرضیه تدوین گردید. جامعه آماری این تجقیق، دانشگاه سیستان و بلوچستان می باشد. نمونه گیری با بهره گرفتن از روش تصادفی-طبقه ای انجام شده است و حجم نمونه با بهره گرفتن از فرمول کوکران برابر با 274 نفر برآورد شد. بدین ترتیب 285 پرسشنامه در جامعه تحقیق توزیع شد که 273 پرسشنامه معتبر و قابل تجزیه و تحلیل بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS 21 و LISREL 8.8 استفاده شده است. در این مطالعه از آزمون های میانگین یک جامعه، میانگین دو جامعه و میانگین چند جامعه (ANOVA) استفاده شده است و جهت پاسخگویی به فرضیات تحقیق از آزمون معادلات ساختاری استفاده شد. با توجه به نتایج آزمون های آماری، کلیه فرضیات تحقیق تایید گردید و مسئولیت اجتماعی شرکت بر اشتیاق شغلی کارکنان تاثیرگذار بود، بدین ترتیب که بیشترین تاثیر تداعی مسئولیت اجتماعی شرکت بر متغیر جذب و بیشترین تاثیر مشارکت در فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت بر متغیر نیرومندی بود.
واژگان کلیدی: مسئولیت اجتماعی شرکت[1]، اشتیاق شغلی[2] ، آزمون معادلات ساختاری[3].
 فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1        مقدمه. 2
2-1 بیان مسأله. 3
3-1 ضرورت تحقق 5
4-1 اهداف تحقیق 7
5-1 مدل مفهومی 7
6-1 فرضیات تحقیق 8
7-1 روش شناسی تحقیق 8
8-1 جامعه آماری،  روش نمونه گیری و تخمین حجم جامعه. 9
9-1 قلمرو تحقیق 9
1-9-1 قلمرو موضوعی 9
2-9-1 قلمرو مکانی 9
3-9-1 قلمرو زمانی 9
9-1 تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق 10
10-1 تعریف واژگان کلیدی و مفاهیم اصلی 10
11-1 خلاصه فصل 11
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
1-2 مقدمه. 13
2-2 مسئولیت اجتماعی شرکت 14
3-2 گسترش اهمیت مسئولیت اجتماعی در عصر جهانی شدن. 17
4-2 سیر تاریخی مسئولیت سازمانها روندهای سه گانه ذیل را طی کرده است: 21
1-4-2 سیر تاریخی شکل‌گیری مفهوم مسئولیت اجتماعی 21
2-4-2 حد و مرز مسئولیت‌ها 25
5-2 مسئولیت اجتماعی مدیران. 29
6-2 مدل‌های مسئولیت اجتماعی: 29
7-2 تئوری‌هایی برای تجزیه و تحلیل و توضیح مسئولیت اجتماعی: 31
1-7-2 تئوری ذی‌نفعان: 31
2-7-2 تئوری‌ قرارداد اجتماعی: 31
3-7-2 تئوری مشروعیت (قانونی بودن): 32
4-7-2 تئوری نمایندگی: 32
8-2 مزایای مسئولیت اجتماعی شرکت: 33
9-2 مشکلات عمده در راه پذیرش مسئولیت اجتماعی: 34
10-2  بررسی مدل های مطرح در مبحث مسئولیت اجتماعی 36
1-10-2 مدل حلقه ای متحد المرکز مسئولیت اجتماعی شرکت 36
1-10-2  مدل هرمی مسئولیت اجتماعی شرکت (1991) 37
3-10-2 مدل دایره های متقاطع مسئولیت اجتماعی شرکت 39
11-2 تاریخچه اشتیاق شغلی 41
12-2 تعاریف و دیدگاه های اشتیاق شغلی 43
13-2 پیشینه تحقیقات 46
1-13-2 پیشینه تحقیقات خارجی 46
2-13-2 پیشینه تحقیقات داخلی 48
14-2 مدل مفهومی تحقیق 52
15-2 خلاصه فصل 54
فصل سوم: روش تحقیق
1-3 مقدمه. 56
2-3 روش تحقیق 57
3-3 متغیرهای تحقیق 58
4-3 جامعه و نمونۀ آماری 59
1-4-3 جامعۀ آماری 59
2-4-3 نمونه آماری و روش نمونه گیری 59
5-3 روش های گردآوری داده ها 60
1-5-3 مطالعات کتابخانه ای 61
2-5-3 مطالعات میدانی 61
6-3 روایی و پایایی ابزار. 66
1-6-3 روایی 66
2-6-3 پایایی پرسشنامه. 67
7-3 روش های تحلیل داده ها و آزمون فرضیات 69
1-7-3 T تک نمونهای 69
2-7-3 آزمون مقایسه میانگین دو جامعه (Independent-Sample T Test). 70
3-7-3 آزمون مقایسه میانگین چندجامعه (ANOVA): 70
4-7-3 تحلیل عاملی تأییدی 71
5-7-3 مدل معادلات ساختاری 72
8-3 خلاصه فصل 72
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل آماری
1-4 مقدمه. 74
2-4  تحلیل و توصیف داده های جمعیت شناختی: 75
3-4  شاخص‌های آماری مرتبط با بررسی متغیرها در نمونه‌ تحقیق: 81
4-4 یافته های جانبی 83
1-4-4نتایج آزمون میانگین یک جامعه آماری (t): 83
2-4-4 آزمون میانگین دو جامعه: 86
3-4-4  آزمون مقایسه میانگین چند جامعه (ANOVA): 90
5-4  تحلیل عاملی 103
6-4 آزمون فرضیه های تحقیق 110
7-4 خلاصه فصل 113
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
1-5 خلاصه تحقیق 116
2-5 فرضیه ها و مدل تحقیق 116
3-5 بحث و نتیجه گیری 117
4-5 پیشنهادهای کاربردی، بر اساس یافته های پژوهش: 123
5-5 پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی 127
6-5  محدودیت های تحقیق: 129
7-5 خلاصه فصل 130
منابع. 131
پیوست 139
 
1-1       مقدمه
مسئولیت اجتماعی شرکت[1](CSR) مفهومی است که موج جدیدی را در اقتصاد جهانی به وجود آورده است (جمالی و دیگران، 2009)[2]. مسئولیت اجتماعی در حال تبدیل شدن به یک مفهوم مهم کسب­و­کار است. در محیطی که به سرعت به سمت جهانی شدن پیش می رود، این مفهوم در اکثر کشورهای جهان به چشم می آید(ولفورد، 2005)[3]. در گذشته تلاش های اندکی در حوزه­ مسئولیت اجتماعی صورت گرفته است. اما امروزه سازمان­ها علاوه بر فشارهای ملی، تحت فشارهای جهانی توسط بازار­ها و مؤسسات مختلف قرار دارند تا در این حوزه فعالیت نمایند (بارتلیت و گلوب، [4]2007). همراه با این فشارهاو گسترش جهانی شدن، از مدیران در زمینه­ها و بخش­های مختلف خواسته شده است تا به سمت مسئولیت اجتماعی شرکت گام بردارند (جمالی و دیگران، 2009) مسئولیت اجتماعی شرکت ها به این منظور برنامه ریزی می شود که برای جامعه به طور کلی و برای سهامداران حامل ارزش های پایدار باشد. حوزه مربوط به روش یا رویه کسب و کار در برگیرنده یکی از پویاترین و چالش پذیرترین موضوع هایی است که امروز رهبران شرکت ها با آن روبه رو هستند. برای مدیران امروز دیگر کافی نیست که وظایفی چون برنامه ریزی، سازماندهی و کنترل را انجام دهند و خود را اثر بخش بنامند بلکه  پاسخگویی به نیازهای جامعه و خواست شهروندان و مشتریان داخلی و خارجی سازمانهایشان از زمره وظایف با اهمیت تر آنان محسوب می شود. در واقع شرکت ها از نقش تاریخی شان که کسب سود، پرداخت مالیات، استخدام کارکنان بر اساس قوانین است فراتر می روند و در تحقیق هدفهای اجتماعی گسترده تر نقش بسزایی خواهند داشت. مسوولیت اجتماعی شرکت ها رویکردی متعالی به کسب و کار است که تاثیر اجتماعی یک سازمان بر جامعه چه داخلی و چه خارجی را مد نظر قرار می دهد و هدف اصلی آن گرد هم آوردن تمامی بخش ها اعم از دولتی، خصوصی و داوطلبان جهت همکاری با یکدیگر است تا از یک سو موجب همسویی منافع اقتصادی با محیط زیست و از سوی دیگر سبب توفیق، رشد و پایداری کسب و کار گردد( خلیلی ، 1386).
2-1 بیان مسأله
در سال های اخیر تعداد شرکت ها و موسسات بازرگانی که اعلام کرده اند که مسوولیت اجتماعی را پذیرفته اند، رو به افزایش بوده است. موضوع و مفهوم مسوولیت اجتماعی شرکت ها در چند ساله اخیر با توجه به رشد سازمان های غیر دولتی، جنبش های اعتراضی علیه قدرت شرکت ها، افزایش آگاهی اجتماعی، توسعه بازارهای سرمایه و شرکت های سهامی عام و رسوایی های مالی و اخلاقی شرکت های بزرگ تبدیل به پاردایم مسلط و غالب در فضای اداره شرکت ها شده است. در کشور ما نیز، شرکت‌ها و مؤسساتی اعم از خصوصی و دولتی وجود دارند که تکلیف اجتماعی را در کسب و کار خود ترویج داده‌اند. اما علی‌رغم این فعالیت‌ها هیچ گونه شناخت مناسب از  کلیت موضوع و ارتباط آن با عملکرد کسب وکار  وجود ندارد و مشاهدات بیانگر این است که در این زمینه متأسفانه کمبود مطالعات در سطح ملی وجود دارد.
CSR  می ­تواند به عنوان فعالیت یک کسب­و­­کار یا شرکت­های مسئولیت پذیری دیده شود که از جامعه- در جایی که آن­ها فعالیت می­ کنند- مراقبت می­نماید. (زو و تان[5]، 2008). کنفرانس صنایع در بریتانیا در این مورد اظهار می دارد “CSR مفهومی بسیار ذهنی است و بنابراین نمی­توان تعریف جامعی از آن ارائه داد.
در پرسشنامه ای که بین ١٠٠ شرکت برتر ایرانی توزیع گردید در ایران این مفهوم چندان مورد توجه قرار نمی گیرد ، اما تصوری که صاحبان صنایع از