تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها 15
تعاریف نظری متغیرها 15
تعاریف عملیاتی متغیرها 16
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق
مقدمه. 19
صمیمیت. 19
تعاریف صمیمیت. 19
پیدایش و تحول صمیمیت. 20
صمیمیت زوجین 20
ابعاد صمیمیت. 22
ابعاد صمیمیت از دیدگاه اولسون 22
مؤلفه های صمیمیت از نظر باگاروزی 23
ابعاد صمیمیت از نظر اودن 26
فرآیند صمیمیت. 27
مراحل صمیمیت. 28
عوامل مؤثر بر افزایش صمیمیت زوج ها 29
عوامل اجتماعی 29
عوامل بین فردی 30
عوامل روانشناختی 30
نظریه های مربوط به صمیمیت. 32
نیاز داشتن به صمیمت. 35
دیدگاه ترکیبی جسلسن 36
مبانی تعارضات زناشویی 37
ماهیت تعارض زناشویی 37
کارکرد مثبت تعارض از نظر تدنر. 38
تعاریف تعارض 41
موضوع تعارض زناشویی 41
1- زمینه های مالی یا پولی 42
فرزندان و تربیت فرزندان 42
صرف اوقات فراغت. 44
دوستان، زندگی اجتماعی و خویشاوندان 45
توجه و عشق 46
رابطه جنسی و تعارض زناشویی 47
مسائل مذهبی 49
اهمیت تعارض زناشویی 50
منابع تعارض 50
منابع تعارض به صورت طبقه بندی دیگر. 54
عوامل مؤثر در بروز تعارض زناشویی 55
اشکال تعارض زناشویی 57
مراحل رشد تعارض زناشویی 58
الگوهای تعامل زوجین متعارض 60
تعارض در روابط زناشویی 61
تفاوت های زن و شوهری در مواجهه با تعارضات 62
تعارضات زناشویی از دیدگاه های نظری مختلف. 63
نظریه سیستم ها 63
نظریه های رفتاری 63
نظریه های شناختی 63
نظریه یادگیری اجتماعی 64
رویکرد شناختی- رفتاری 65
غنی سازی زندگی زناشویی 65
تاریخچه برنامه مواجهه ازدواج. 66
زیربناهای نظری برنامه مواجهه ازدواج. 66
معرفی برنامه مواجهه ازدواج. 67
پژوهش های تجربی برنامه مواجهه ازدواج. 68
تاریخچه برنامه ارتباط بین زوجین 69
زیربنای نظری برنامه ارتباط بین زوجین 70
معرفی برنامه ارتباط بین زوجین 71
اهداف برنامه ارتباط بین زوجین 73
تاریخچه برنامه TIME. 74
ریشه های نظری برنامه TIME. 75
معرفی برنامه TIME برای ازدواج بهتر. 75
اهداف برنامه TIME. 76
پیشینه پژوهشی برنامه TIME. 77
پیشینه نظری برنامه آموزشی صمیمیت زوجین 77
تعریف و معرفی برنامه آموزش صمیمیت زوجین 78
برنامه آموزش صمیمیت زوجین چیست؟. 79
هدف برنامه آموزش صمیمیت زوجین 80
پژوهش های انجام شده در مورد برنامه آموزش صمیمیت زوجین 81
تاریخچه و مبناهای نظری برنامه ارتقای ارتباط 84
تعریف و معرفی برنامه ارتقای ارتباط 87
اهداف درمانی برنامه ارتقای ارتباط 88
پیشینه تحقیقاتی برنامه ارتقای ارتباط 91
زیربناهای نظری (ریشه های نظری برنامه آماده سازی/ غنی سازی) 97
معرفی برنامه اماده سازی/ غنی سازی اولسون 100
اهداف برنامه سازی / غنی سازی اولسون 101
تاریخچه برنامه انجمن غنی سازی زوجین در ازدواج. 105
زیربنای نظری غنی سازی ازدواج به سبک A.C.M.E. 106
معرفی برنامه A.C.M.E. 106
اهداف برنامه A.C.M.E. 107
پژوهش های برنامه A.C.M.E. 108
تحقیقات خارجی 108
تحقیقات داخلی 119
نتیجه گیری 127
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
روش تحقیق 129
جامعه، نمونه، روش نمونه گیری 129
روش نمونه گیری و برآورد حجم نمونه. 129
ابزار پژوهش 129
روایی و اعتبار پرسشنامه صمیمیت. 130
روش نمره گذاری پرسشنامه. 131
تعارضات زناشویی 131
روش اجرای پژوهش 132
محتوای جلسات آموزش غنی سازی زندگی زناشویی 133
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 136
ملاحظات اخلاقی 136
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته ها137
مقدمه. 138
الف) داده های توصیفی 138
ب)یافته های استنباطی 140
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 145
خلاصه پژوهش 146
بحث و نتیجه گیری 146
محدودیت پژوهش 148
پیشنهادهای پژوهش 149
منابع. 151
پیوست ها 168

فهرست مطالب                                                                                                                          صفحه
چکیده
1
فصل یکم: مقدمه
مقدمه
2
بیان مسأله
3
اهمیت و ضرورت
5
اهداف پژوهش.
6
‌هدف اصلی
6
‌اهداف ویژه
7
فرضیه‌های پژوهش.
7
تعریف متغیرها
7
فصل دوم: پیشینه پژوهش
 
بخش اول: گستره نظری مربوط به عملکرد خانواده
10
خانواده.
10
رویکردها و دیدگاه‌های تبیین خانواده.
11
رویکردساختاری  .
 
13
خانواده گسسته  .
 
13
خانواده به هم تنیده.
 
13
خانواده‌های بیمار گون .
14
طرح سه محوری.
14
محور 1- بد کارکردی رشدی خانواده
15
محور 2- بد کارکردی نظام خانواده
15
محور 3- بد کارکردی گروه خانواده
16
دیدگاه راهبردی.
16
مدل‌هایی برای ارزیابی خانواده‌ها
17
رویکرد ساختاری در ارزیابی خانواده
17
مدل مک مستر در مورد کار کرد خانواده .
17
مدل فرایند کارکرد خانواده.
18
نقش‌ها
19
دخالت عاطفی
19
بخش دوم: ارتباطات، تعاریف و مدل­های آن.
20
ارتباط: تعاریف و مفاهیم.
20
انواع ارتباط
21
اهمیت ارتباط
21
ویژگی های ارتباط.
23
حوزه‌های ارتباطی.
23
نظریه‌های ارتباط.
24
نظریه ارتباط واتزلاویک .
25
نظریه ارتباطی سالیوان .
26
نظریه تحلیل ارتباط محاوره ای برن .
27
نظریه یادگیری اجتماعی بندورا
27
مدل‌های ارتباطی .
28
مدلارسطو
28
مدل هارلود لاسول .
28
مدل دیوید برلو
28
انواع ارتباط
30
ارتباط کلامی
31
ارتباط غیر کلامی.
31
انواع ارتباط غیر کلامی.
31
ظاهر فیزیکی.
31
بیان چهره .
32
تماس چشمی .
32
لمس و تماس بدنی .
32
صدا .
32
زمان و فضا
32
محیط .
32
فاصله .
33
مهارت برقراری روابط بین فردی موثر
33
حوزه های مهارت برقراری روابط بیـن فردی موثر
33
اعتماد کردن به یکدیگر .
33
برقراری ارتباط روشن و عاری از ابهام
34
پذیرش و حمایت یکدیگر
34
حل تعارض ها و مشکلات موجود در روابط بین فردی
35
الگوهای ارتباطی خانواده
35
خانواده توافق کننده.
36
خانواده کثرت گرا.
36
خانواده حمایت‌گر
36
خانواده بی‌قید.
36
بخش چهارم: پیشینه پژوهش.
37
الف) تحقیقات انجام شده داخل کشور
37
ب) تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
39
فصل سوم: روش‌ پژوهش
مقدمه
43
روش پژوهش
43
جامعه آماری
43
نمونه و روش نمونه گیری.
43
روش جمع آوری اطلاعات
43
ابزار سنجش خانواده (FAD)
43
روش اجرا
48
روش تجزیه و تحلیل داده‌ها
48
فصل چهارم:  یافته های پژوهش
 
یافته های پژوهش
50
الف) یافته های توصیفی.
50
ب)تحلیل فرضیه های پژوهش.
54
الف. فرضیه اصلی.
55
ب. فرضیه های فرعی.
55
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
بحث و نتیجه گیری
63
بحث و تبیین
63
محدودیت‌ها.
69
پیشنهادات
70
پیشنهادهای کاربردی.
70
پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی
70
فهرست منابع.
72
منابع فارسی.
72
منابع لاتین
75
پیوست‌ها
77
چکیده انگلیسی.
79

بیان مسأله 5
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 8
اهداف تحقیق. 9
فرضیه ­های تحقیق. 10
قلمرو تحقیق 10
قلمرو موضوعی تحقیق 10
قلمرو زمانی تحقیق. 10
قلمرو مکانی تحقیق. 10
استفاده­کنندگان از نتایج تحقیق 10
تعریف واژه­ها و­­ اصطلاحات 11
تعاریف نظری. 11
تعاریف عملیاتی 12
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه. 14
مبانی نظری ازدواج و آموزش پیش از ازدواج 14
تاریخچه ازدواج 14
تعریف ازدواج 15
ازدواج­های کهن 16
خطوط اصلی تطور 17
شیوه همسرگزینی. 18
ازدواج در ایران. 19
تئوری نیازهای مکمل. 19
تئوری تصور از همسر مطلوب 20
فلسفه ازدواج 22
هدف­ها و انگیزه­های ازدواج و تشکیل خانواده. 23
انگیزه­های دیگر. 25
ازدواج و اشکال آن. 25
اقسام ازدواج 26
عوامل مؤثر در ازدواج 27
مهمترین عوامل توافق در ازدواج. 30
عوامل مؤثر ناپایداری و هشداردهنده در ازدواج 33
آموزش پیش از ازدواج 39
گرفتن گواهینامه رانندگی در مقایسه با عقد ازدواج. 41
برنامه ­ریزی برای شغل و حرفه در قیاس با ازدواج 42
مبانی نظری ملاک­های همسرگزینی. 43
ساختار خانواده و همسرگزینی 43
همسرگزینی در ایران. 44
اصول کلی در انتخاب همسر 45
معیارهای انتخاب همسر. 48
معیارهای انتخاب همسر از دیدگاه اسلام 54
مبانی نظری رشد فردی 64
رشد فردی 64
رشد اجتماعی. 65
ارتباط میان رشد اجتماعی و رشد فردی 70
مهارت­های پیش از ازدواج، ملاک­های همسرگزینی و رشد فردی 70
پیشینه تحقیق 71
پیشینه خارجی تحقیق. 71
پیشینه داخلی تحقیق. 74
جمع­بندی. 76
فصل سوم: روش تحقیق
روش تحقیق 78
جامعه آماری 78
نمونه و روش نمونه گیری. 78
ابزار جمع­آوری اطلاعات. 78
شیوه اجرا. 80
روش­های تجزیه­و­تحلیل داده­ ها و آزمون فرضیه ­ها 81
ملاحظات اخلاقی. 81
فصل چهارم: تجزیه­وتحلیل داده­ ها
مقدمه. 83
آمار توصیفی . 83
یافته استنباطی. 85
تجزیه­و­تحلیل داده­ ها 85
آزمون فرضیه اول 85
آزمون فرضیه دوم 87
ملاک­ محتوایی. 88
ملاک­ فرآیندی. 90
فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادها
نتیجه­گیری 93
نتیجه­گیری در مورد فرضیه اول. 93
نتیجه­گیری در مورد فرضیه دوم 94
محدودیت­های تحقیق. 95
پیشنهادات کاربردی 95
پیشنهادات پژوهشی 96
منابع
الف) منابع فارسی. 97
الف) منابع انگلیسی. 101
پیوست­ها 106
چکیده انگلیسی. 116
 
 
 
فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                
صفحه
اعتبار (پایایی) پرسشنامه 79
آمار توصیفی پرسشنامه رشد فردی. 83
آمار توصیفی پرسشنامه ملاک­های همسرگزینی 84
آمار توصیفی پرسشنامه ملاک­های محتوایی و فرآیندی 84
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه رشد فردی 85
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه رشد فردی 86
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه ملاک­های همسرگزینی. 87
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه ملاک­های همسرگزینی. 88
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه ملاک­های محتوایی. 88
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه ملاک­های محتوایی. 89
آزمون F یا آنوا (ANOVA) پرسشنامه ملاک­های فرآیندی. 90
آزمون گروه­های مستقل پرسشنامه ملاک­های فرآیندی. 91
 
 
 
چکیده
هدف این تحقیق تبیین اثربخشی آموزش مهارت­های پیش از ازدواج بر ملاک­های همسرگزینی و رشد فردی دختران مجرد می­باشد. پژوهش حاضر از حیث  هدف، کاربردی و از حیث روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می­باشد. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق عبارت بودند از: 1) پرسشنامه اولویت­ بخشی ملاک­های همسرگزینی (رفاهی، ثنایی، پاشاشریفی) 2) پرسشنامه مقیاس اقدام برای رشد فردی (روبیتشک). جامعه آماری تحقیق شامل متقاضیان ازدواج مراجعه کننده به مرکز مشاوره بهارنکو که طی شهریور ماه تا آبان ماه 1393 مراجعه کردند و برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری هدفمند یا در دسترس استفاده می­شود و افراد به صورت تصادفی ساده در دو گروه کنترل (15 نفر) و آزمایش (15 نفر) جایگزین می­شوند.  نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که آموزش مهارت­های پیش از ازدواج بر رشد فردی تأثیر معنادار دارد. دیگر نتایج نشان می­دهد که آموزش مهارت­های پیش از ازدواج هم بر ملاک­های همسرگزینی و هم بر ملاک­های محتوایی و فرآیندی تأثیر معنادار دارد.

بیان مسأله 4
 

اهمیت و ضرورت تحقیق.6
 

اهداف تحقیق9
1-4-1-هدف اصلی تحقیق9
1-4-2- اهداف ویژه تحقیق.9

سؤالات تحقیق10
1-5-1- سؤال اصلی تحقیق10
1-5-2- سؤالات ویژه تحقیق10

تعاریف عملیاتی تحقیق11
 

تعریف عملیاتی تحقیق.12
فصل دوم : مبانی نظری و تجربی تحقیق
2-1- مقدمه .13
2-2- تعریف مدیریت 13
2-3- تعریف مدیریت کلاس14
2-4- اهمیت و ضرورت مدیریت و انضباط کلاس.15
2-5- عوامل مؤثر بر مدیریت کلاس .15
1- ویژگیهای شخصیتی معلم .15

روش های تدریس .16
 

فنون تدریس16
 

تدبیر منفی .17
 

کم و زیاد کردن تن صدا .17
 

حرکتهای معلم .17
 

تأکید روی بعضی از مفاهیم و کلمات .17
 

اشارات معلم .17
 

مکثهای به موقع و هدفمند .17
 

تشویق و تمجید دانش آموزان .17
 

نگاه های معنی دار 18
 

ضربه زدن به میز و صندلی 18
 

تدوین قوانین و مقررات کلاس 18
2-6- محیط کلاس درس 18
2-7- مؤلفه های مدیریت کلاس داری .19
2-8- معلم به عنوان مدیر کلاس درس 24
2-9- سنجش و آموزش مهارتهای اجتماعی .31
2-10- تعاریف مهارتهای اجتماعی 33
2-11- اهمیت مهارتهای اجتماعی 33
2-12- نمونه هایی از مهارتهای اجتماعی 34
2-13- سنجش مهارتهای اجتماعی 36
2-14- الگوی نارسایی مهارتهای اجتماعی 36
2-15- سنجش با مشاهده 38
2-16- گروه سنجی 38
2-17- رتبه بندی ها 39
2-18- درجه بندی ها 40
2-19- مصاحبه های رفتاری40
2-20- ایفای نقش رفتاری 40
2-21- آموزش مهارتهای اجتماعی .41
2-22-کسب مهارتهای اجتماعی 45
2-23- پرورش تواناییهای شناختی دانش آموزان 47
2-24- خود رهبری47
2-25- ایجاد زمینه برای رشد راهبردهای خود رهبری.47
2-26- پرورش و تقویت ویزگیهای مثبت اخلاقی 49
2-27- پرورش روحیه حق محوری .49
2-28- خود مدیریتی .50
2-29- خود مدیریتی رفتاری .51
2-30- ادارک از خود 52
2-31- احترام به خود 53
2-32- احترام به خود ناشی از سازمان 53
2-33- خودکامیابی .55
2-34- الگوی معرفت پذیری اجتماعی از خود مدیریتی 55
2-35- تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر سبک هویت و ابراز وجود دانش آموزان .55
2-36- اثرات یادگیری مشارکتی بر رشد مهارتهای اجتماعی .57
2-37- توانایی در مدیریت 58
2-38- اثرات مدیریت مشارکتی .60
2-39- آثار و مزایای مشارکت و مدیریت مشارکتی 63
2-40- پیشینه­ی تحقیق.64
2-40-1- پیشینه­ی داخلی .64
2-40-2-پیشینه­ی خارجی .68
2-41- جمع بندی 73
2-42- مدل نظری پژوهش .74
2-43- بررسی محیط پژوهش 77
فصل سوم : روش شناسی تحقیق
3-1- مقدمه 84
3-2- روش تحقیق.84
3-2-1- نوع روش تحقیق.85
3-3- جامعه آماری 85
3-4- نمونه رو روش نمونه گیری86
3-5- روش گردآوری داده­های تحقیق.86
3-6- روش تجزیه و تحلیل داده­های تحقیق89
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده­های تحقیق
4-1- مقدمه 90
4-2- اطلاعات جمعیت شناختی تحقیق.91
4-3- بررسی نرمال بودن داده ها با استفاده زا ازمون گولموگروف اسمیرنوف94
4-4- بررسی سؤالات تحقیق95
4-5- مقایسه میانگین رتبه مؤلفه ها با بهره گرفتن از آزمون فریدمن 114
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- مقدمه .115
5-2- بررسی سؤالات تحقیق115
5-3- نتیجه گیری123
5-4- پیشنهادات115
5-4-1- پیشنهادات کاربردی 115
5-4-2- پیشنهادت پژوهشی .126
5-6- محدودیتهای تحقیق127

1-4-سوالهای پژوهش. 8
1-5- تعریف مفاهیم مطرح شده در عنوان پژوهش و سوالهای پژوهش 8
1-5-1-تعاریف مفهومی . 8
1-5-2-تعاریف عملیاتی 9
1-6- روش اجرای پژوهش. 10
فصل دوم: مبانی نظری وپیشینه پژوهش
2-1-مبانی نظری 12
2-1-1-ارتباط خدا با انسان و انسان با خدا . 12
2-1-1-1-دیدگاه ادیان 12
2-1-1-2-اومانیسم انسان گرایی 13
2-1-1-3-دئیسم (خداشناسی طبیعی) 14
2-1-1-4-آته ایسم (الحاد) 16
2-1-1-5-ارتباط خدا با انسان و انسان با خدا در دین اسلام . 17
2-1-2-ارتباط با طبیعت 19
2-1-2-1-ارتباط با طبیعت در ادیان دیگر 19
2-1-2-2-آثار تاثیر اومانیسم بر روابط بین انسان با طبیعت. 20
2-1-2-3-ارتباط انسان با طبیعت در دین اسلام 21
2-1-3-ارتباط انسان با دیگران . 22
2-1-3-1-بررسی آراء اندیشمندان و مکاتب و نهضت های مختلف در خصوص ارتباط با دیگران 23
2-1-3-2-دیدگاه اسلام در مورد ارتباط انسان با دیگران 30
2-1-4-ارتباط انسان با خود . 32
2-1-4-1-دیدگاه اندیشمندان و مکاتب در مورد ارتباط انسان با خود . 32
2-1-4-2-دیدگاه دانشمندان اسلامی در مورد از خود بیگانگی. 34
2-1-4-3-دیدگاه قرآن در مورد روابط انسان با خود 35
2-2-چکیده پژوهش‌های انجام یافته . 37
2-2-1-پژوهش‌های انجام یافته در داخل از کشور 37
2-2-2-پژوهش‌های انجام یافته در خارج از کشور 42
2-2-3-خلاصه و جمع‌بندی 44
فصل سوم: بررسی ارتباط خدا با انسان از منظر قرآن کریم و دلالتهای تربیتی آن و بررسی ارتباط انسان با خدا از منظر قرآن کریم و دلالت‌های تربیتی آن
3-1-ارتباط خداوند با انسان . 48
3-1-1-مبانی . 48
3-1-1-1-مبناء آفرینندگی . 48
3-1-1-2-مبنا مالکیت 50
3-1-1-3-مبنا ربوبیت 51
3-1-1-4-مبنا رحمانیت و رحمیت 53
3-1-1-5-مبنا امتحان کنندگی. 54
3-1-1-6-مبنا هدایت‌گری 57
3-1-1-7-دادگری. 59
3-1-2-نگاه ترکیبی 63
3-1-3-دلالت‌های تربیتی 64
3-1-3-1-اصل رأفت و مهربانی مربی. 65
3-1-3-1-1- روش خیرخواهی 66
3-1-4-2-اصل امتحان (ابتلاء). 67
3-1-3-2-1-روش فراهم سازی شرایط مواجهه با امتحان . 68
3-1-3-3-اصل هدایت‌گری مربی 69
3-1-3-3-1-روش اصلاح مربی . 70
3-1-3-3-2-روش ارائه الگو 71
3-1-3-4-اصل تناسب تکلیف با وسع 72
3-1-3-4-1-روش عرضه تکالیف در سطح بالا 73
3-1-3-5-اصل عدم تبعیض 74
3-1-3-5-1-روش برتری بر اساس ملاک . 75
3-1-3-6-اصل عدالت در مجازات 76
3-1-3-6-1-روش مجازات به قدر خطا. 78
3-2-ارتباط انسان با خداوند از منظر قرآن مجید و دلالت‌های تربیتی آن . 79
3-2-1-مبانی . 79
3-2-1-1-مبنا گرایش فطری انسان نسبت به خداوند . 79
3-2-1-2-مبنا مملوکیت انسان . 82
3-2-2-دلالت‌های تربیتی 84
3-2-2-1-اصل احیاء و شکوفایی فطرت 84
3-2-2-1-1-روش بهره‌وری از عقل و اندیشه . 85
3-2-2-1-2-روش بهره‌مندی از تعالیم انبیاء الهی 86
3-2-2-2-اصل تن سپردن به مالکیت خدا . 88
3-2-2-2-1-روش عبادت 90
3-2-2-2-2- روش رویگردانی از عبودیت غیر خدا. 91
3-3-باهم‌نگری(بررسی ارتباط خداوند با انسان از منظر قرآن مجید و دلالت‌های تربیتی آن) 94
3-4-با هم‌نگری(بررسی ارتباط انسان با خداوند از منظر قرآن مجید و دلالت‌های تربیتی آن). 96
فصل چهارم: بررسی ارتباط انسان با خود از منظر قرآن کریم و دلالتهای تربیتی آن
4-1-مبانی 100
4-1-1-مبناء توانایی جهت خودشناسی و خودسازی. 100
4-1-2-مبناء بازگشت نتایج اعمال به خود 102
4-1-3-مبناء خروج از اعتدال، ظلم به خود . 104
4-2-دلالت‌های تربیتی . 107
4-2-1-اصل خودشناسی. 107
4-2-1-1-روش شناخت فطری. 108
4-2-1-2-روش شناخت عقلی 108
4-2-1-3-روش شناخت وحیانی. 109
4-2-2-اصل خودسازی 109
4-2-2-1-روش تفکر 110
4-2-2-2-روش مراقبه 111
4-2-3-اصل عاقبت اندیشی راجع به نتایج اعمال . 111
4-2-3-1-روش اعطای بینش 112
4-2-4-1-اصل اعتدال و احقاق حق. 114
4-2-4-1-1-روش کسب بصیرت و معرفت 115
4-3-باهم‌نگری 116
فصل پنجم: نحوه ارتباط پیامبران خدا با انسان از منظر قرآن کریم و دلالت‌های تربیتی آن
5-1-مبانی 119
5-1-1-مبنا رأفت و مهربانی . 119
5-1-2-مبنا هدایتگری . 121
5-1-3- مبنا تواضع پیامبران. 122
5-1-4- مبنا صبر و پایداری 124
5-1-5- مبنا هم زبانی 126
5-2- دلالت های تربیتی 127
5-2-1- اصل رأفت و مهربانی مربی. 127
5-2-2- اصل هدایت گری مربی. 127
5-2-3- اصل تواضع مربی 127
5-2-3-1- روش ابراز تواضع در مسیر و سلوک اجتماعی 129
5-2-4- اصل صبر و استقامت مربی 130
5-2-4-1- روش تغافل 131
5-2-5- اصل رعایت فهم مخاطب. 133
5-2-5-1- روش شناخت استعدادها و توانایی های متربی. 134
5-2-5-2- روش ارائه بر اساس ترتیب و تسلسل منطقی 134
5-3- با هم نگری. 136
فصل ششم: بررسی ارتباط انسان با دیگران از منظر قرآن کریم و دلالت های تربیتی آن
6-1- مبانی 140
6-1-1- مبناء هویت جمعی. 140
6-2- دلالت های تربیتی 142
6-2-1- اصل سنت گزینی و سنت زدایی 142
6-2-1-1- روش سنجش سنتها بر اساس معیار اسلام. 145